Sốc do SXH thường xảy ra từ ngày thứ 4 đến ngày 6 của bệnh. Cụ thể, trong 3 ngày đầu tiên, bệnh nhân sốt cao. Đến ngày thứ tư, sốt thường sẽ giảm nhưng có thể xuất hiện 2 tình trạng: Đó là giảm tiểu cầu máu gây xuất huyết và tăng tính thấm thành mạch gây thoát mạch. Khi thoát mạch quá nhiều sẽ gây mất thể tích huyết tương trong lòng mạch, khiến bệnh nhân có thể sốc.
Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó khoa Cấp cứu, BV Bệnh Nhiệt đới TƯ |
Đối với sốc do SXH, biểu hiện sớm là bệnh nhân thường mệt lả, buồn nôn, đau tức vùng gan, đau bụng, tiểu ít, với với trẻ nhỏ có thể có biểu hiện li bì, mệt lả. Nếu phát hiện sớm, bệnh nhân được bù dịch đầy đủ thì sẽ hồi phục dễ dàng. Ngược lại, nếu bệnh nhân không được phát hiện và xử trí kịp thời thì có thể rơi vào tình trạng sốc, mạch nhanh, tụt huyết áp. Tình trạng sốc này nếu để diễn biến kéo dài sẽ tiến triển thành sốc không hồi phục và có thể gây suy đa phủ tạng, dễ dẫn đến tử vong. Tính ra, từ lúc bệnh biến chứng đến khi tử vong chỉ sau 5-6 tiếng nếu không được cấp cứu kịp thời.
Sốc do SXH có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào, nhưng ở trẻ nhỏ và người cao tuổi khi mắc SXH có nguy cơ sốc cao hơn. Hiện nay, chưa có vaccine phòng bệnh SXH. Vì vậy, biện pháp phòng bệnh chủ yếu là kiểm soát côn trùng trung gian truyền bệnh như tránh muỗi đốt, diệt bọ gậy (loăng quăng), diệt muỗi trưởng thành, vệ sinh môi trường loại bỏ ổ chứa nước đọng.
Các bác sĩ chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết |
Trường hợp gia đình có người nhà đột nhiên sốt khoảng 2 ngày trở lên mà không rõ nguyên nhân nên đưa đến cơ sở y tế khám để xác định bệnh. Đặc biệt cần lưu ý, với người bị SXH, sang ngày thứ 4-5 mặc dù tình trạng sốt đã giảm nhưng vẫn cần hết sức cảnh giác. Khi có các dấu hiệu cảnh báo như: Mệt lả, buồn nôn, nôn, đau bụng, đau tức vùng gan, tiểu ít, hay chảy máu bất thường như xuất huyết dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng; phụ nữ có kinh nguyệt bất thường, cần đến ngay các cơ sở y tế để tránh nguy cơ xuất hiện các biến chứng nguy hiểm.
Trước đó, như PNVN đã phản ánh, ngày 10/6, cháu Phạm Như Quỳnh (thị trấn Ia Kha, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai) nhập viện và được xác định bị SXH nhẹ. Sau 2 ngày điều trị, bệnh nhân đã tử vong tại BV Đại học Y Dược Hoàng Anh Gia Lai.