Thuốc lá điện tử "châm ngòi" cho việc tiếp cận hút thuốc lá truyền thống

Ths.Bs.Nguyễn Tuấn Lâm - Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam cho biết, nghiên cứu Meta-Analysis cho thấy người trẻ tuổi thử sử dụng thuốc lá điện tử có nguy cơ bắt đầu sử dụng thuốc lá truyền thống cao hơn 3,5 lần so với nhóm không dùng thuốc lá điện tử. Dữ liệu cho thấy có tới 2/3 người dùng thuốc lá nung nóng ở Nhật Bản và gần như tất cả (96,2%) ở Hàn Quốc dùng đồng thời thuốc lá truyền thống và nung nóng. 

Một nghiên cứu gần đây ở Nhật Bản chỉ ra rằng vào năm 2018, hầu hết những người sử dụng thuốc lá nung nóng ở Nhật Bản cũng đang hút thuốc lá truyền thống hàng ngày (94,4%) và chỉ 0,5% là những người chủ yếu sử dụng thuốc lá nung nóng.

Điều đó cho thấy thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng có khả năng "châm ngòi" cho việc một người đến với thuốc lá. Với giao diện và mùi vị đa dạng của các loại thuốc lá thế hệ mới này, chúng đã giúp nhiều người tiếp cận hơn với khói thuốc.

Trần Tùng Lâm, một học sinh lớp 9 tại Hà Nội chia sẻ: "Ban đầu em không hút thuốc lá vì sợ bố mẹ biết khi trong túi có bao thuốc hay bật lửa. Nhưng sau khi được bạn chia sẻ điếu thuốc lá điện tử với hình thù một chiếc bút gắn hình Doraemon, em đã hút và không còn sợ bị bố mẹ phát hiện".

Thuốc lá thế hệ mới trộn ma tuý

Theo Ths.Bs.Nguyễn Tuấn Lâm, thuốc lá thế hệ mới không chỉ làm tăng nguy cơ bắt đầu hút thuốc lá mà còn có nhiều nguy cơ khủng khiếp hơn nữa. Điển hình như việc trộn lẫn ma túy tổng hợp vào thuốc lá điện tử. Thời gian qua, lực lượng chức năng đã bắt đối tượng ở quận Hoàng Mai (Hà Nội) với 3.500 sản phẩm e-cigarettes trộn ma túy, 84 lít tinh dầu có chứa ma túy và phụ kiện để làm 10.000 sản phẩm thuốc lá điện tử. 

Trong năm 2023 có tới 47 vụ liên quan tới ma túy có trong thuốc lá điện tử. Có những vụ bắt hơn 100.000 sản phẩm. Ma túy được trộn lẫn trong thuốc lá điện tử không chỉ gây nghiện mà còn có nguy cơ ngộ độc cao, có thể dẫn đến tử vong.

Thuốc lá điện tử gây nhiều nguy cơ bệnh mãn tính giống như thuốc lá thông thường như suy giảm chức năng phổi do tắc nghẽn. Rối loạn chức năng mạch máu, xơ cứng mạch máu, huyết khối, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, bệnh động mạch vành, tăng huyết áp và đột quỵ. Làm tổn thương DNA gây tăng nguy cơ ung thư, tăng kháng hóa trị liệu. Ảnh hưởng tâm sinh lý giới trẻ, tăng nguy cơ stress và giảm sự ổn định tâm lý. Tăng nguy cơ mắc bệnh viêm lợi, sâu răng, mất xương quanh răng, tổn thương niêm mạc miệng, tăng nguy cơ nhiễm trùng miệng.

Thuốc lá điện tử dễ gây cháy nổ

Thuốc lá điện tử còn "vượt trội" hơn thuốc lá điếu là gây nguy cơ cháy nổ. Các thiết bị trong thuốc lá điện tử có thể hỏng, lỗi và gây nổ, từ đó gây tổn thất tài sản, gây chấn thương nghiêm trọng ở miệng, mặt, cổ, mắt, mũi, xương hàm,…

"Một pin thuốc lá điện tử nổ trong miệng một thiếu niên 17 tuổi khiến người này phải phẫu thuật cố định xương, loại bỏ răng và mô hỏng", bác sĩ Nguyễn Tuấn Lâm nêu ví dụ thực tế. Ngoài ra, chuyên gia của WHO cũng cho biết, nicotine có trong thuốc lá thế hệ mới ảnh hưởng xấu tới sự phát triển não trẻ em và vị thành niên. Sử dụng nicotine ở tuổi thiếu niên gây hại cho các phần của não kiểm soát sự chú ý, học tập, tâm trạng. Sử dụng nicotine ở tuổi vị thành niên cũng có thể làm tăng nguy cơ nghiện các chất gây nghiện khác trong tương lai.

Vì vậy, WHO đã có kết luận và khuyến nghị rằng, thuốc lá nung nóng không giảm hại, bằng chứng hiện tại không đủ để hỗ trợ các tuyên bố giảm phơi nhiễm cho thuốc lá nung nóng. Mặc dù hàm lượng một số chất độc trong khói tỏa của thuốc lá nung nóng thấp hơn so với khói thuốc thông thường, nhưng hàm lượng của nhiều chất độc khác lại không được báo cáo, hoặc thực sự cao hơn. Có một số chất độc mới trong khói tỏa của thuốc lá nung nóng mà không có trong khói thuốc lá thông thường