Pác Bó trên hành trình đổi mới

Nằm nép mình dưới chân dãy núi đá vôi hùng vĩ tại xã Trường Hà, cách trung tâm Cao Bằng khoảng 50km, Pác Bó được thiên nhiên ưu ái ban tặng bức tranh non sông kỳ vĩ với suối Lê Nin xanh biếc và núi Các Mác sừng sững.

Chính tại mảnh đất yên bình ấy, Bác Hồ đã chọn làm “căn cứ địa” đầu tiên sau khi trở về tổ quốc lãnh đạo cách mạng, mở ra trang sử mới cho dân tộc. Được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt từ năm 2012, Pác Bó không chỉ là điểm đến thiêng liêng trong hành trình về nguồn, mà còn là ngọn đuốc soi sáng tinh thần yêu nước, thu hút hàng vạn lượt du khách mỗi năm.

Bên cạnh giá trị lịch sử và văn hóa sâu sắc, khu di tích sở hữu tiềm năng du lịch sinh thái phong phú, với hệ thống hang động, sông suối và bản sắc văn hóa bản địa. Đây là những nền tảng quan trọng giúp khu di tích hướng tới du lịch bền vững và góp phần định vị Cao Bằng như “viên ngọc thô” nơi miền biên viễn.

Những năm gần đây, du lịch Pác Bó ghi nhận sự bứt phá mạnh mẽ, trở thành điểm đến hút khách bậc nhất của Cao Bằng. Chỉ trong nửa đầu năm 2025, khu di tích đã đón hàng trăm nghìn lượt du khách, minh chứng cho sức hút ngày càng tăng của điểm đến “đầu nguồn cách mạng”...

Cùng với đà tăng trưởng ấy, hạ tầng du lịch tại Pác Bó cũng được đầu tư đồng bộ như tuyến đường vào khu di tích được mở rộng, bãi đỗ xe, nhà trưng bày và khuôn viên được chỉnh trang khang trang. Bên cạnh đó, hệ thống tham quan được quy hoạch khoa học, kết nối các điểm như hang Cốc Bó, suối Lê-nin, núi Các Mác, cột mốc biên giới 108 cùng không gian sinh hoạt cách mạng của Bác Hồ.

Với lợi thế cảnh quan, giá trị lịch sử đặc biệt và sự quan tâm đầu tư của tỉnh, Pác Bó đang ngày càng khẳng định vai trò “hạt nhân” trong chiến lược phát triển du lịch bền vững của Cao Bằng.

Không chỉ mang tầm vóc lịch sử, Pác Bó còn là mắt xích quan trọng trong phát triển kinh tế của địa phương. Với thiên nhiên hùng vĩ, văn hóa phong phú, đậm đà bản sắc, Pác Bó không chỉ góp phần kết nối di sản và văn hoá, mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, tạo sinh kế và công ăn việc làm ổn định cho người dân địa phương.

Tuy nhiên, chỉ phát triển kinh tế thôi là chưa đủ, sự phát triển ở đây cần phải đi đôi với sự bền vững, lâu dài để bảo tồn và phát huy những giá trị lịch sử, văn hoá và thiên nhiên tại Pác Bó. Theo ông Đào Văn Mùi, Giám đốc Ban Quản lý các di tích Quốc gia đặc biệt tỉnh Cao Bằng, Khu di tích Pác Bó đã và đang áp dụng mô hình phát triển bền vững dựa trên 3 trụ cột chính. Thứ nhất là bảo vệ môi trường, bảo tồn cảnh quan thiên nhiên, thứ hai là bảo tồn di sản văn hoá, lưu truyền những giá trị lịch sử và thứ ba là tạo công ăn việc làm cho cộng đồng.

Hiện nay, mô hình này được thực hiện thông qua các hoạt động tôn tạo, gìn giữ giá trị nguyên gốc, hạn chế tối đa việc xây dựng gây bê tông hoá không gian di tích. Song song với đó, hoạt động du lịch được gắn kết chặt chẽ với giá trị văn hoá, lịch sử, tránh xu hướng kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mang tính thời vụ hoặc nóng vội, hướng đến sự hài hoà lâu dài giữa bảo tồn và phát triển.

Đồng thời, tỉnh Cao Bằng cũng giữ vai trò quan trọng trong sự phát triển bền vững của khu di tích Pác Bó. Thông qua nhiều chính sách thu hút và hỗ trợ, địa phương khuyến khích doanh nghiệp và nhà đầu tư tham gia phát triển các loại hình dịch vụ, du lịch tại Pác Bó. Đối với các doanh nghiệp và hộ kinh doanh, tỉnh tạo điều kiện bằng cơ chế thông thoáng, hỗ trợ thủ tục và môi trường đầu tư thuận lợi, giúp cá nhân và tổ chức dễ dàng triển khai hoạt động như nhà nghỉ, homestay, dịch vụ hướng dẫn du lịch, vận chuyển và trải nghiệm cộng đồng.

Ngoài ra, tỉnh Cao Bằng còn chú trọng hỗ trợ người dân địa phương thông qua việc tạo thêm công ăn việc làm, bố trí các gian hàng và kiốt phục vụ du lịch, đồng thời tổ chức tập huấn kỹ năng giao tiếp, buôn bán và phục vụ du khách. Những hoạt động này giúp người dân nâng cao năng lực, mở rộng cơ hội kinh doanh và tạo nguồn thu nhập ổn định, góp phần gắn kết cộng đồng với sự phát triển bền vững của khu di tích Pác Bó.

Với sự hòa quyện giữa giá trị lịch sử, cảnh quan thiên nhiên và chiến lược phát triển bền vững, Pác Bó đang dần khẳng định vị thế là điểm đến kiểu mẫu của du lịch xanh vùng Đông Bắc. Khi chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng cùng chung tay gìn giữ di sản, Pác Bó không chỉ tiếp tục kể câu chuyện về hành trình cứu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh, mà còn mở ra tương lai mới cho kinh tế địa phương. 

Trong hành trình ấy, Pác Bó hiện lên không chỉ là nơi “đầu nguồn cách mạng”, mà còn là hình ảnh sinh động về một di sản sống, nơi quá khứ, hiện tại và tương lai gặp nhau để kiến tạo phát triển bền vững cho Cao Bằng.