Thiết bị giúp người khuyết tật có thể cầm, nắm, gõ bàn phím

Thiết kế dựa trên nhu cầu của người dùng

Tháng 6/2023, trong một cuộc thi thiết kế do Đại học RMIT tổ chức, 3 sinh viên là Văn Hoàng Nguyên, La Thị Như Muội và Nguyễn Vũ Viết Tân đã gặp 2 người khuyết tật truyền cảm hứng về nghị lực sống. 

Từ cuộc gặp gỡ đó, dự án "Bộ khớp đa năng" ra đời. Sáng kiến này không chỉ mang tính kỹ thuật, mà còn chứa đựng tinh thần nhân văn sâu sắc.

Trong 2 năm, nhóm đã đi nhiều nơi để thử nghiệm sản phẩm với người dùng, ghi nhận phản hồi và liên tục cải tiến thiết kế. Sự thay đổi trong tư duy thiết kế, bắt đầu từ điều người khuyết tật cần, đã mở ra một hướng đi khác biệt. 

La Thị Như Muội, Trưởng quản lý dự án, chia sẻ: "Ngay từ đầu, nhóm không đặt mục tiêu tạo ra một bàn tay giả hoàn chỉnh để che đi khiếm khuyết mà thiết kế dựa trên nhu cầu của người dùng, hướng đến công năng của sản phẩm, hỗ trợ họ có thể tự chủ trong sinh hoạt hằng ngày".

Bộ khớp đa năng gồm 2 phần: Socket gắn trực tiếp vào mỏm cụt và phần mô-đun chức năng có thể thay đổi theo nhu cầu. Thay vì cố gắng bắt chước hoàn hảo hình dạng bàn tay, nhóm tập trung vào từng động tác như cầm muỗng, dùng chuột, gõ bàn phím hay nắm giữ vật dụng... 

Văn Hoàng Nguyên, phụ trách thiết kế và gia công của dự án, nhấn mạnh: "So với các sản phẩm tương tự trên thị trường, điểm mạnh của bộ khớp đa năng nằm ở giá thành và tính thực tiễn cao".

Bước ra từ một cuộc thi

Để đạt được điều này, nhóm đã lựa chọn vật liệu dễ gia công, thiết kế đơn giản nhưng hiệu quả, đồng thời luôn lắng nghe phản hồi từ người dùng để điều chỉnh. Có người dùng phản ánh rằng họ đã quen sinh hoạt không có tay giả trong nhiều năm, nên việc làm quen với thiết bị mới không hề dễ dàng. 

Tuy nhiên, cũng có người bày tỏ sự hài lòng và đánh giá cao sản phẩm, bởi nó mang lại sự tiện lợi trong cuộc sống. "Việc tiếp cận người dùng đã giúp bọn mình học được rất nhiều điều ngoài sách vở", Hoàng Nguyên chia sẻ thêm.

Nhóm đang trong giai đoạn thương mại hóa sản phẩm, đồng thời tiếp cận các nhóm người dùng đặc biệt như bệnh nhân phong.

La Thị Như Muội bày tỏ, điều người khuyết tật cần không nhất thiết phải là sự ưu tiên mà là sự bình đẳng trong tiếp cận. "Khi chúng em tiếp xúc với bệnh nhân phong, có những cụ 70-80 tuổi, thậm chí 90 tuổi, các cụ rất vui khi dùng bộ khớp đa năng và có thể cầm nắm được đồ ăn, ly nước. Nhìn thấy niềm vui đó, chúng em cũng thấy vui", Như Muội nói thêm.

Từ những chuyến đi thực địa, nhóm nghiên cứu nhận ra không ít người khuyết tật từng bỏ ra số tiền lên tới hàng trăm triệu đồng để mua cánh tay giả nhưng rồi không thể dùng được hoặc không dùng được lâu dài. 

Điều này không chỉ gây tổn thất tài chính, mà còn để lại tâm lý thất vọng. Từ một cuộc thi dành cho sinh viên, bộ sản phẩm giờ đây trở thành dự án khoa học-xã hội tiêu biểu.