pnvnonline@phunuvietnam.vn
Thuốc lắc: Loại thuốc gây nghiện bất hợp pháp duy nhất có cả tác dụng kích thích và gây ảo giác
Ảnh minh họa
Thuốc này là một dạng duy nhất trong số các loại thuốc gây nghiện bất hợp pháp có cả tác dụng kích thích và gây ảo giác. Đặc tính kích thích của thuốc lắc giúp tăng cường năng lượng và sự tỉnh táo trong khi các hiệu ứng gây ảo giác sẽ kích thích cảm giác làm cho các hình ảnh thực tế bị bóp méo.
Bác sĩ Trịnh Thị Phượng - Chuyên gia nghiên cứu HIV - chia sẻ, thuốc lắc gọi đầy đủ là thuốc lắc MDMA, được chế xuất từ nhiều hoá chất khác nhau. Đây là loại ma túy tổng hợp bao gồm cả các chất dạng amphetamine và một số các chất gây ảo giác. Amphetamine là các chất kích thích hoạt động của não bộ và hệ thần kinh trung ương. Các chất này gây ảo giác, làm cho người sử dụng nhìn thấy, nghe thấy, cảm thấy, hoặc ngửi thấy những gì không tồn tại trên thực tế. Ngoài tên "thuốc lắc", loại ma tuý này còn đựoc gọi là Ecstasy hoặc Molly hay với các tên lóng như "bướm đêm", "bay" "bánh", "kẹo","nốt lạc", "vương miện","tim lồng", hay "chó dại"…. tuỳ thuộc vào hình ảnh in trên viên thuốc. Thuốc lắc có thể có trên thị trường dưới dạng viên màu trắng, đỏ, xanh….
Đặc điểm của thuốc lắc
Thuốc lắc thường được sản xuất bất hợp pháp và được bán dưới dạng viên có kích cỡ và màu sắc khác nhau. Loại chất gây nghiện này cũng có sẵn dưới dạng bột và được sử dụng bằng cách hít. Thuốc lắc hiếm khi được sử dụng bằng cách tiêm chích. Trên thực tế, thuốc lắc trên thị trường không tinh khiết. Nó được trộn hoặc thay thế bằng cathinones tổng hợp, loại chất thường thấy trong "muối tắm" (một loại chất kích thích). Một số thuốc lắc dạng viên nén khi được kiểm nghiệm còn chứa caffein, dextromethorphan (có trong một số loại siro ho), amphetamine, PCP, hoặc cocain. Những người sản xuất thuốc lắc thường pha trộn loại thuốc này cùng với các chất khác để tăng lợi nhuận. Một số chất được pha trộn thêm trong viên nén hoặc bột có thể gây hại hoặc gây khó chịu cho người sử dụng. Khó có thể biết được trong thành phần thực tế của thuốc lắc hiện nay trên thị trường có chứa gì.
Tác động của thuốc lắc
- Khi liều dùng nhỏ: Khi sử dụng thuốc lắc ở liều lượng nhỏ, chất gây nghiện này phát huy tác dụng trong vòng 1 giờ và kéo dài khoảng 6 giờ. Một số tác động của thuốc có thể kéo dài đến 32 giờ.
Người sử dụng thường có những cảm giác: Thư thái và tự tin; Gần gũi và cảm thấy yêu mến mọi người hơn; Tăng cường và sinh lực; Lo lắng; Khát nước. Thuốc lắc dùng liều nhỏ cũng có thể gây tăng nhịp tim; Huyết áp tăng; Hay đổ mồ hôi; Cơ thể mất nước; Nghiến răng; Buồn nôn.
Khi liều dùng lớn: Nếu sử dụng thuốc lắc liều cao, người sử dụng có thể nhìn thấy, nghe thấy hoặc cảm thấy những sự việc, hiện tượng không có trên thực tế (ảo giác); Cảm giác bồng bềnh, trôi nổi; Có những hành vi bất thường; Co giật; Nôn ói; Không có cảm giác đói; Trầm cảm…
Hậu quả lâu dài
Cho đến nay, ảnh hưởng cảu việc sử dụng thuốc lắc lâu dài còn chưa được biết hết. Những ảnh hưởng lâu dài có thể bao gồm tổn thương các cơ quan của cơ thể như gan, tim và não. Sau khi sử dụng mọi người thường cảm thấy chán nản và mệt mỏi. Dùng thuốc lắc lâu dài sẽ dẫn đến rối loạn giấc ngủ, chán ăn, khó tập trung, trầm cảm, bệnh tim. Khi sử dụng thuốc lắc trong thời gian dài, độ dung nạp của cơ thể đối với loại ma tuý này cũng tăng lên. Điều đó có nghĩa là họ phải sử dụng liên tục với liêu liều lượng ngày càng tăng thì mới đạt được cảm giác "phê" trong khi trước đây chỉ cần sử dụng một lượng nhỏ. Hay nói cách khác, sử dụng càng tăng thì cảm giác khó chịu cũng tăng, trong khi khoái cảm do thuốc mang lại giảm đi - bác sĩ Phượng cho biết.
Quá liều và phản ứng thuốc
Quá liều, hoặc các phản ứng thuốc khi sử dụng thuốc lắc có thể xảy ra với bất kỳ ai. Khi sử dụng quá liều có thể gây ra huyết áp cao, tăng nhịp tim, nhiệt độ cơ thể tăng rất cao. Một số người thậm chí tử vong do các nguyên nhân phản ứng thuốc như nhiệt độ tăng quá cao và cơ thể bị mất nước nhanh. Tử vong do sử dụng thuốc lắc được cho là do tăng nhiệt độ cơ thể và mất nước. Để tránh tình trạng mất nước của cơ thể, uống nhiều nước là điều quan trọng rằng nếu sử dụng thuốc lắc.
Sử dụng thuốc lắc với các loại ma tuý khác
Một số người cùng lúc còn sử dụng kết hợp thuốc lắc với các chất gây nghiện khác để tăng khoái cảm do thuốc mang lại. Nhưng cũng có lúc họ kết hợp nhiều loại thuốc gây nghiện để đối phó với một vài ảnh hưởng của thuốc lắc đối với cơ thể. Các loại chất gây nghiện khác sử dụng kèm với thuốc lắc như rượu hoặc cần sa giúp họ ngủ tốt hơn.
Các ảnh hưởng của việc sử dụng kết hợp thuốc lắc với các loại chất gây nghiện khác đang được tiếp tục nghiên cứu. Thực tế, việc sử dụng kết hợp như vậy có thể rất nguy hiểm. Ví dụ việc sử dụng kết hợp ma tuý tổng hợp với cocaine làm gia tăng ảnh hưởng của các loại ma tuý đối với tim, làm tăng cảm giác lo lắng và e sợ của người sử dụng. Sử dụng các chất gây ảo giác khác cùng với thuốc lắc sẽ gây ra chứng loạn thần, trong đó người sử dụng sẽ cảm giác họ nghe thấy âm thanh, tưởng tượng thấy các hình ảnh, hoặc lo sợ những người khác làm hại họ - bác sĩ Phượng thông tin.