Trẻ khó ngủ, mệt mỏi vì bỏ qua nguồn vitamine miễn phí này

Mẹ bé cho biết, M. sinh thường, đủ tháng, có tăng cân nhưng chậm, thi thoảng cháu đau mỏi chân tay nhưng gia đình thường bỏ qua. Trước khi đi học trở lại, bé ở nhà nhiều tháng, ít ra ngoài. Hơn 1 tháng nay, M. ra nhiều mồ hôi, trằn trọc, khó ngủ, hay mệt mỏi nên được bố mẹ đưa đến BV Đa khoa Medlatec khám.

Bác sĩ khám kiểm tra nhiệt độ, chức năng hô hấp, tim, phổi của bé đều trong giới hạn bình thường. Tuy nhiên, cân nặng và chiều cao thiếu nhẹ so với trung bình của chuẩn tăng trưởng. Về kết quả xét nghiệm kiểm tra vi chất thì bệnh nhi thiếu nặng vitamine D. Vì vậy, bé được chẩn đoán thiếu vitamin D và kê đơn điều trị ngoại trú, đồng thời bác sĩ tư vấn chế độ dinh dưỡng và cách chăm sóc khắc phục vụ tình trạng thiếu vitamine D.

Bác sĩ Trần Thị Kim Ngọc, Chuyên khoa Nhi, BV Đa khoa Medlatec cho biết: Thời gian gần đây, chuyên khoa Nhi tiếp nhận nhiều bé đến khám do đổ mồ hôi khi ngủ (còn gọi là mồ hôi trộm), trẻ trằn trọc, khó ngủ, đau mỏi chân tay, đặc biệt là sau chơi thể thao. Sau khi thăm khám, đa số đều có biểu hiện thiếu vitamine D. "Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám để được đánh giá có thiếu vitamine D hay không nhằm có biện pháp phòng ngừa kịp thời khi thấy trẻ xuất hiện một trong những dấu hiệu như quấy khóc nhiều, khó ngủ và trằn trọc không ngủ được, ra mồ hôi trộm (vào ban đêm khi trời không nóng), trẻ mọc răng chậm, chậm biết đi, biến dạng xương, đau mỏi chân tay", bác sĩ Ngọc khuyến cáo.

Khi nào cần bổ sung vitamine D cho trẻ?

Cũng theo bác sĩ Ngọc, nhắc đến vitamine D, đa số chúng ta chỉ biết đến vai trò quan trọng trong việc tạo nên cấu trúc xương. Tuy nhiên, vitamine D còn có nhiều vai trò quan trọng khác như trong quá trình phân chia tế bào, bài tiết và chuyển hóa các hormone, bao gồm hormone tuyến cận giáp và insulin. Vitamine D cũng có khả năng ảnh hưởng đến sự biệt hóa một số tế bào ung thư như ung thư da, xương và các tế bào ung thư vú; giảm nguy cơ phát triển ung thư (vú, đại tràng và tuyến tiền liệt), điều hòa cân bằng nội môi của can xi và phốt pho trong cơ thể. Ngoài ra, nếu thiếu vitamine D còn gây ra còi xương ở trẻ sơ sinh và trẻ em, cũng như gây loãng xương ở người lớn.

Theo kết quả nghiên cứu tại BV Nhi Trung ương, tỷ lệ thiếu vitamine D ở trẻ là 23,9%. Trong đó, lứa tuổi 6-15 là giai đoạn quan trọng cho sự phát triển của trẻ, nhất là tăng trưởng về chiều cao và sự khoáng hóa xương, đặc biệt đây được coi là giai đoạn cuối cho trẻ phát triển đột phá về thể chất tốt nhất. Vì vậy, dinh dưỡng giai đoạn này rất quan trọng, đặc biệt vitamine D và can xi.

Vậy lượng vitamine D bổ sung trẻ bao nhiêu là đủ? Theo các khuyến nghị lượng bổ sung vitamine D ở trẻ dưới 1 tuổi là 400 IU/ngày, trẻ em từ 1 tuổi trở lên và người dưới 50 tuổi là 600 IU/ngày, ở người từ 50 tuổi trở lên và phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú là 800 IU/ngày. Theo bác sĩ Ngọc, những trường hợp có nguy cơ thiếu vitamine D trầm trọng gồm: Trẻ sinh non, trẻ không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời (sinh trong mùa đông); trẻ có chế độ ăn chủ yếu dựa vào rau và các loại hạt, không sử dụng sữa hoặc các thực phẩm có bổ sung vitamine D; trẻ mắc các bệnh nhiễm khuẩn (nhiễm khuẩn hô hấp, sởi, rối loạn tiêu hoá kéo dài…).

Vitamine D cung cấp chủ yếu cho cơ thể là tổng hợp vitamine D3 ở da, chiếm khoảng 90-95% tổng lượng vitamine D được tổng hợp từ môi trường vào cơ thể. Nguồn cung cấp thứ yếu vitamine D là từ thức ăn chiếm 5-10% tổng lượng vitamine D được tổng hợp. Bởi vậy, để phòng bệnh còi xương ở trẻ em, cha mẹ cần bổ sung vitamine cho con bằng các cách như tắm nắng, ăn uống hợp lý và bổ sung vitamine D theo đơn của bác sĩ, nếu có.

"Vitamine D chủ yếu được tổng hợp tự nhiên qua da người nên cần được tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. Mùa hè đã đến, cha mẹ hãy cho con tắm nắng mỗi ngày để bổ sung nguồn vitamine miễn phí này. Vitamine D tan trong chất béo, trong dầu, hấp thu cùng chất mỡ vào vòng tuần hoàn chung. Vì vậy cần đa dạng thực phẩm giàu vitamine D trong bữa ăn như cá béo tươi, nấm, lòng đỏ trứng gà, sữa chua nguyên kem, gan bò và thịt vịt...", bác sĩ Ngọc cho biết.