pnvnonline@phunuvietnam.vn
Thanh đồng tâm huyết với tín ngưỡng thờ Mẫu ở Tuyên Quang
Thanh đồng Hoàng Nguyễn Phương Thảo thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tại đền Thác Cái
Trong suốt chiều dài phát triển, Tín ngưỡng thờ Mẫu được kết nối, trao truyền bởi biết bao thế hệ thanh đồng tâm huyết với di sản. Không chỉ gìn giữ đạo Mẫu, những thanh đồng còn đóng góp công sức, tâm huyết cho việc phục dựng những không gian thực hành Tín ngưỡng Thờ Mẫu. Trong đó, có thể kể đến Hoàng Nguyễn Phương Thảo - thanh đồng ở Tuyên Quang.
Tuyên Quang là một vùng đất có sông núi linh thiêng, thơ mộng và đặc biệt là tín ngưỡng thờ Mẫu đã góp phần tạo nên bản sắc của xứ Tuyên. Các đền, đình thờ Mẫu ở Tuyên Quang đều được xây dựng ở những nơi có cảnh quan tươi đẹp: Đền Kiếp Bạc (thờ Đại Vương Trần Quốc Tuấn), đền Lăng Quán (thờ Tứ vị Hoàng đế), đền Lâm Sơn Linh Từ (thờ Chúa Bà Lâm Sơn), đền Cô Bé Minh Lương, đền Cô Bé Mỏ Than, đền Cô Bé Cảnh Xanh…
Tâm huyết với đạo Mẫu, không chỉ hoằng dương đạo Mẫu, cô còn góp nhiều công sức tu bổ các đền, chùa, phục dựng không gian thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu, đáng chú ý là công trình tu bổ đền Thác Cái (xã Yên Phú, huyện Hàm Yên, Tuyên Quang).
Đền Thác Cái được xây dựng vào khoảng đầu thế kỷ XIX, thờ Thánh Mẫu Thoải phủ - vị Thánh Mẫu chủ về nguồn nước thuộc hệ Tam Tòa Thánh Mẫu. Ngoài ra, đền Thác Cái còn thờ Chúa Bà Thác Cái và vị anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo.
Khi mới xây dựng, đền nằm ven sông Lô, sau đó được di chuyển tới vị trí chân núi như hiện nay. Đền Thác Cái được xây dựng theo kiến trúc chữ Đinh (J) kiểu tường hồi bít đốc tay ngai mang phong cách kiến trúc thời Nguyễn. Năm 2004, sau khi nâng cấp tuyến đường quốc lộ số 2, đền được tu sửa xây dựng lại và đến năm 2008 được UBND tỉnh Tuyên Quang xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật.
Trải qua thời gian, ngôi đền đã xuống cấp. Được sự quan tâm của các cấp, các ngành, cá nhân, đền Thác Cái đã xác định được nguồn vốn đầu tư và xây dựng.
Sau hơn 6 tháng thi công, cuối tháng 2/2024, đền Thác Cái đã được xây dựng khang trang gồm tòa đền chính rộng trên 238m2. Tổng kinh phí xây dựng trên 15 tỷ đồng.
Tiếp theo đền Thác Cái, thanh đồng Hoàng Nguyễn Phương Thảo phát tâm trùng tu, xây dựng đền Cô Bé Minh Lương, đền Lăng Quán (khánh thành vào dịp đón Xuân Giáp Thìn năm 2024), đền Cô Bé Mỏ Than, đền Ghềnh Quýt - những ngôi đền linh thiêng trong tín ngưỡng dân gian của tỉnh Tuyên Quang.
Theo thanh đồng Hoàng Nguyễn Phương Thảo, việc trùng tu, tôn tạo những di tích gắn với đạo Mẫu không chỉ để du khách thập phương chiêm bái mà còn góp phần giúp nhân dân địa phương thúc đẩy giao thương buôn bán, đồng thời lan tỏa, phát huy giá trị Di sản văn hóa tín ngưỡng thờ Mẫu.