Phát huy vai trò cán bộ nữ: Góc nhìn từ thực tiễn và giải pháp đột phá

Bà Trần Thị Thu Hằng, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông:

Hiến pháp Việt Nam đã khẳng định nguyên tắc bình đẳng giới như một cam kết mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị trong việc thúc đẩy bình đẳng giới tại Việt Nam. Việc hoàn thiện khung luật pháp, chính sách về bình đẳng giới đã tạo điều kiện cho phụ nữ có cơ hội tiếp cận và tham gia nhiều hơn vào các lĩnh vực của đời sống xã hội. 

Mặc dù vậy, việc thực hiện bình đẳng giới tại nước ta còn bộc lộ những tồn tại như: Định kiến giới còn nặng nề; bạo lực giới diễn biến phức tạp và có xu hướng tăng; địa vị kinh tế-xã hội, cơ hội việc làm, thu nhập của nữ giới còn có khoảng cách lớn so với nam giới… 

Việc thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng về công tác cán bộ nữ chưa đầy đủ, thiếu đồng bộ; việc triển khai chính sách, pháp luật về bình đẳng giới còn chậm. Công tác tuyên truyền về bình đẳng giới còn nhiều bất cập, chưa đạt được hiệu quả như mong muốn. Công tác thống kê, thông tin, báo cáo về bình đẳng giới chưa đảm bảo hỗ trợ có hiệu quả cho công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới ở các cấp. Số liệu tách biệt theo giới phục vụ cho công tác nghiên cứu, xây dựng kế hoạch và lập ngân sách chưa được quan tâm xây dựng ở từng bộ, ngành cũng như trong cả nước.

Để tháo gỡ các điểm nghẽn nhằm thúc đẩy bình đẳng giới thực chất, chúng ta cần:

Tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về bình đẳng giới, cụ thể hóa các Nghị quyết của Đảng, chính sách của Nhà nước về bình đẳng giới thành kế hoạch, hành động và các hướng dẫn kịp thời, cụ thể.

Thường xuyên kiểm tra, thanh tra tình hình thực hiện pháp luật, chính sách về bình đẳng giới để kịp thời xử lý các hành vi vi phạm. Tăng cường trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền đối với công tác bình đẳng giới. Đầu tư nguồn lực tài chính cho công tác bình đẳng giới và phòng, chống bạo lực trên cơ sở giới.

Đẩy mạnh thông tin, truyền thông, giáo dục, vận động xã hội nhằm nâng cao nhận thức về bình đẳng giới. Xem việc thực hiện bình đẳng giới là một công việc lâu dài và cần sự phối hợp đồng bộ của toàn xã hội. Thực hiện bình đẳng giới không chỉ là trách nhiệm của mỗi cá nhân mà của mỗi gia đình và toàn xã hội; là cơ sở quan trọng để xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ và hạnh phúc.

Bên cạnh đó, cần nâng cao hiệu quả các mô hình, cơ sở cung cấp dịch vụ phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới; hỗ trợ hoạt động bình đẳng giới tại vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tăng cường nhân lực, nâng cao trình độ, năng lực, chế độ đãi ngộ cho đội ngũ cán bộ là hướng đi cần thiết trong bối cảnh nguồn nhân lực cho công tác này còn thiếu và yếu. Đồng thời, xây dựng cơ chế phối hợp liên bộ để thống nhất việc thu thập và công bố số liệu của Bộ chỉ tiêu thống kê phát triển giới quốc gia.

Bà Nguyễn Thị Thu Thủy, Tỉnh ủy viên, Bí thư huyện ủy Vân Canh, tỉnh Bình Định:

Thực tế, phụ nữ ngày càng khẳng định được vai trò, vị thế trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó có lĩnh vực chính trị. Tuy nhiên, ở đâu đó vẫn còn tồn tại trong công tác cán bộ nữ. Nếu như chúng ta không thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, hạn chế đó để có giải pháp khắc phục, thúc đẩy thì công tác cán bộ nữ sẽ không thể đạt được kết quả như mong đợi.

So với tiềm năng và nguồn lực của cán bộ nữ trong hệ thống chính trị thì tỷ lệ cán bộ nữ tham gia lãnh đạo, quản lý còn thấp so với đội ngũ lao động nữ và so với yêu cầu. Bên cạnh đó, định kiến giới đối với phụ nữ trong hoạt động lãnh đạo, quản lý vẫn còn khắt khe. Chính điều này là một trong những nguyên nhân làm hạn chế khả năng và sự thăng tiến của phụ nữ trong các lĩnh vực chính trị - xã hội…

Trong giai đoạn mới hiện nay, để làm tốt công tác cán bộ nữ, cần xác định, việc tạo điều kiện để phụ nữ tham gia công tác lãnh đạo, quản lý là trách nhiệm và công việc quan trọng, thường xuyên của Đảng và Nhà nước, các bộ, ban, ngành, địa phương, nhất là ở cấp cơ sở. Công tác phụ nữ cần thực hiện sát hợp với từng đối tượng, vùng, miền, phát huy tinh thần làm chủ, tiềm năng, sức sáng tạo và khả năng đóng góp cao nhất của các tầng lớp phụ nữ vào sự phát triển của đất nước; chăm lo cho phụ nữ tiến bộ về mọi mặt, quan tâm đầy đủ đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng để phụ nữ có điều kiện thực hiện tốt nhất vai trò của mình trong gia đình và xã hội.

Việc thực hiện các biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới có ý nghĩa rất quan trọng trong vấn đề tham gia của cán bộ nữ vào cấp ủy nhằm bảo đảm bình đẳng giới thực chất. Do đó, cần cân nhắc điều chỉnh các quy định liên quan đến công tác cán bộ nữ, tạo điều kiện để cán bộ nữ tham gia cấp ủy; nâng cao năng lực của phụ nữ làm việc trong các cơ quan Đảng, cơ quan Nhà nước; phát huy vai trò của cán bộ nữ có tài năng trong khu vực công, qua đó góp phần phát hiện, bồi dưỡng, đào tạo nhân lực nữ cho phát triển kinh tế tri thức, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số… 

Bên cạnh đó, cần chú trọng đào tạo cán bộ nữ trong đồng bào các dân tộc thiểu số, đồng bào theo tôn giáo và trong các lĩnh vực có tỷ lệ cán bộ nữ chưa tương xứng với tiềm năng của họ, nhằm nâng cao hơn nữa vị thế của phụ nữ nước ta trong tình hình mới.

Ông Phạm Văn Kính, Phó Chủ tịch UBND thành phố, Trưởng Ban Vì sự tiến bộ phụ nữ thành phố Cẩm Phả (Quảng Ninh):

Tính đến hết tháng 12/2024, tại thành phố Cẩm Phả, số lượng cán bộ nữ tham gia Ban Thường vụ cấp thành phố là 2/13 đồng chí, cấp xã là 25/89 đồng chí. Đối với cấp uỷ: cấp thành phố có 7/40 người là nữ, cấp xã có 162/434 người là nữ. Đối với nữ đại biểu HĐND: cấp thành phố có 11/33 đại biểu là nữ, cấp xã có 14/30 Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND là nữ.

Trong nhiều năm qua, công tác quy hoạch cán bộ của thành phố được rà soát, bổ sung hàng năm và xây dựng quy hoạch theo nhiệm kỳ. Thành phố Cẩm Phả đặc biệt quan tâm đảm bảo tỷ lệ cán bộ nữ trong quy hoạch cấp uỷ từ 25% trở lên, cũng như tập trung triển khai thực hiện Đề án phát hiện, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ thành phố Cẩm Phả đến năm 2030, tầm nhìn 2045.

Để đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, thành phố Cẩm Phả thường xuyên tiến hành rà soát hàng năm về nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chính trị, nghiệp vụ chuyên môn, công tác quản lý nhà nước cũng như công tác quy hoạch, dự nguồn cán bộ quản lý. Trên cơ sở đó, chúng tôi có những chính sách ưu tiên với cán bộ nữ, đảm bảo bình đẳng giữa nam và nữ về độ tuổi trong quy hoạch cũng như đề bạt, bổ nhiệm.

Trong quá trình công tác, nhiều cán bộ nữ cho thấy những lợi thế về giới trong triển khai, xử lý giải quyết công việc. Với sự mềm dẻo, linh hoạt, nhạy bén của mình, nhiều chị đã phát huy được những sáng kiến, tính sáng tạo, nhất là trong những nhiệm vụ đòi hỏi phải có sự bền bỉ, sâu sát và mềm dẻo, đi vào đời sống của Nhân dân.

Trong bối cảnh toàn quốc đang nghiêm túc thực hiện Nghị quyết 18 về tinh gọn bộ máy, cấp uỷ, chính quyền thành phố Cẩm Phả cũng đang xây dựng Đề án nhân sự để triển khai theo đúng quy định. Để tạo đồng thuận trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động liên quan đến tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, thành uỷ, UBND thành phố triển khai đồng bộ các giải pháp và phương án sắp xếp bộ máy của hệ thống chính trị theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương và của tỉnh Quảng Ninh. Trong đó, việc đảm bảo cơ cấu cán bộ nữ cũng như làm sao xây dựng được bộ máy tinh gọn, hiệu quả sau khi sắp xếp là vấn đề được chúng tôi đặc biệt quan tâm trong thời điểm này.