Rác thải nông thôn ở Nghệ An: Chậm thu gom, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng

"Ngộp thở" vì rác

Đi qua đoạn đường từ ngã tư trung tâm thị trấn Đô Lương đi vào địa bàn xã Đông Sơn (Đô Lương) vào mỗi buổi chiều, bất kỳ ai cũng bức xúc bởi hai bên đường rất bẩn thỉu, tanh hôi do rác thải. Đoạn đường dài hơn 400m nằm ngay giữa trung tâm huyện hết sức nhếch nhác.

Bà Nguyễn Thị Sứu, một hộ dân buôn bán ở đây cho biết: "Việc nhiều hộ kinh doanh, buôn bán đổ rác vô tội vạ ra đường đã gây bẩn thỉu, ô nhiễm và còn gây mất an toàn giao thông. Nhiều khi có cả đống rác to đùng ở giữa đường, một số người đi xe máy qua đây, vì tránh đống rác mà đâm vào nhau…".

Không riêng gì ở các tuyến đường chính, nhiều tuyến đường giao thông nông thôn ở một số xã trên địa bàn huyện Đô Lương cũng đang xảy ra việc đổ rác ra đường, lấy lề đường làm điểm tập kết rác như ở các xã Đà Sơn, Đông Sơn, Lưu Sơn...

Việc lấy lề đường làm điểm tập kết rác bởi khu vực đó không có điểm tập kết rác riêng, xa khu dân cư. Nếu tập kết phía trong đường làng lại gây ô nhiễm nhà dân. Vậy nên rác được đưa ra những tuyến đường chính.

Không chỉ Đô Lương, ở huyện Hưng Nguyên, Nghi Lộc, Diễn Châu… cũng đang loay hoay tìm lời giải cho vấn đề rác thải nông thôn.

Nhiều năm qua bãi rác tập trung nằm dọc bãi biển trên địa bàn xóm 3 xã Diễn Hải, gần khu du lịch biển Hòn Câu (thuộc huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An) khiến nhiều người dân "ngộp thở" vì mùi hôi thối nồng nặc bốc lên suốt ngày đêm. Tất cả các loại rác ở trên địa bàn xã đều được tập kết về đây. Khi chưa thu gom kịp thời, rác nhiều lần ứ đọng lấn ra cả khu vực bãi biển, ruồi muỗi sinh sôi, môi trường ô nhiễm nghiêm trọng.

Một người dân địa phương bức xúc phản ánh: Bãi rác được tập kết rất nhiều, chất hàng đống cao. Khi nắng nóng lại thêm gió nồm thổi vào, người dân chúng tôi như "ngộp thở" vì mùi hôi thối nồng nặc. Có khi cả chục ngày rác mới được bốc đi, các loại gia cầm chết với đồ vỏ hải sản được họ đưa máy dập và gạt ngay tại chỗ.

Ông Nguyễn Đình Cam, Bí thư Chi bộ xóm 3 xã Diễn Hải, cho biết: "Bãi rác này có từ cuối năm 2017, việc người dân phản ánh ô nhiễm là đúng, chúng tôi cũng đã có ý kiến nhiều lần về vấn đề này lên cấp trên. Người dân chúng tôi mong muốn chuyển bãi rác đi nơi khác càng nhanh càng tốt vì ở đây không chỉ là khu dân cư đông đúc mà còn là điểm du lịch".

Trao đổi về vấn đề này, ông Phan Văn Thuyên, Chủ tịch UBND xã Diễn Hải cho hay, địa phương có ký hợp đồng với Công ty cây xanh môi trường Diễn Châu thu gom 1 tuần 1 lần (tháng 4 lần) để đưa rác đi xử lý.

Việc bãi rác tập trung xã Diễn Hải kéo dài dọc bờ biển, nằm trong quy hoạch khu du lịch không chỉ gây mất mỹ quan thôn xóm mà còn có nguy cơ phát sinh dịch bệnh.

Ông Trương Văn Đức, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) huyện Diễn Châu xác nhận: Toàn bộ rác thải của xã Diễn Hải được thu gom tại đó (bãi rác tạm thời), việc người dân phản ánh rác đổ tràn lan trên tuyến đường cứu nạn xuống biển là đúng thực tế.

Những năm gần đây, nhiều xã ở huyện Diễn Châu đã xây dựng các bãi rác tập trung, tổ chức thu phí vệ sinh môi trường, ký hợp đồng thu gom, xử lý rác thải với các công ty môi trường. Tuy nhiên, do ý thức giữ gìn môi trường của người dân còn nhiều hạn chế, các cấp chính quyền cũng chưa thực sự vào cuộc quyết liệt nên vẫn xảy ra tình trạng ứ đọng, ô nhiễm môi trường do rác thải ở các địa phương khiến người dân bức xúc.

Ô nhiễm môi trường từ lò đốt rác tại chỗ

Thị trấn Yên Thành (huyện Yên Thành) có hơn 1.300 hộ với hơn 5.400 nhân khẩu, hàng loạt nhà hàng và các dịch vụ thương mại hoạt động nên lượng rác thải hàng tháng rất lớn, từ 40-50 tấn rác các loại. Để xử lý rác thải, địa phương này đã thuê đơn vị vận tải thu gom rác và tập kết để chôn lấp tại khu vực cánh đồng xa dân cư. Tuy nhiên, khi tập trung về đây, rác được đốt ngay tại chỗ.

Theo ông Phan Doãn Hữu, Chủ tịch UBND thị trấn Yên Thành, số lượng rác thải trên địa bàn thị trấn rất nhiều. Thị trấn cũng đã ký hợp đồng với Công ty môi trường Yên Thành, mỗi năm khoảng 200 triệu đồng, để tổ chức thu gom rác vào các ngày 2-4-6 hàng tuần đưa về bãi tập trung.

Theo thống kê của Phòng TN&MT huyện Yên Thành, mỗi ngày trên địa bàn huyện có khoảng 86,4 tấn rác các loại. Một số xã đã ký hợp với công ty thu gom rác thải, tuy nhiên đa phần các địa phương còn đang tiến hành thu gom và xử lý rác thải tại chỗ bằng cách chôn lấp hoặc đốt, rác cháy âm ỉ nhiều ngày gây ô nhiễm môi trường.

Tại huyện Hưng Nguyên, rác thải trên địa bàn ước khoảng 22.000 tấn/năm, chủ yếu được xử lý bằng công nghệ đốt tại Nhà máy xử lý rác thải Nghi Yên. Tuy nhiên, do hạn chế kinh phí nên rác thải còn để bừa bãi, thu gom chậm, rõ nhất là dọc đường đê sông Lam, tại các chợ. Được biết, hiện toàn bộ 23 xã, thị trấn trên địa bàn huyện đã ký hợp đồng với công ty môi trường để xử lý vấn đề này nhưng vẫn không triệt để. Vì vậy, khi tập trung về đây, rác vận chuyển không hết nên người dân đốt ngay tại chỗ.

Trao đổi về vấn đề này, ông Đặng Bá Dương - Giám đốc Công ty Môi trường cây xanh Hưng Nguyên cho biết: Lượng rác trên địa bàn huyện Hưng Nguyên đã tăng đột biến, nhất là trong dịp các ngày nghỉ lễ, Tết… dẫn đến việc quá tải trong công tác thu gom, xử lý rác.

Theo quy định của Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng Nông thôn mới, mỗi xã phải có bãi rác nhưng đến nay, số xã có bãi rác chưa nhiều. Hầu hết các xã ở vùng nông thôn chỉ có các bãi chứa rác tạm thời và các bãi tập kết rác thải luôn trong tình trạng quá tải.

Tình trạng ứ đọng rác thải trên địa bàn nông thôn ngày càng nghiêm trọng, gây ô nhiễm môi trường, bùng phát dịch bệnh. Tại nhiều xã, việc thu gom rác chỉ dừng lại tại điểm trung chuyển, chưa giải quyết được toàn bộ vấn đề thu gom rác ở khu vực. Hơn nữa, phần lớn các địa phương chưa có hoạt động phân loại và tái chế rác.

Còn tiếp