Theo bác sĩ Nguyễn Quốc Hùng, Giám đốc BV Sản Nhi Quảng Ninh, trong quá trình chăm sóc, nuôi dưỡng, trẻ bị sốt là không thể tránh khỏi. Những lúc ấy, cha mẹ thường rất lo lắng, có người nhanh chóng đưa con vào BV, nhưng cũng có trường hợp phụ huynh cứ để như vậy và tự mua thuốc cho bé uống. Tuy nhiên, không phải hễ trẻ sốt là đưa đến BV, nhưng cũng không nên tự chữa mãi cho trẻ. Dưới đây là trọng điểm phụ huynh cần chú ý để xử lý kịp thời khi trẻ bị sốt.
Trọng điểm thứ nhất: Làm sao “giới định” thân nhiệt khi trẻ bị sốt?
Hiện tượng sốt cũng giống như ho ở con người, đó chỉ là một trong những triệu chứng bệnh chứ không phải là một loại bệnh cụ thể. Sốt có thể do một chứng viêm nào đó trong cơ thể con người gây ra.
Thân nhiệt bình thường của người trưởng thành thông thường được duy trì từ 36,1 đến gần 37,2℃. Trong khi đó, ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thì thân nhiệt nằm ở khoảng 36,6 đến gần 38℃. Về mặt lâm sàng, khi thân nhiệt vượt quá 38℃ thì thuộc về tình trạng bị sốt.
Đặc biệt, phụ huynh cần lưu ý, khi nhiệt độ cơ thể trẻ nằm ở mức quá cao, tức 41℃ trở lên sẽ dẫn đến đến nguy cơ rơi vào hôn mê.
Trọng điểm thứ hai: Làm sao để đo thân nhiệt của trẻ một cách chuẩn xác nhất?
Có khá nhiều cách để đo thân nhiệt cho trẻ và dùng nhiệt kế đo thân nhiệt ở vùng hậu môn là cách đơn giản và chính xác nhất đối với trẻ dưới 4 tuổi, đặc biệt cực kỳ hiệu quả ở trẻ dưới 1 tuổi. Bố mẹ có thể đặt nhiệt kế ở giữa khe mông của trẻ, dùng tay bóp cho hai bên mông trẻ kẹp chặt vào nhiệt kế để đo thân nhiệt.
Còn đối với trẻ từ 4 tuổi trở lên thì bố mẹ có thể dùng cách đo thân nhiệt bằng cách cho trẻ ngậm nhiệt kế trong miệng là phù hợp nhất. Ngoài ra, trẻ ở độ tuổi khác hoặc khi trẻ quấy khóc không hợp tác thì bố mẹ có thể đo thân nhiệt cho trẻ bằng cách để nhiệt cho trẻ kẹp vào trong nách. Thông thường những cách này sẽ cho kết quả nhiệt độ thấp hơn khoảng 0,55℃ so với đo thân nhiệt ở hậu môn.
Trọng điểm thứ ba: Lúc nào thì phải đưa trẻ đến BV
Xử lý khi trẻ bị sốt còn đòi hỏi bạn phải dựa vào độ tuổi của trẻ. Thông thường, trẻ dưới 3 tháng tuổi chỉ cần thân nhiệt lên cao từ 38℃ trở lên thì phụ huynh nên lập tức đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên môn hoặc đưa trẻ đến BV để kiểm tra.
Trẻ từ 3 tháng tuổi đến 3 tuổi thì bố mẹ nên quan sát tình trạng khi sốt của trẻ. Ví dụ khi trẻ đã hạ sốt, tinh thần tỉnh táo, biết cười, chơi đùa và uống được nước hoặc muốn ăn, không khóc quấy,… thì phụ huynh có thể tiếp tục chờ đến buổi tối và theo dõi thân nhiệt tiếp. Sang ngày hôm sau có thể đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được kiểm tra kỹ hơn.
Với trẻ từ 3 tuổi trở lên, khi đã được tiêm phòng đầy đủ và sức đề kháng tốt hơn thì khi trẻ bị sốt, phụ huynh cũng có thể quan sát tình trạng của trẻ. Nếu trẻ có các triệu chứng khác như ho, chảy nước mũi, nôn, tiêu chảy,… thì có thể đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra, uống thuốc. Nếu trẻ chỉ bị sốt nhẹ và phụ huynh có thể hạ sốt nhanh chóng, không tái lại thì không cần đến bác sĩ, chỉ cần theo dõi trẻ thêm vài ngày cho đến khỉ trẻ khỏe mạnh hẳn.
Tuy nhiên, phụ huynh cần chú ý, nếu tình trạng sốt của trẻ tái đi tái lại trong 5 ngày thì nhất định phải đưa trẻ đến BV. Đặc biệt, nếu trẻ có thêm triệu chứng đau đầu dữ dội hay căng cứng cổ thì phải đưa trẻ đi BV ngay lập tức, vì rất có thể trẻ có nguy cơ bị viêm màng não.
Trọng điểm thứ tư: Làm sao để giảm bớt khó chịu khi trẻ bị sốt?
Khi bị sốt, chắc chắn trẻ sẽ cảm thấy khó chịu dù là sốt ở nhiệt độ nào. Vì vậy, bố mẹ cần chú ý vài biện pháp sau đây để giúp trẻ dễ chịu hơn:
- Khi sốt, trẻ dễ bị mất nước, vì vậy bạn nên cho trẻ uống thêm nhiều nước để điều tiết thân nhiệt tốt hơn, hỗ trợ quá trình hạ sốt cho trẻ.
- Hãy giảm các hoạt động không cần thiết khi trẻ bị sốt, dỗ dành trẻ nghỉ ngơi nhiều hơn để tăng cường khả năng miễn dịch.
- Khi thân nhiệt của trẻ nằm dưới 38,3℃, phụ huynh có thể dùng miếng dán hạ sốt hoặc khăn lạnh giúp trẻ hạ sốt tạm thời. Nhưng nhớ vẫn phải theo dõi thân nhiệt của trẻ để kịp thời đưa trẻ đến BV nếu cần thiết.
- Ghi chép lại thân nhiệt của trẻ trong mỗi lần trẻ bị sốt cũng như suốt quá trình thân nhiệt trẻ thay đổi. Điều này sẽ giúp ích cho bác sĩ thăm khám và điều trị.