Triển khai bệnh án điện tử trước hạn chót: Mới đạt 38%

Ảnh minh họa
Theo Chỉ thị của Thủ tướng, đến hết tháng 9/2025 phải hoàn tất triển khai hồ sơ bệnh án điện tử trong cả nước. Tuy nhiên, theo số liệu của Trung tâm Thông tin Y tế Quốc gia (Bộ Y tế), tính đến ngày 23/9/2025, cả nước mới có 634 bệnh viện công bố triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, đạt 38% so với yêu cầu. Những rào cản về công nghệ, nguồn lực tài chính và nhân lực được cho là nguyên nhân khiến tốc độ triển khai bị chậm.
3 yếu tố then chốt để triển khai thành công
Ghi nhận tại Bệnh viện Y học cổ truyền Thái Bình (tỉnh Hưng Yên), đơn vị đã triển khai hồ sơ bệnh án điện tử từ năm 2023, toàn bộ hồ sơ giấy đã được thay thế kể từ tháng 3/2024. Với hơn 600 bệnh nhân nội trú và khoảng 300 lượt khám mỗi ngày, bệnh viện khẳng định việc áp dụng hồ sơ điện tử đã giúp quản lý dữ liệu tập trung, giảm sai sót trong ghi chép, đồng thời tạo thuận lợi cho nhân viên y tế trong quá trình tra cứu thông tin. Bà Đoàn Thị Dung, Phó Phòng Kế hoạch Công nghệ thông tin (Bệnh viện Y học cổ truyền Thái Bình), cho biết: "Hồ sơ bệnh án điện tử giúp giảm chi phí giấy, mực in, góp phần bảo vệ môi trường. Dữ liệu y tế được số hóa còn hỗ trợ nghiên cứu, quản lý, thanh toán bảo hiểm y tế. Người bệnh được phục vụ nhanh hơn, giảm thời gian chờ đợi và thông tin được bảo mật tốt hơn".

Bệnh án điện tử giúp các bác sĩ dễ dàng tìm kiếm thông tin của bệnh nhân, tiết kiệm thời gian
Tương tự, tại Bệnh viện đa khoa Lâm Hoa Thái Bình - bệnh viện tư nhân đầu tiên trên địa bàn tỉnh áp dụng hồ sơ bệnh án điện tử, việc triển khai bệnh án điện tử cũng ghi nhận nhiều kết quả tích cực. Theo bác sĩ Trần Thị Minh Toan, Trưởng khoa Nội tổng hợp của Bệnh viện, nhờ có bệnh án điện tử, việc tra cứu thông tin bệnh nhân được nhanh và chính xác hơn. Công việc giấy tờ giảm, tiết kiệm được thời gian. Không chỉ mang lại lợi ích trực tiếp cho bác sĩ và bệnh nhân, bệnh án điện tử còn giúp công tác quản lý điều hành của bệnh viện trở nên minh bạch hơn. Các dữ liệu được lưu trữ tập trung, dễ dàng thống kê, phân tích để phục vụ hoạch định chiến lược phát triển cũng như phối hợp với cơ quan bảo hiểm y tế.
Tuy vậy, hành trình triển khai hồ sơ bệnh án điện tử không dễ dàng. Ông Nhâm Sỹ Đức, Giám đốc chuyên môn Bệnh viện đa khoa Lâm Hoa Thái Bình, thừa nhận: "Khi bắt đầu, chúng tôi gặp vô vàn khó khăn. Toàn bộ cách thức quản lý phải thay đổi, từ ghi chép thủ công sang số hóa. Nhân viên y tế ban đầu lúng túng, mất nhiều thời gian làm quen với hệ thống". Sau một thời gian thích nghi, bệnh án điện tử đem lại hiệu quả rõ rệt, giảm chi phí vận hành và nâng cao chất lượng quản lý. Tuy nhiên, ông Nhâm Sỹ Đức nhấn mạnh: "Để triển khai thành công cần 3 yếu tố then chốt: Kinh phí đầu tư, quyết tâm của lãnh đạo và sự đồng thuận của toàn thể nhân viên".
Theo Sở Y tế tỉnh Hưng Yên, đến nay, toàn tỉnh có 16/41 bệnh viện công lập hoàn thành bệnh án điện tử. Mục tiêu đặt ra là đến ngày 30/9/2025, tất cả cơ sở khám chữa bệnh trong tỉnh phải triển khai xong.
Cần sớm tháo gỡ điểm nghẽn trong triển khai bệnh án điện tử
Theo bà Bùi Thị Mai Phương, Giám đốc Bệnh viện Mắt Sài Gòn - Hà Nội I, bệnh viện đang triển khai theo đúng chỉ đạo và hướng dẫn của Bộ Y tế. Ngay từ đầu, bệnh viện đã xây dựng lộ trình chi tiết, xác định từng giai đoạn, từ chuẩn bị hạ tầng, tập huấn nhân lực đến thử nghiệm và vận hành chính thức. Đơn vị cũng nhận được sự đồng hành, giám sát kỹ thuật từ Sở Y tế thành phố Hà Nội, qua đó bảo đảm tiến độ triển khai bám sát yêu cầu chuyên môn. Bệnh viện đã chủ động đầu tư hệ thống máy chủ, thiết bị lưu trữ dung lượng lớn, đường truyền tốc độ cao cùng phần mềm quản lý bệnh án đạt chuẩn. Toàn bộ hệ thống công nghệ thông tin được đồng bộ, giúp kết nối và truy xuất dữ liệu nhanh, bảo đảm tính an toàn và bảo mật thông tin người bệnh. Ngoài ra, đội ngũ công nghệ thông tin tại chỗ có trình độ chuyên môn, luôn sẵn sàng hỗ trợ các khoa phòng. Cơ chế tài chính minh bạch và ổn định cũng tạo điều kiện để đơn vị chủ động bố trí kinh phí cho nâng cấp hạ tầng và đào tạo nhân lực.
Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất của Bệnh viện Mắt Sài Gòn - Hà Nội I lại đến từ yếu tố con người. Việc thay đổi thói quen lâu năm của nhân viên y tế từ việc ghi chép bệnh án bằng giấy sang nhập liệu trực tiếp trên máy tính không phải dễ dàng. Ban đầu, nhiều cán bộ, nhân viên còn lúng túng, mất nhiều thời gian trong thao tác, thậm chí e ngại rằng công việc sẽ trở nên phức tạp hơn. Để giải quyết, ban lãnh đạo bệnh viện đã triển khai nhiều biện pháp đồng bộ. Bệnh viện đã tổ chức liên tục các khóa đào tạo, hướng dẫn thực hành tại chỗ cho toàn bộ đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng và kỹ thuật viên. Cùng với đó, bệnh viện bố trí đội ngũ công nghệ thông tin thường trực tại các khoa phòng để hỗ trợ kịp thời, giúp nhân viên y tế từng bước làm quen và dần hình thành thói quen nhập dữ liệu điện tử.

Ông Nguyễn Bá Hùng, Trưởng phòng Dịch vụ chuyển đổi số y tế, Trung tâm Thông tin Y tế Quốc gia (Bộ Y tế), khẳng định hồ sơ bệnh án điện tử chính là "chìa khóa" mở ra cánh cửa cho hệ thống y tế minh bạch, hiệu quả và nhân văn hơn - nơi người bệnh thực sự được đặt ở trung tâm của mọi dịch vụ chăm sóc. Tuy nhiên, ông Nguyễn Bá Hùng cũng thừa nhận, khó khăn lớn nhất hiện nay là kinh phí đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin và bảo mật thông tin. Nhiều bệnh viện, đặc biệt ở tuyến dưới, hệ thống máy chủ và thiết bị đi kèm đã cũ, không đáp ứng nhu cầu. Bên cạnh đó, kinh phí đầu tư giải pháp bảo mật lại hạn hẹp.
Về kết nối, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Công an triển khai tích hợp thông tin sức khỏe người dân trên ứng dụng VNeID - Sổ sức khỏe điện tử. Đến nay, 34/34 tỉnh, thành đã áp dụng. Tuy nhiên, việc liên thông hồ sơ bệnh án điện tử giữa các bệnh viện mới chỉ dừng ở mức kết xuất dữ liệu theo chuẩn. Một số đơn vị đã thí điểm kết nối với Hệ thống điều phối dữ liệu y tế, nhưng để có thể quản lý kho dữ liệu bệnh án điện tử toàn quốc cần thêm thời gian và nguồn lực.
Ông Nguyễn Bá Hùng khuyến nghị, các bệnh viện nên tận dụng hạ tầng điện toán đám mây (iCloud) để giảm chi phí đầu tư ban đầu và thuê dịch vụ bảo mật từ các đơn vị uy tín nếu thiếu nhân lực chuyên trách. Đồng thời, cần đào tạo đội ngũ công nghệ thông tin am hiểu quy trình khám chữa bệnh để phối hợp hiệu quả với nhà cung cấp phần mềm, đảm bảo hệ thống hoạt động trơn tru.