Dùng thuốc Nam trị tiểu đường có chất cấm, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nguy kịch

Ngày 4/11, BV BV Đa khoa Xanh Pôn (Hà Nội) cho biết, các bác sĩ BV đang điều trị cho bệnh nhân N.V.A. (56 tuổi, ở Hà Nội) bị ngộ độc do sử dụng thuốc Nam không rõ nguồn gốc.

Theo bác sĩ Lương Tuấn Kiên, Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc (BV Đa khoa Xanh Pôn), bệnh nhân được đưa tới BV cấp cứu trong tình trạng ý thức chậm, huyết áp tụt, thở nhanh sâu, đau bụng. Các chỉ số xét nghiệm đều xấu, có tình trạng nhiễm toan chuyển hóa (nhiễm acid trong máu) và toan lactic rất nặng, đe dọa ngừng hô hấp, ngừng tim.

Theo hồ sơ bệnh án, bệnh nhân mắc viêm gan B, ung thư gan và bị tiểu đường nhiều năm nay. Bác sĩ chỉ định điều trị bằng thuốc tiêm insulin (chất kiểm soát chuyển hóa đường vào máu) định kỳ. Tuy nhiên, đầu tháng 10, bệnh nhân điều trị, chuyển sang uống thuốc Nam khoảng 4 viên một ngày.

Gia đình cho biết, viên thuốc có dạng hình cầu màu vàng nâu, đường kính khoảng 1cm. Nhãn gói thuốc ghi do "Lương y Thích Thiện Tín" bào chế, không rõ thành phần, không rõ hàm lượng, không rõ nơi sản xuất và không có chứng nhận cấp phép. Quảng cáo trên bao bì cho biết thuốc có công dụng điều trị tiểu đường và suy thận.

Sau khi sử dụng vài ngày, chỉ số đường huyết của người bệnh giảm, vì vậy tiếp tục uống thuốc. Sau đó, bệnh nhân dần mệt mỏi, ăn uống kém. Ngày 25/10, bệnh nhân được gia đình đưa đến BV cấp cứu trong tình trạng ý thức chậm, huyết áp tụt,...

Người bệnh phải thở máy và sử dụng thuốc vận mạch để nâng huyết áp, lọc máu liên tục để đào thải chất độc trong cơ thể. Tình trạng nhiễm toan và suy đa tạng cải thiện trong quá trình lọc máu. Sau hai ngày, bệnh nhân được bỏ máy thở, rút ống nội khí quản, cắt thuốc vận mạch, dừng lọc máu. Hiện, người bệnh tỉnh táo, tự ăn bằng đường miệng, hết suy đa tạng.

Bác sĩ gửi mẫu thuốc Nam do gia đình cung cấp đi xét nghiệm. Kết quả cho thấy thành phần thuốc dương tính với chất phenformin, một loại thuốc dùng để điều trị đái tháo đường tại Mỹ từ những năm 1950. Thuốc này bị cấm sản xuất lưu hành từ năm 1973 do gây ra hàng loạt ca tử vong liên quan đến nhiễm acid lactic sau khi dùng thuốc. Hiện Việt Nam và các nước trên thế giới đã cấm lưu hành phenformin.

Theo bác sĩ Kiên, đây là ca ngộ độc phenformin đầu tiên BV tiếp nhận trong năm 2020. Bác sĩ Kiên khuyến cáo, người bệnh đái tháo đường không nên tự ý sử dụng các loại thuốc Nam không rõ nguồn gốc, xuất xứ, thành phần vì có thể thuốc đã được trộn các chất cấm, có hại cho cơ thể. Người bệnh nên tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ và kiên trì với phác đồ để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất.