Từ “điểm nóng”, Nghệ An tiến gần mục tiêu tỉnh sạch ma túy
Công an tỉnh Nghệ An tuyên truyền pháp luật cho người dân - Ảnh: Nguyễn Văn Duẩn
Tỉnh Nghệ An với đường biên giới giáp Lào, là địa bàn trọng điểm về tệ nạn ma túy của cả nước. Ma túy không chỉ đe dọa trực tiếp đến an ninh, trật tự mà còn là rào cản lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội và an sinh của người dân vùng biên. Tuy nhiên, trong những năm qua, với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, công tác phòng, chống ma túy trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã đạt được những kết quả quan trọng.
Quyết liệt phòng, chống tội phạm ma túy
Với tinh thần "không đi sau tội phạm", Công an tỉnh Nghệ An đã liên tiếp triệt phá các đường dây, xóa sổ các điểm nóng. Trong 3 năm triển khai Đề án xây dựng "Xã biên giới sạch về ma túy", Nghệ An đã triệt phá hơn 150 đường dây ma túy, xóa 100% điểm, tụ điểm phức tạp, bắt giữ hơn 120 đối tượng bán lẻ và khám phá nhiều chuyên án ma túy lớn xuyên quốc gia. Những chiến công này đã chặt đứt nguồn cung, làm suy yếu tội phạm, góp phần trực tiếp làm sạch địa bàn.
Bên cạnh đó, lực lượng công an các cấp của tỉnh Nghệ An đã chủ động tham mưu, tổ chức nhiều giải pháp hỗ trợ sinh kế cho người dân vùng biên, giúp họ ổn định đời sống, từng bước thoát nghèo. Khi đời sống vật chất được đảm bảo, nguy cơ bị lôi kéo vào vòng xoáy ma túy sẽ giảm đi đáng kể.
Sau 3 năm triển khai đề án, tính đến thời điểm 30/6/2025 toàn bộ 27/27 xã biên giới của tỉnh Nghệ An đã được công nhận "sạch về ma túy". Tỉnh đã kéo giảm sâu số người nghiện và người sử dụng trái phép chất ma túy thuộc diện quản lý so với trước khi thực hiện đề án, giảm 2.056 người nghiện và 960 người sử dụng trái phép chất ma túy.
Cũng đến ngày 30/6/2025, toàn tỉnh đã có 281/412 địa bàn cấp xã được công nhận "sạch về ma túy", chiếm gần 68%. Đặc biệt, 6 huyện (cũ) đã đạt 100% xã "sạch về ma túy". Riêng tại thành phố Vinh, có 18/33 xã, phường được công nhận "sạch về ma túy", tăng 10 xã so với trước khi thực hiện đề án. Những con số biết nói này đã giúp Nghệ An dần thoát khỏi danh sách địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy, mang lại sự ổn định và an sinh xã hội bền vững cho người dân.
Huy động sức mạnh tổng hợp đẩy lùi ma túy
Dù đạt được những thành tích đáng ghi nhận, tỉnh Nghệ An vẫn nhận thức rõ rằng tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn vẫn còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp. Chính phủ và Bộ Công an vẫn xác định Nghệ An là một trong những địa bàn trọng điểm về ma túy của cả nước do vị trí địa lý đặc thù. Nhận thức rõ thách thức này, tỉnh Nghệ An đã đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng. Theo đó, trong năm 2025, tỉnh phấn đấu xây dựng 20% địa bàn cấp xã không ma túy. Đến hết năm 2030, tỉnh Nghệ An đặt mục tiêu đảm bảo có ít nhất 50% đơn vị hành chính cấp xã không ma túy.

Công an tỉnh Nghệ An triệt phá đường dây mua bán trái phép chất ma túy từ nước ngoài về Việt Nam qua đường hàng không - Ảnh: Nguyễn Văn Duẩn
Ông Bùi Thanh An, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nghệ An nhấn mạnh: "Việc triển khai xây dựng xã, phường không ma túy là nhiệm vụ cấp thiết, trọng tâm của tỉnh trong giai đoạn 2025 - 2030, thể hiện quyết tâm cao nhất của cả hệ thống chính trị. Chiến lược giai đoạn mới được tỉnh Nghệ An xây dựng trên phương châm "phòng ngừa từ sớm, phát hiện từ xa, xử lý từ gốc, ngay tại cơ sở", gắn liền với phát triển kinh tế - xã hội. Mục tiêu cuối cùng là đưa Nghệ An ra khỏi địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy trong thời gian sớm nhất".
Để hiện thực hóa mục tiêu chiến lược, ông Bùi Thanh An đã yêu cầu sự thống nhất cao về nhận thức và hành động từ mọi cấp, mọi ngành. Công tác phòng, chống ma túy phải được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, vừa cấp bách, vừa thường xuyên, liên tục. Yêu cầu về trách nhiệm được nâng cao tuyệt đối, phải "rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian, rõ kết quả, rõ thẩm quyền" và tuyệt đối không có tư tưởng "cục bộ", "phó mặc cho ngành công an". Thay vào đó, cần phối hợp đồng bộ, quyết tâm hoàn thành chỉ tiêu 20% xã "không ma túy" trong năm 2025.
Để hoàn thành mục tiêu này, lực lượng Công an tỉnh được giao nhiệm vụ phải phát huy vai trò nòng cốt, chủ động nắm tình hình, tham mưu kịp thời cho tỉnh chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả. Lực lượng công an cấp xã phải được hướng dẫn để tham mưu chính quyền triển khai sát thực tiễn. Đặc biệt, cần duy trì và nhân rộng các mô hình hiệu quả như "Xã biên giới sạch ma túy" và "Thành phố Vinh sạch về ma túy".
Quan trọng hơn, Công an tỉnh phải tăng cường nắm chắc tình hình tội phạm từ sớm, từ xa, đặc biệt tại các khu vực nhạy cảm như biên giới và cửa khẩu, trên biển, trên không gian mạng nhằm đảm bảo mục tiêu tối thượng là "không để bị động, bất ngờ", "không đi sau tội phạm", và tuyệt đối không để hình thành các điểm tổ chức, chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy.
Bên cạnh đó, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, đa dạng hóa hình thức, nội dung về công tác đấu tranh phòng, chống ma túy; tạo sự lan tỏa sâu rộng, thu hút sự tham gia tích cực của toàn dân.
Sở Y tế khẩn trương rà soát, bố trí đủ nhân lực, cơ sở vật chất tại trạm y tế xã để xác định tình trạng nghiện, phối hợp với công an hỗ trợ cai nghiện tại gia đình và cộng đồng, nâng cao hiệu quả điều trị bằng thuốc thay thế. Sở Tài chính phối hợp Công an tỉnh tham mưu cấp có thẩm quyền ưu tiên ngân sách triển khai kế hoạch theo đúng lộ trình.
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh chỉ đạo, hướng dẫn cấp xã lồng ghép nội dung xây dựng xã, phường không ma túy với phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh", vận động người dân ký cam kết không vi phạm pháp luật, tích cực giúp đỡ người lầm lỗi tái hòa nhập cộng đồng thông qua hỗ trợ vay vốn, tạo việc làm, giúp họ ổn định cuộc sống, tránh tái nghiện.
Để đảm bảo tính kỷ luật và hiệu quả của công tác phòng chống ma túy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh đề nghị Đảng ủy các xã, phường phải mở đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, quán triệt mục tiêu, nhiệm vụ và lộ trình thực hiện, cụ thể hóa phù hợp với đặc thù từng địa bàn.
Người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương phải chịu trách nhiệm toàn diện về kết quả triển khai công tác phòng, chống ma túy. Nếu thực hiện không đúng, không đủ hoặc kém hiệu quả, gây ảnh hưởng đến kết quả chung của tỉnh, người đứng đầu sẽ phải chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh.
Tỉnh Nghệ An đặc biệt lưu ý đến 32 xã, phường được chọn xây dựng "không ma túy" trong năm 2025. Các địa bàn này phải được ưu tiên nguồn lực, chủ động, tích cực hơn, tăng cường kiểm tra, giám sát, tháo gỡ vướng mắc, bảo đảm tiến độ đề ra. Các địa bàn khác cũng cần sớm triển khai từ bây giờ, tạo tiền đề vững chắc cho các năm tiếp theo.
Tỉnh cũng cam kết tiếp tục ưu tiên các chính sách an sinh xã hội, nhằm triệt tiêu nguyên nhân và điều kiện phát sinh tội phạm, tệ nạn ma túy, xem đây là chiến lược phát triển bền vững. Lãnh đạo tỉnh khẳng định sẽ tiếp tục tăng cường chỉ đạo, huy động sức mạnh tổng hợp, đồng thời tranh thủ các nguồn lực, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các địa phương thực hiện nhiệm vụ.
Đại tá Đinh Việt Dũng, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An cho biết từ khi triển khai Đề án xây dựng "Xã biên giới sạch về ma túy" và được nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh, tình hình ma túy từng bước được kìm giữ, làm giảm một cách rõ rệt và bền vững.
Về nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới, ông Dũng nhấn mạnh, tội phạm ma túy là tội phạm gốc, là nguyên nhân của nhiều loại tội phạm và tệ nạn xã hội. Do đó, các ngành, các địa phương phải vào cuộc một cách quyết liệt với quyết tâm cao nhất của cả hệ thống chính trị; phải làm thực chất, không hình thức, chạy theo thành tích. Cấp ủy, chính quyền cấp xã quán triệt, triển khai nghiêm túc chủ trương xây dựng xã, phường không ma túy, tạo ra được phong trào thực sự từ người dân, từ khối xóm, làng bản như phong trào "nông thôn mới" trước đây.