pnvnonline@phunuvietnam.vn
Tháo gỡ rào cản để phụ nữ nông thôn, vùng dân tộc thiểu số giảm nghèo bền vững
Họ là lực lượng sản xuất chính ở nông thôn, tham gia tích cực vào các hoạt động kinh tế. Đồng thời đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Tuy nhiên, họ cũng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như: Thiếu kiến thức, kỹ năng, tiếp cận hạn chế với các nguồn lực và dịch vụ xã hội.

Phụ nữ nông thôn, đặc biệt là phụ nữ dân tộc thiểu số, chính là những hạt nhân bền bỉ trong công cuộc phát triển kinh tế và giảm nghèo
Ông Lưu Văn Huệ - tư vấn kỹ thuật của dự án Care (Tổ chức phi chính phủ quốc tế, hoạt động trong lĩnh vực viện trợ nhân đạo và phát triển, tập trung vào việc chống đói nghèo và bất công trên toàn cầu) cho rằng, những rào cản lớn nhất hiện nay khiến phụ nữ vùng sâu, vùng xa gặp khó khăn trong khởi nghiệp và phát triển kinh tế, đó là: Thiếu kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm. Phụ nữ vùng sâu, vùng xa thường có ít cơ hội tiếp cận các khóa đào tạo, thông tin về kinh doanh, quản lý, marketing, và công nghệ. Điều này làm họ thiếu tự tin và gặp khó khăn khi bắt đầu và duy trì hoạt động kinh doanh.
Bên cạnh đó là rào cản từ định kiến xã hội. Nhiều vùng vẫn còn quan niệm phụ nữ nên ở nhà chăm sóc gia đình, và việc khởi nghiệp của phụ nữ bị xem là không phù hợp hoặc không quan trọng. Định kiến này ảnh hưởng đến sự tự tin và động lực của phụ nữ.
Hạn chế về tiếp cận nguồn vốn và cơ sở vật chất, công nghệ cũng là một khó khăn lớn đối với phụ nữ vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Việc tiếp cận nguồn vốn vay, đặc biệt là vốn ban đầu, thường khó khăn đối với phụ nữ, đặc biệt là ở vùng nông thôn. Ngoài ra, cơ sở hạ tầng ở vùng sâu, vùng xa còn yếu kém, việc tiếp cận công nghệ và thị trường cũng gặp nhiều trở ngại.
Khó cân bằng giữa công việc và gia đình

Một trong những buổi tập huấn sinh kế cho hội viên
"Phụ nữ thường phải gánh vác nhiều công việc gia đình và chăm sóc con cái, điều này làm hạn chế thời gian và năng lượng dành cho việc khởi nghiệp và phát triển kinh tế", ông Lưu Văn Huệ nói.
Ngoài ra, còn một số yếu tố khác cũng góp phần vào khó khăn của phụ nữ vùng sâu, vùng xa là hạn chế về giao thông, đi lại. Sự thiếu ủng hộ, tư vấn từ gia đình, cộng đồng cũng là một yếu tố gây khó khăn cho phụ nữ trong quá trình khởi nghiệp. Sức khỏe, điều kiện sống cũng là một rào, cản, có thể bị ảnh hưởng bởi cuộc sống khó khăn, công việc nặng nhọc và thiếu chăm sóc y tế.
Theo đại diện tư vấn kỹ thuật của dự án Care, để hỗ trợ phụ nữ nông thôn và phụ nữ dân tộc thiểu số phát triển kinh tế, có thể áp dụng một số mô hình hiệu quả, dễ tiếp cận và ít rủi ro. Các mô hình này tập trung vào tận dụng thế mạnh của địa phương, kiến thức sẵn có và nhu cầu thị trường.
Mô hình kinh tế phù hợp là sản xuất nông nghiệp an toàn, hữu cơ; kinh doanh dịch vụ, du lịch; sản xuất và kinh doanh sản phẩm thủ công, mỹ nghệ; tham gia mô hình hợp tác xã, tổ hợp tác.

Từ các buổi tập huấn, chị em được cung cấp kiến thức cụ thể và ứng dụng thực tế tốt hơn
Để các mô hình giảm nghèo thực sự bền vững, cần có sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa Hội LHPN, chính quyền và doanh nghiệp, cụ thể:
- Các cấp Hội LHPN cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức của hội viên về các chủ trương, chính sách, chương trình giảm nghèo của Đảng, Nhà nước. Kết nối hội viên với các nguồn lực, chương trình, dự án giảm nghèo của chính quyền và doanh nghiệp. Tổ chức các mô hình giảm nghèo hiệu quả, phù hợp với điều kiện địa phương, như các mô hình tiết kiệm, sản xuất kinh doanh, tạo việc làm. Giám sát, phản biện việc thực hiện chính sách, chương trình giảm nghèo, phản ánh kịp thời những khó khăn, vướng mắc của hội viên.
- Chính quyền cần xây dựng, ban hành các chính sách, chương trình, kế hoạch giảm nghèo phù hợp với thực tế địa phương, đảm bảo tính khả thi, hiệu quả. Huy động các nguồn lực từ ngân sách nhà nước, các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân để hỗ trợ giảm nghèo. Tạo điều kiện thuận lợi cho Hội LHPN, doanh nghiệp trong việc triển khai các hoạt động giảm nghèo. Giám sát, đánh giá định kỳ, thường xuyên việc thực hiện các chương trình, dự án giảm nghèo, kịp thời điều chỉnh, bổ sung các giải pháp.
- Doanh nghiệp hỗ trợ vốn, chuyển giao công nghệ, kỹ thuật, cung cấp giống, vật tư, hướng dẫn sản xuất, kinh doanh. Tạo việc làm, thu nhập ổn định cho người nghèo, đặc biệt là phụ nữ, thông qua các chương trình, dự án của doanh nghiệp. Hỗ trợ đào tạo nghề, nâng cao năng lực, kỹ năng cho người nghèo, giúp họ tiếp cận thị trường lao động. Đầu tư vào các mô hình kinh tế hiệu quả, bền vững, có tính lan tỏa, tạo động lực giảm nghèo.
Trong thời gian tới, để tăng cường nguồn lực và cơ chế hỗ trợ phụ nữ vùng khó khăn khởi nghiệp, có thể tập trung vào các giải pháp như tăng cường tiếp cận vốn và tài chính; đào tạo và nâng cao năng lực; xây dựng mạng lưới và kết nối; hỗ trợ pháp lý và tư vấn; tăng cường truyền thông và quảng bá.
Đặc biệt là cần có các chính sách, quy định, và cơ chế hỗ trợ phù hợp, đảm bảo phụ nữ có cơ hội tiếp cận bình đẳng với các nguồn lực và dịch vụ. Tăng cường vai trò của các tổ chức Hội LHPN, các tổ chức xã hội, và các doanh nghiệp trong việc hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp.
Riêng việc tiếp cận nguồn vốn, tài chính, ông Huệ gợi ý thêm: "Thành lập các quỹ hỗ trợ khởi nghiệp dành riêng cho phụ nữ vùng khó khăn, với các điều kiện vay vốn linh hoạt và lãi suất ưu đãi. Mở rộng và nâng cao chất lượng các chương trình tài chính vi mô, giúp phụ nữ tiếp cận các khoản vay nhỏ để phát triển kinh doanh. Tổ chức các buổi gặp gỡ, kết nối giữa phụ nữ khởi nghiệp với các nhà đầu tư, quỹ đầu tư, và các doanh nghiệp quan tâm".
Phụ nữ nông thôn, đặc biệt là phụ nữ dân tộc thiểu số, chính là những hạt nhân bền bỉ trong công cuộc phát triển kinh tế và giảm nghèo. Để phát huy tối đa vai trò này, cần một hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện, từ chính sách đến thực tiễn, trong đó có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp Hội LHPN, chính quyền địa phương và doanh nghiệp. Mỗi rào cản sẽ dần được tháo gỡ nếu phụ nữ được tiếp cận công bằng với vốn, kiến thức, công nghệ và thị trường.
Quan trọng hơn, cần thúc đẩy sự thay đổi trong nhận thức cộng đồng, xóa bỏ định kiến giới và nâng cao vị thế của phụ nữ. Khi được trao quyền và tạo điều kiện phù hợp, phụ nữ sẽ không chỉ làm chủ kinh tế gia đình mà còn góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa, lan tỏa mô hình phát triển bền vững từ gốc rễ cộng đồng. Giảm nghèo không chỉ là câu chuyện của chính sách, mà là hành trình đồng hành để không ai bị bỏ lại phía sau.