Thời gian vàng, thời gian kim cương trong cấp cứu đột quỵ

Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết, mới đây bệnh viện có tiếp nhận bệnh nhân Nguyễn Thị Giang (47 tuổi, ngụ TPHCM, làm nghề buôn bán) trong tình trạng lơ mơ, liệt nửa người, không phản ứng gì với lời nói người khác.

Được biết, trước đó, chị Giang có đi du lịch tại TP.Vũng Tàu (Bà Rịa – Vũng Tàu) cùng với một số người bạn. Sau khi ăn uống cùng với nhóm bạn thì chị Giang về khách sạn nghỉ ngơi. Đến sáng hôm sau, chị được mọi người gọi dậy nhưng không có bất cứ phản ứng gì nên được đưa đến bệnh viện cấp cứu.

TS.BS Nguyễn Bá Thắng, Trưởng Đơn vị đột quỵ, Phó Trưởng Khoa Thần kinh - Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết, trước tình trạng của bệnh nhân, các bác sĩ khẩn trương tiến hành khám, xét nghiệm, chụp cắt lớp và chẩn đoán chị Giang bị đột quỵ thiếu máu não nặng do tắc một động mạch lớn trong lúc ngủ.

Tuy nhiên, do người bệnh được đưa đến bệnh viện sau 12 giờ kể từ khi bị tắc mạch máu não, vượt quá với quãng “thời gian vàng” trong điều trị đột quỵ, và hình chụp cắt lớp cho thấy gần một nửa bộ não của chị đã bị hư hại, khiến các bác sĩ không thể can thiệp tái thông mạch máu cho người bệnh, mà chỉ có thể cứu sống tính mạng và giảm thiểu tối đa mức độ nặng nề do đột quỵ để lại.

“Chị Giang được cứu sống, nhưng bị liệt nửa người, suy giảm nhận thức và khả năng giao tiếp, cuộc sống phía trước chỉ gói gọn trên giường bệnh và chiếc xe lăn”, BS Thắng cho hay,

Theo TS.BS Nguyễn Bá Thắng, đột quỵ hay còn gọi là tai biến mạch máu não, là căn bệnh rất phổ biến và nguy hiểm trong xã hội hiện đại. Trung bình mỗi tháng, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM tiếp nhận khoảng 100-120 ca bệnh đột quỵ.

 

Đột quỵ có thể xảy ra bất ngờ với bất kì ai, không phân biệt tuổi tác, giới tính, nghề nghiệp, tình trạng sức khỏe. Hơn thế nữa, hậu quả mà đột quỵ gây ra rất trầm trọng. Người bệnh có thể bị liệt nửa thân, mất khả năng giao tiếp, mất khả năng kiểm soát tiểu tiện, thậm chí hôn mê sâu và tử vong.

Ba nguyên nhân phổ biến nhất gây nên đột quỵ là tăng huyết áp làm thoái hoá tắc mạch hoặc làm nứt vỡ mạch máu não, bệnh lý xơ vữa gây hẹp và tắc động mạch não, rung nhĩ tạo cục máu đông trôi làm tắc mạch não. Ngoài ba nguyên nhân chính trên, người bị đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, bệnh tim, mạch vành, xơ vữa động mạch chân, béo phì, hút thuốc lá, ít vận động, uống nhiều rượu bia có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn.

Người bệnh đột quỵ nếu được cấp cứu kịp thời trong “thời gian vàng” thì cơ hội phục hồi trở lại chất lượng cuộc sống như trước rất cao. Thời gian vàng để cấp cứu người bệnh đột quỵ là 6 giờ kể từ khi phát bệnh, 3 giờ đầu có thể coi là “thời gian kim cương”.

Khi bị đột quỵ, người bệnh có các dấu hiệu như bị méo miệng, nói ngọng hoặc không nói được, yếu tay chân một bên để đưa đi cấp cứu kịp thời. Nếu người bệnh đột quỵ không được cấp cứu trong quãng “thời gian vàng” thì hậu quả phải chịu rất nặng nề, có thể liệt nửa người, hôn mê sâu, thậm chí tử vong.

 

TS.BS Nguyễn Bá Thắng khuyến cáo để phòng tránh nguy cơ đột quỵ, mọi người cần phải có lối sống lành mạnh, không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, tăng cường vận động và tập thể dục thể thao, giảm ăn mặn, giảm mỡ béo, tăng cường rau xanh và trái cây.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần khám sức khoẻ định kỳ, phát hiện các bệnh lý nguy cơ như tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh tim, xơ vữa động mạch…để chữa trị kịp thời. Người đã từng bị đột quỵ còn cần phải uống các thuốc phòng ngừa và điều trị bệnh căn nguyên.