pnvnonline@phunuvietnam.vn
Sốt sau khi tiêm vaccine Covid-19 có lây không?
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tiêm vaccine Covid-19 đầy đủ giúp bạn không bị nhiễm bệnh và nguy cơ bệnh nặng hơn nếu nhiễm (1) cũng như giảm nguy cơ lây lan đáng kể (2).
Một số người vẫn đang lo lắng về việc bị bệnh hay lây nhiễm virus sau khi chủng ngừa. Và có sự nhầm lẫn về việc có hay không có tác dụng phụ của vaccine Covid-19. Chẳng hạn như sốt sau khi tiêm vaccine có thể khiến người xung quanh bị lây không?...
Dưới đây là các phân biệt giữa tác dụng phụ của vaccine Covid-19 và dấu hiệu/triệu chứng của nhiễm virus SARS-CoV-2:
1. Tác dụng phụ của vaccine Covid-19 là gì?
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) thì có một số tác dụng phụ của vaccine Covid-19 được xếp loại ở mức phổ biến bao gồm: Sốt, ớn lạnh; đau cơ; mệt mỏi; đau đầu; buồn nôn; đau hoặc sưng tấy vùng tiêm ở cánh tay. Những tác dụng phụ này thường không nghiêm trọng và sẽ tự biến mất trong thời gian ngắn.
Manisha Juthani, MD, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Yale Medicine cho biết thêm: "Nếu bạn từng có tiền sử sốc phản vệ thì bạn nên được theo dõi thêm 30 phút nữa sau khi tiêm để đảm bảo rằng an toàn. Ngoài ra với các triệu chứng phát triển sau thời gian tiêm chủng, đặc biệt khi chúng kéo dài trên 72 giờ thì bạn cần cân nhắc tới việc gọi cho bác sĩ".
Một số trường hợp có thể bị phát ban tại vùng tiêm gọi là phản ứng dị ứng tại chỗ.
2. Các tác dụng phụ sau khi tiêm vaccine có lây lan cho người khác không?
Tác dụng phụ của vaccine Covid-19 thoạt nhìn thì có thể giống như với các dấu hiệu của các bệnh như cảm cúm, cảm lạnh,... nhưng chúng không có nghĩa rằng bạn bị bệnh. Các dấu hiệu mà bạn có thể gặp như sốt hay đau nhức cơ thể - không thể lây nhiễm cho người khác.
Juthani nói: "Vaccine không đưa virus vào cơ thể bạn vì thế mà các triệu chứng mà bạn gặp phải sau tiêm chủng là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch của bạn đang hoạt động để xây dựng khả năng phát hiện và chống lại sự xâm nhập của virus trong tương lai nếu bạn tiếp xúc với nó".
Amber D'Souza, Tiến sĩ, Giáo sư dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg cho biết thêm, các triệu chứng sau khi tiêm chủng không phải là dấu hiệu nhiễm trùng có nghĩa là nó không giống như việc bạn bị nhiễm virus. Do đó bạn không thể lây lan các tác dụng phụ sau khi tiêm vaccine Covid-19 cho người khác.
Giáo sư D'Souza cũng nhấn mạnh thêm, "Bạn không thể nhiễm virus SARS-CoV-2 từ vaccine do đây chỉ là vaccine mRNA chứ không phải toàn bộ chuỗi cấu tạo. Nên điều này chứng tỏ rằng bạn không thể nhiễm virus Covid-19 từ việc tiêm vaccine chủng ngừa hay vô tình lây truyền virus sau khi tiêm sang người khác được".
3. Điều gì sẽ xảy ra nếu như bạn không gặp bất kì một tác dụng phụ nào?
Các tác dụng phụ thường gặp của vaccine là dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đang xây dựng hàng rào bảo vệ chống lại sự xâm nhập của virus SARS-CoV-2. Tuy nhiên, cũng sẽ có những trường hợp không gặp phải bất kì một tác dụng phụ nào sau tiêm - điều này không sao cả.
Việc bạn không gặp tác dụng phụ sau tiêm vaccine Covid-19 không có nghĩa là cơ thể bạn không xảy ra phản ứng. Hệ thống miễn dịch của mỗi người hoạt động theo một cơ chế khác nhau - dù giới khoa học vẫn chưa giải thích được. Nhưng từ những nghiên cứu vaccine thì cho dù bạn có gặp phải tác dụng phụ hay không thì bạn vẫn sẽ được bảo vệ. "Bạn có thể coi đó là một điều may mắn chẳng hạn" - Juthani nói.
Theo các báo cáo thì tác dụng phụ của mũi tiêm thứ 2 có thể dữ dội hơn mũi tiêm đầu tiên (3). Và đương nhiên cũng sẽ có những trường hợp gặp phải các tác dụng phụ đáng kể ngay từ mũi tiêm đầu tiên.
4. Nếu các tác dụng phụ không biến mất - liệu bạn có thể nhiễm Covid-19 không?
Trong một số trường hợp bạn có thể đã nhiễm virus Covid-19 cùng thời điểm với việc tiêm chủng. Nếu điều này xảy ra thì bạn có thể gặp phải các triệu chứng nhiễm Covid-19. Và, trong trường hợp này bạn sẽ có khả năng lây bệnh cho những người xung quanh.
Giáo sư D'Souza cho biết: "Một số người có thể tình cờ bị nhiễm virus SARS-CoV-2 giữa mũi tiêm đầu tiên và mũi tiêm thứ hai sau khi họ được miễn dịch hoàn toàn. Và phải mất vài ngày sau khi nhiễm virus, các triệu chứng mới phát triển".
Các tác dụng phụ thường gặp của thuốc chủng ngừa chẳng hạn như mệt mỏi, sốt, đau nhức cơ thể cũng có thể xảy ra khi bạn nhiễm Covid-19. Cách để phân biệt sự khác biệt giữa chúng chính là theo dõi thời gian kéo dài và mức độ nghiêm trọng của mỗi biểu hiện.
Nếu như bạn cảm thấy tình trạng không được cải thiện trong vòng vài ngày sau tiêm hoặc cảm thấy các tác dụng phụ ngày một tồi tệ hơn thì bạn nên liên hệ với cơ sở y tế để được xét nghiệm Covid-19.
Juthani nói thêm, "Hãy lưu ý về mốc thời gian 72 giờ sau tiêm chủng. Nếu kéo dài hơn thì bạn cần gặp bác sĩ". Ông cũng nhấn mạnh thêm rằng, "Một lần nữa, bạn không thể bị nhiễm virus Covid-19 do việc tiêm vaccine mà bạn có thể tình cờ nhiễm bệnh khi tiếp xúc với ai đó vào khoảng thời gian mà bạn đang tiêm chủng".
Về mặt khoa học, tất cả các vaccine Covid-19 được phê duyệt hiện nay đều đã được nghiên cứu kỹ lượng và có khả năng bảo vệ tốt - nghĩa là chúng có thể tăng cường hàng rào miễn dịch và giảm thiểu rủi ro biến chứng bao gồm cả tỷ lệ nhập viện.
Theo verywellhealth