Quản lý túi tiền chung

Ảnh minh họa
Tiền bạc không phải là tất cả trong hôn nhân nhưng lại là yếu tố dễ gây căng thẳng nhất nếu không được quản lý khéo léo. Nhiều cuộc tranh cãi, thậm chí rạn nứt hôn nhân, bắt nguồn từ chuyện chi tiêu, tiết kiệm và đầu tư. Nó có thể làm lung lay giá trị gia đình mà vợ chồng từng vất vả cùng nhau vun đắp, xây dựng.
Quản lý túi tiền chung là bài kiểm tra về niềm tin, sự minh bạch và khả năng hợp tác của vợ chồng. Khi cả hai coi nhau như đồng đội, cùng lập kế hoạch, cùng chia sẻ trách nhiệm và cùng tận hưởng thành quả, tiền bạc sẽ trở thành "chất keo" gắn kết, chứ không phải "mồi lửa" gây mâu thuẫn.
1. Cùng nhau xác định quan điểm về tiền bạc
Trước khi bàn đến bảng chi tiêu, vợ chồng cần hiểu rõ quan điểm của nhau về tiền. Có người thích tiết kiệm an toàn, có người thích đầu tư mạo hiểm; có người sẵn sàng chi cho trải nghiệm, có người ưu tiên tích lũy… Hãy thẳng thắn chia sẻ quan điểm cá nhân về ý nghĩa của tiền với người bạn đời như thế nào? Mục tiêu tài chính trong 1 năm, 5 năm hay 10 năm tới là gì? Mức rủi ro chấp nhận được khi đầu tư ra sao? Đó là cách dễ nhất để tránh xung đột và tìm ra điểm cân bằng cho cả hai.
2. Minh bạch thu nhập và chi tiêu
Một "nguyên tắc vàng" trong quản lý tài chính gia đình là không giấu thu nhập và chi tiêu cá nhân. Dù thu nhập của mỗi người khác nhau, việc công khai thu nhập của mình giúp xây dựng niềm tin. Vợ chồng nên có một "bức tranh tổng thể" về tiền vào - tiền ra hàng tháng: Nguồn thu từ lương, thưởng, kinh doanh; chi phí cố định: nhà ở, điện nước, học phí, bảo hiểm; chi phí sinh hoạt: ăn uống, đi lại, giải trí. Như vậy, cả hai đều nắm rõ và dễ dàng điều chỉnh khi cần.
3. Phân chia quỹ chi tiêu
Một cách phổ biến là áp dụng nguyên tắc 50-30-20: 50% thu nhập cho nhu cầu thiết yếu (ăn, ở, đi lại, học hành); 30% cho mong muốn (du lịch, mua sắm, giải trí); 20% để tiết kiệm và đầu tư. Vợ chồng cũng có thể lập ba quỹ: Quỹ chung là chi phí sinh hoạt, nuôi con, tiết kiệm dài hạn. Quỹ cá nhân thì mỗi người toàn quyền sử dụng cho nhu cầu riêng. Quỹ dự phòng dành cho lúc có biến cố như bệnh tật, mất việc. Điều đó vừa đảm bảo tính tập thể, vừa giữ được sự tự do cá nhân.
4. Lập kế hoạch chi tiêu theo mục tiêu
Tiền bạc chỉ thật sự được sử dụng hiệu quả khi gắn với mục tiêu rõ ràng: Mua nhà, mua xe, cho con học, nghỉ hưu sớm… Hãy cùng nhau đặt ra các mục tiêu ngắn hạn, trung và dài hạn rồi tính toán số tiền cần dành hàng tháng để đạt được. Khi có mục tiêu, việc chi tiêu bớt tùy hứng, dễ tạo động lực cùng nhau "giữ túi tiền".
5. Thảo luận trước khi chi khoản lớn
Nguyên tắc "chi lớn phải bàn" giúp tránh hiểu lầm và mất lòng tin. Tùy mỗi gia đình, có thể thống nhất rằng bất cứ khoản nào vượt quá mức đã được hai vợ chồng thống nhất đều cần trao đổi trước. Việc bàn bạc vừa giúp kiểm soát ngân sách vừa giúp cả hai cùng đánh giá lợi ích, rủi ro của khoản chi đó.
6. Đầu tư và học hỏi cùng nhau
Tiền không chỉ để tiêu, mà còn để sinh lời. Vợ chồng nên cùng tìm hiểu về các kênh đầu tư: Gửi tiết kiệm, trái phiếu, cổ phiếu, quỹ mở, bất động sản… Khi cùng học, cả hai sẽ có kiến thức để đánh giá, không phụ thuộc hoàn toàn vào một người, đồng thời giúp tăng sự gắn kết và kỹ năng quản lý.

Hôn nhân bền vững không chỉ dựa vào tình yêu, mà còn dựa vào khả năng cùng nhau lèo lái "con thuyền tài chính" vượt qua sóng gió, hướng đến một tương lai vững vàng. "Túi tiền chung" càng mạnh thì nền móng gia đình càng vững chắc.
Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp thực hiện