Bảo hiểm xe máy bắt buộc nhằm bảo vệ quyền lợi về tài chính cho chủ xe gắn máy khi tham gia giao thông.
Một trong các loại giấy tờ mà chủ phương tiện xe cơ giới phải có khi đi đường theo quy định của pháp luật là bảo hiểm xe máy bắt buộc, hay còn gọi là bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự (TNDS) của chủ xe.
Khác với bảo hiểm tự nguyện, loại bảo hiểm bắt buộc này không chi trả thiệt hại về người và phương tiện cho người mua bảo hiểm. Đây là loại bảo hiểm mà công ty bảo hiểm sẽ thay chủ xe để bồi thường cho quyền lợi của nạn nhân (bên thứ ba) nếu chủ xe không may gây tai nạn.
Vì sao lại bắt buộc loại bảo hiểm này?
Theo Điều 2 và 3, Nghị định 03/3021/NĐ-CP của Chính phủ quy định, bảo hiểm xe máy nhằm bảo vệ quyền lợi về tài chính cho chủ xe gắn máy (bao gồm xe máy điện) tham gia giao thông và hoạt động trên lãnh thổ nước Việt Nam.
Tác dụng của bảo hiểm xe máy sẽ giúp các bên liên quan giải quyết các vấn đề bao gồm:
Hỗ trợ tài chính trong trường hợp xe bị hư hỏng, thiệt hại do tình huống ngoài tầm kiểm soát như cháy nổ, va chạm. Nếu xe bị hư hỏng trên 75% hoặc không thể sửa chữa, công ty bảo hiểm sẽ có trách nhiệm hỗ trợ bồi thường toàn bộ giá trị thực tế của xe.
Đền bù cho bên bị nạn thiệt hại về thân thể và tài sản do lỗi của chủ xe cơ giới.
Tránh việc bị cảnh sát giao thông xử phạt vì không có bảo hiểm xe máy.
Bồi thường về tài chính đối với thiệt hại về thân thể khi tham gia giao thông cho những người ngồi trên xe máy (bao gồm cả chủ phương tiện và người ngồi sau xe).
Hạn chế tình trạng người gây tai nạn bỏ trốn do sợ phải bồi thường.
Bên cạnh đó, theo lý giải của đại diện công ty bảo hiểm thì đây là một loại bảo hiểm an sinh xã hội. Vì thế, pháp luật bắt buộc chủ xe phải mua bảo hiểm này để khi xảy ra tai nạn giao thông, đặc biệt là những vụ nghiêm trọng, nạn nhân luôn nhận được quyền lợi bồi thường từ phía công ty bảo hiểm dù người gây ra tai nạn có điều kiện tài chính hay không.
Cụ thể, theo Thông tư 04/2021/TT-BTC, mức bồi thường bảo hiểm TNDS xe máy tối đa như sau:
150 triệu đồng/người/vụ tai nạn đối với thiệt hại về người do xe cơ giới gây ra.
50 triệu đồng/vụ tai nạn đối với thiệt hại về tài sản do chủ xe mô tô 2 bánh, xe mô tô 3 bánh, xe gắn máy (kể cả xe máy điện) gây ra.
Vì vậy, bảo hiểm bắt buộc TNDS của chủ xe máy được cho là một chính sách cần thiết và mang tính nhân văn.
Theo quy định, để được bồi thường cho loại bảo hiểm bắt buộc, giấy tờ cần có gồm xác nhận công an về vụ tai nạn và xác minh tổn thất, hồ sơ yêu cầu bảo hiểm và giấy chứng nhận bảo hiểm. Sau khi nhận đầy đủ hồ sơ, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ chi trả cho nạn nhân trong tối đa 15 ngày làm việc.
Hiện Bộ Tài chính quy định giá niêm yết cho một sản phẩm bảo hiểm bắt buộc và yêu cầu doanh nghiệp bán đúng mức giá 66.000 đồng một năm cho máy trên 50cc và 55.000 đồng cho xe dưới 50 cc. Tuy nhiên, việc số vụ bồi thường theo dạng này không nhiều cùng với phản ánh khó được chi trả nên cử tri một số tỉnh thành đã kiến nghị xem xét bỏ quy định xử phạt đối với chủ mô tô, xe máy không mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự.