Robot sắp đảm nhận toàn bộ quy trình thụ tinh nhân tạo

IVF dưới bàn tay robot

Kể từ khi ra đời vào cuối những năm 1970, thụ tinh nhân tạo (IVF) đã mang đến cho thế giới hơn 13 triệu em bé, nhưng đây vẫn là một quy trình phức tạp và đòi hỏi kỹ thuật cao. Ngay cả trong điều kiện lý tưởng, tỷ lệ thành công của IVF cũng chỉ đạt khoảng một nửa. 

3 năm gần đây, một phương pháp đã âm thầm xuất hiện tại Mỹ. Ít nhất 20 em bé đã chào đời nhờ các thử nghiệm lâm sàng sử dụng hệ thống tự động hóa, với rất ít hoặc gần như không cần bàn tay con người. Phần mềm thị giác máy tính có thể lập tức nhận diện những tinh trùng khỏe mạnh nhất giữa hàng trăm nghìn "ứng viên" đang quẫy đạp - điều mà ngay cả một chuyên gia phôi học dày dạn kinh nghiệm cũng khó làm được.

Cánh tay robot có thể tìm ra con tinh trùng đó, pha trộn chính xác các hóa chất để giữ cho trứng khỏe mạnh, và tiến hành thụ tinh một cách nhẹ nhàng, khởi động cho quá trình hình thành sự sống. Đáng chú ý là điều này diễn ra tại một Trung tâm sinh sản ở khu phố Polanco, Thành phố Mexico. Tại đây, những cặp vợ chồng hiếm muộn được trải nghiệm quy trình thụ tinh trong ống nghiệm hoàn toàn tự động, hoàn toàn miễn phí. Đổi lại, họ trao gửi cơ thể mình cùng niềm hy vọng được làm cha mẹ vào những cánh tay robot của hệ thống thử nghiệm tên là Aura.

Hệ thống Aura tự động hóa tới 205 bước trong quy trình IVF, từ giai đoạn đông lạnh trứng cho đến hình thành phôi. Đây là sản phẩm của Conceivable Life Science, một công ty khởi nghiệp do bác sĩ người Mexico Alejandro Chávez-Badiola sáng lập. Ông là một trong những người tiên phong trong việc nghiên cứu ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào điều trị vô sinh. Dù chưa có nghiên cứu nào chứng minh rằng các hệ thống được hỗ trợ bởi AI vượt trội hoàn toàn so với phương pháp IVF truyền thống, nhiều chuyên gia cho biết phần mềm này có thể mang lại lợi thế ở một số khâu quan trọng, như chọn lọc tinh trùng khỏe mạnh nhất. Một số bác sĩ sản khoa tỏ ra thận trọng, cho rằng các công nghệ này cần được thử nghiệm trên quy mô lớn hơn. Tuy nhiên, bước đầu chúng có thể giúp giảm đáng kể chi phí điều trị và áp lực cho các cơ sở y tế vốn đang quá tải.

Hoài nghi và hy vọng

Robert G. Edwards, người phát minh ra phương pháp IVF, đã được trao giải Nobel Y sinh - ông được vinh danh vì đã mở ra "một kỷ nguyên mới trong y học". Nhưng chỉ đến năm 2010 phương pháp này mới được công nhận, sau ba thập kỷ đứa trẻ IVF đầu tiên trên thế giới chào đời. Quay lại năm 1978, Edwards và những phụ nữ đầu tiên tham gia thử nghiệm từng bị chế giễu. Dự án của ông thậm chí suýt bị hủy bỏ vì thiếu kinh phí. Giờ đây, nhóm nghiên cứu tại Mexico cũng phải đối mặt với kỳ thị tương tự. Một số cặp đôi cho biết họ không dám chia sẻ với bạn bè hay gia đình rằng mình đang tham gia vào dự án thử nghiệm này. Khi một y tá tại phòng khám phụ khoa giới thiệu Alin Quintana tham gia, cô và chồng, anh Edson Macouzet, đã quyết định giữ bí mật. "Thật khó để giải thích với mọi người rằng, theo một cách nào đó, AI có thể làm được những điều mà con người không thể", cô nói.

Tại trung tâm Polanco, robot đảm nhận gần như toàn bộ quy trình IVF, từ việc chuẩn bị trứng, thụ tinh cho đến trữ đông phôi. Một trạm robot trộn các hóa chất và duy trì trứng trong lồng ấp thông minh, trạm khác chọn lọc và tiêm tinh trùng khỏe mạnh nhất, trong khi một robot di chuyển đĩa petri giữa các trạm. Với Alin Quintana và chồng cô, đây là cơ hội hiếm có mà họ không bao giờ nghĩ mình có được. Hai vợ chồng cùng làm trong công ty gia đình, trong khi chi phí IVF ở Mexico có thể vượt quá cả một năm tiền lương. May mắn thay, vài ngày sau khi được chuyển phôi vào cơ thể, Quintana đã mang thai. Hiện cô đang ở tuần thai thứ 17. Cơ thể Quintana vẫn còn vết sẹo từ ca phẫu thuật khẩn cấp vào năm 2020, khi cô mang thai ngoài tử cung và buộc phải cắt bỏ một bên ống dẫn trứng. Từ đó, khả năng sinh sản của cô giảm đáng kể.

Không đủ điều kiện tài chính để theo đuổi điều trị, hai vợ chồng đã cố gắng thụ thai tự nhiên suốt năm năm nhưng không thành công. Quintana rơi vào trầm cảm nặng khi lần lượt chứng kiến bạn bè xung quanh có em bé. Giờ đây, sau bao năm chờ đợi, Quintana cho rằng hành trình mang thai của mình đáng được kể lại. Vợ chồng cô dự định một ngày nào đó sẽ tặng con cuốn sách ghi lại từng bước trong hành trình thụ tinh đặc biệt này.