pnvnonline@phunuvietnam.vn
Tìm hiểu về tình trạng đốm trắng trên da do ánh nắng mặt trời
Việc tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời có thể khiến nhiều tình trạng da bùng phát, trong đó phổ biến là các vấn đề liên quan đến những thay đổi về sắc tố trên da như sự xuất hiện các đốm trắng, mảng trắng. Vậy tình trạng này được gọi là gì? Có nguy hại gì đối với làn da hay không?
1. Da bị ảnh hưởng như thế nào khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá nhiều?
Một inch da sẽ có khoảng 19 triệu tế bào da và 60.000 tế bào hắc tố. Melanocytes là những tế bào tạo ra melanin, hoặc sắc tố da. Lượng melanin có thể quyết định màu sắc hoặc sắc tố da của bạn. Melanin dư thừa (tăng sắc tố da) sẽ làm cho làn da trông sẫm màu hơn bình thường, trong khi thiếu melanin lại làm cho làn da trông sáng hơn.
Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời theo thời gian có thể ảnh hưởng trực tiếp đến việc tăng hoặc giảm các tế bào sản xuất sắc tố, chẳng hạn như tàn nhang (tăng sắc tố) hoặc đốm, mảng trắng (suy giảm sắc tố).
Các đốm trắng hoặc mảng trắng xuất hiện trên da khi tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời được gọi là tình trạng giảm sắc tố dạng giọt tự phát hay IGH. Các đốm trắng trông giống như những chấm trắng nhỏ hoặc giọt nước mưa trên da của bạn. Chúng có thể xuất hiện ở bất cứ nơi nào trên cơ thể khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nhưng bạn có xu hướng nhìn thấy chúng nhiều hơn trên cánh tay, chân và nửa dưới của cơ thể.
Trong một nghiên cứu năm 2011 được công bố trên Tạp chí Da liễu Quốc tế, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra tỷ lệ mắc IGH cao hơn ở những người trên 40 tuổi. Điều này cho thấy rằng IGH có liên quan đến việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời tích lũy và trở nên dễ nhận thấy hơn khi chúng ta già đi.
Tuy nhiên, một giả thuyết khác cho rằng IGH có tính di truyền, vì một nghiên cứu trước đó được công bố trên Tạp chí của Học viện Da liễu Hoa Kỳ nhận thấy tỷ lệ mắc IGH cao hơn trong các gia đình.
Đốm trắng do suy giảm sắc tố có nguy hiểm không?
Thông thường, đốm trắng do suy giảm sắc tố không đau hoặc ngứa, không nguy hiểm nhưng bạn có thể dễ bị cháy nắng ở những vùng da trắng hơn, nơi có ít sắc tố và ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ, khiến bạn tự ti, ngại ngùng.
Ngoài ra, nếu bạn thấy cơ thể xuất hiện các triệu chứng bất thường khác kèm theo các đốm trắng như nốt ruồi, vết bớt, mụn nhọt hoặc vết bầm tím trên cơ thể... điều cần thiết là nên đi khám sàng lọc ung thư da.
2. Điều trị đốm trắng do suy giảm giắc tố như thế nào?
Hiện tại chưa có phương pháp điều trị cho các đốm trắng do suy giảm sắc tố nhưng có thể cải thiện bằng một số biện pháp như:
- Dùng thuốc bôi ngoài da
- Liệu pháp áp lạnh
- Tẩy da chết và dùng Retinol
Tuy nhiên, mọi người nên đến bệnh viện thăm khám để biết chính xác tình trạng da gặp phải, điều trị theo chỉ định từ bác sĩ da liễu để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Bạn không nên tự ý mua thuốc điều trị, điều này có thể làm tình trạng da xấu đi và ảnh hưởng đến tiến trình chữa bệnh.
3. Cách ngăn ngừa đốm trắng trên da
Các đốm trắng trên da do ánh nắng mặt trời có thể khó điều trị hoặc cần thời gian dài. Vì vậy, cách tốt nhất là ngăn chặn tình trạng xảy ra ngay từ đầu bằng một số biện pháp như:
- Thoa kem dưỡng ẩm hàng ngày có SPF trên mặt và thoa kem chống nắng lên bất kỳ vùng da hở nào trên cơ thể.
- Mặc áo chống nắng khi ra ngoài, điều này không chỉ ngăn ngừa nếp nhăn, vết nám, đốm trắng trên da mà còn có thể giảm nguy cơ ung thư da.
- Hạn chế ra ngoài trời nắng trong khoảng từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều, vì chỉ số tia UV cao nhất vào thời gian này, có thể gây nguy hại cho da dù thoa kem và mặc áo chống nắng.
- Bổ sung những thực phẩm có tác dụng chống oxy hóa, ngăn ngừa tia UV như cà chua, việt quất, cà rốt, rau xanh, các loại hạt, dưa hấu, trà xanh, lựu, trái cây họ cam quýt...