Thúc đẩy Chương trình nghị sự Phụ nữ, Hòa bình và An ninh: Vai trò của Hội LHPN Việt Nam

Việt Nam luôn nghiêm túc thực hiện các cam kết quốc tế liên quan đến phụ nữ, bình đẳng giới, quyền con người và phát triển bền vững. Đặc biệt, với tư cách là Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc 2 nhiệm kỳ (2008-2009, 2020-2021), Việt Nam đã tích cực triển khai các sáng kiến thúc đẩy Chương trình nghị sự chung về Phụ nữ, Hòa bình và An ninh. Cụ thể Việt Nam đã giới thiệu và vận động thông qua Nghị quyết 1889 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc năm 2008 về phụ nữ trong giai đoạn hậu xung đột và tổ chức một số diễn đàn quốc tế và khu vực về chủ đề liên quan. Đầu năm 2024, lần đầu tiên Chính phủ ban hành Chương trình hành động quốc gia về Phụ nữ, Hòa bình và An ninh giai đoạn 2024-2030.

Trải qua những thăng trầm trong trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, phụ nữ Việt Nam luôn trân trọng giá trị của hòa bình và có nhiều đóng góp tích cực cho mục tiêu hòa bình, an ninh của đất nước. Hội LHPN Việt Nam từ khi thành lập năm 1930 đã phát huy vai trò dẫn dắt phong trào phụ nữ Việt Nam trên mọi lĩnh vực, trong đó có hòa bình và an ninh.

Trong thời chiến, Hội đã tích cực vận động phụ nữ tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, điển hình là phong trào "3 đảm đang" ở miền Bắc (đảm đang trong sản xuất, công tác; trong cuộc sống gia đình; trong phục vụ chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu khi cần thiết) và phong trào "Đội quân tóc dài" ở miền Nam.

Khi hòa bình lập lại, các cấp Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam động viên phụ nữ tích cực tham gia khắc phục hậu quả chiến tranh như hỗ trợ nạn nhân bom mìn, nạn nhân chất độc da cam, giúp đỡ các gia đình thương binh liệt sỹ và người có công nói chung. Bằng những hoạt động rất cụ thể và thiết thực, Hội đã góp phần quan trọng vào việc hàn gắn, làm dịu những vết thương do chiến tranh để lại cả về thể chất lẫn tinh thần.

Trong những năm qua, Hội đã đẩy mạnh công tác phổ biến, tư vấn pháp luật, chú trọng các địa bàn phức tạp về trật tự xã hội. Hội khởi xướng, vận động xã hội thực hiện chủ đề "An toàn cho phụ nữ và trẻ em", góp phần xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh trong gia đình và xã hội. Nhiều mô hình đã phát huy hiệu quả phối hợp liên ngành như "Ngôi nhà Bình yên", "Tham vấn học đường", "Làng quê an toàn", "Tuyến phố an toàn", "Địa chỉ tin cậy ở cộng đồng"… Các chiến dịch truyền thông về phòng chống mua bán người, Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng chống bạo lực trên cơ sở giới đã thu hút đông đảo nam giới và cộng đồng tham gia. Hội cũng đã triển khai nhiều hoạt động để góp phần nâng cao nhận thức cho phụ nữ về bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu. Trước ảnh hưởng nghiêm trọng của thiên tai và đại dịch Covid-19, các cấp Hội đã nỗ lực vượt khó, phát huy sáng tạo thực hiện nhiều chương trình thiết thực như Chương trình "Triệu phần quà san sẻ yêu thương", "Mẹ đỡ đầu", "Kiên cường Việt Nam" để ứng phó với dịch bệnh và thiên tai. Trong bối cảnh cách mạng 4.0, các cấp Hội tích cực nâng cao nhận thức, năng lực nhằm hỗ trợ chị em tham gia chuyển đổi số, đồng thời trang bị cho chị em kỹ năng ứng phó với các thách thức khi tham gia môi trường mạng.

Hội tích cực tham gia xây dựng, giám sát, phản biện xã hội các văn bản pháp luật, chính sách liên quan tới phụ nữ và bình đẳng giới, trong đó có lĩnh vực đối ngoại và hoà bình, an ninh. Hội cũng chủ động triển khai các hoạt động trong các lĩnh vực về hội nhập quốc tế, gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Năm 2021, Trung ương Hội đã ban hành Nghị quyết về hỗ trợ phụ nữ hội nhập quốc tế đến năm 2030 với các giải pháp thúc đẩy sự tham gia, đóng góp của phụ nữ trên các lĩnh vực, trong đó có an ninh, quốc phòng, đối ngoại. Hội tham gia là thành viên Ban soạn thảo Chương trình hành động quốc gia về Phụ nữ, Hòa bình và An ninh.

Với bạn bè quốc tế, Hội LHPN Việt Nam luôn hướng tới mục tiêu xây dựng tình đoàn kết, sự hiểu biết giữa các dân tộc. Trong quan hệ hợp tác với phụ nữ các nước láng giềng, hiện nay, Hội LHPN của 24/25 tỉnh có đường biên giới trên đất liền của Việt Nam đã tiến hành ký kết Thoả thuận, Biên bản ghi nhớ với đối tác cùng cấp của Lào, Campuchia, Trung Quốc. Trong các cơ chế đa phương, Hội tích cực chia sẻ kinh nghiệm, lên tiếng thúc đẩy các vấn đề về hòa bình, an ninh và phát triển bền vững. Nhiều diễn đàn quốc tế lớn như "Phụ nữ, Hòa bình và Phát triển", "Thúc đẩy việc thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững từ góc độ bình đẳng giới", "Phụ nữ Việt Nam - Lào - Campuchia xây đắp quan hệ hữu nghị hợp tác", "Thúc đẩy Chương trình nghị sự Phụ nữ, Hòa bình và An ninh: Vai trò của các tổ chức phụ nữ", "Phụ nữ, An ninh mạng và STEM" đã được Hội tổ chức thành công, tạo ấn tượng sâu sắc với bạn bè quốc tế và đóng góp hiệu quả vào các Mục tiêu phát triển bền vững nói chung, hòa bình và an ninh nói riêng. Hội cũng tích cực triển khai thực hiện và tham gia rà soát việc thực thi các cam kết quốc tế liên quan tới phụ nữ, bình đẳng giới, nhân quyền và phát triển bền vững mà Việt Nam tham gia.

Trong giai đoạn hiện nay, thế giới đang trải qua nhiều biến động với nhiều thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống như đại dịch, thiên tai bất thường, bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái… Hội LHPN Việt Nam càng thấy sự cần thiết phải thúc đẩy chương trình nghị sự chung về PNHBAN vì một thế giới bình đẳng, hòa bình, trong đó phụ nữ vừa là đối tượng thụ hưởng, vừa là những người đóng góp tích cực.

Phát biểu tại Lễ khai mạc Triển lãm "Nữ quân nhân Việt Nam với hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc" do Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam phối hợp với UNDP và Trung ương Hội tổ chức tháng 10 vừa qua, Phó Chủ tịch Hội Trần Lan Phương nhấn mạnh trong thời gian tới, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam mong muốn được tiếp tục trao đổi kinh nghiệm và đồng hành với các cơ quan, tổ chức trong nước và quốc tế để thực thi hiệu quả các hoạt động, sáng kiến, nhằm tăng cường vai trò và sự tham gia thiết thực, hiệu quả của phụ nữ trong xây dựng và củng cố hòa bình, góp phần thúc đẩy Chương trình nghị sự về Phụ nữ, Hoà bình và An ninh.

Việc Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp tích cực tham gia triển khai thực hiện Chương trình hành động quốc gia về Phụ nữ, Hòa bình và An ninh sẽ góp phần tạo ra một môi trường hòa bình, an toàn cho phụ nữ, hướng tới một xã hội bình đẳng và phát triển bền vững.