“Thời gian chất lượng”: Chìa khóa gắn kết gia đình

Quỹ thời gian quý báu ấy không tự nhiên mà có, nó được xây dựng từ sự ưu tiên, nỗ lực và tôn trọng lẫn nhau. Khi mỗi thành viên ý thức rằng gia đình là "điểm tựa" chứ không chỉ là "nơi ở", họ sẽ chủ động tạo ra những khoảnh khắc đáng nhớ. Bởi lẽ, điều đọng lại trong ký ức không phải là những ngày ta bận rộn kiếm sống, mà là những giây phút cả nhà cùng cười, cùng sẻ chia và thật sự gắn kết.

1. Thế nào là "thời gian chất lượng"?

"Thời gian chất lượng" không không đơn thuần là số giờ ở cạnh nhau mà là khoảng thời gian mọi người thực sự kết nối, chia sẻ và cảm nhận được sự hiện diện của nhau. Đó có thể là một bữa cơm tối không điện thoại, một buổi chiều cả nhà cùng trồng cây, hay đơn giản là 15 phút đọc sách cho con trước khi ngủ. Điều quan trọng là trong khoảng thời gian ấy, mọi người đều tập trung vào nhau thay vì bị cuốn đi bởi công việc hay thiết bị công nghệ.

2. Xác định ưu tiên và lập lịch gia đình

Hãy xem việc dành thời gian cho gia đình như một lịch hẹn quan trọng không bị thay thế trừ khi thật sự cần thiết: Cố định "giờ cơm chung" vào một khung giờ phù hợp cho tất cả. Đặt lịch "Ngày gia đình" mỗi tuần hoặc mỗi tháng để cùng nhau đi chơi, dã ngoại. Ghi rõ những hoạt động này vào lịch cá nhân của từng thành viên, như cách chúng ta ghi lịch họp hay công tác.

Truyền thống gia đình xây mái ấm an toàn

Những thói quen hoặc "nghi thức" lặp lại sẽ tạo thành ký ức lâu dài: Cả nhà cùng ăn sáng vào cuối tuần; mỗi sinh nhật sẽ có một món ăn "truyền thống" của gia đình; đêm giao thừa cùng nhau viết điều ước cho năm mới. Các nghi thức này giúp các thành viên, đặc biệt là trẻ nhỏ, cảm nhận gia đình như một nơi an toàn và đầy ắp yêu thương.

3. Biến công việc thường ngày thành cơ hội gắn kết

Không phải lúc nào cũng cần hoạt động lớn hay dịp đặc biệt. Chính những việc nhỏ hàng ngày lại tạo ra sự gắn bó lâu bền. Như cùng nhau chuẩn bị bữa ăn, để con phụ nhặt rau hay bày bàn; cùng gấp quần áo, lau nhà, chăm cây; trò chuyện khi đưa đón con đi học, biến quãng đường thành thời gian chia sẻ. Những khoảnh khắc này vừa giúp giảm tải cho một người, vừa tạo cơ hội để các thành viên hiểu nhau hơn.

4. Giới hạn thiết bị điện tử

Nhiều nghiên cứu cho thấy, thiết bị công nghệ đang "ăn cắp" thời gian kết nối của gia đình. Hãy đặt ra quy tắc: Không dùng điện thoại trong bữa ăn; dành ít nhất 30 phút mỗi tối "không màn hình" để trò chuyện hoặc chơi trò chơi cùng nhau; thay thế một phần thời gian xem TV bằng hoạt động tương tác như chơi cờ, xếp hình, hay kể chuyện. Sự hiện diện trọn vẹn, không bị phân tán mới tạo nên giá trị thật sự của thời gian bên nhau.

5. Lắng nghe chủ động

Dù chỉ 10-15 phút mỗi ngày, nhưng nếu bạn lắng nghe con hay bạn đời với sự quan tâm thực sự, mối quan hệ sẽ ấm áp hơn rất nhiều. Hãy đặt điện thoại xuống, nhìn vào mắt người đối diện, phản hồi bằng những câu hỏi gợi mở: "Con thấy vui nhất hôm nay là lúc nào?" hay "Anh/Em cảm thấy sao về chuyện đó?". Lắng nghe giúp hiểu nhau, khiến đối phương cảm thấy mình được tôn trọng và yêu thương.

Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp thực hiện