Ứng dụng CT Photon trong phát hiện sớm tổn thương tim mạch và ung thư

Ứng dụng CT Photon - được kỳ vọng như bước tiến đột phá giúp phát hiện sớm và nâng cao hiệu quả điều trị
Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận khoảng 165.000 ca ung thư mới, 115.000 ca tử vong và 200.000 ca đột quỵ. Trước thực trạng này, các cơ sở y tế đang triển khai những công nghệ chẩn đoán hiện đại, trong đó có CT Photon - được kỳ vọng như bước tiến đột phá giúp phát hiện sớm và nâng cao hiệu quả điều trị. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo nguy cơ lạm dụng kỹ thuật này.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm Việt Nam ghi nhận khoảng 165.000 ca ung thư mới, trong đó nhiều bệnh nhân còn rất trẻ, mới ở độ tuổi 20. Các loại ung thư phổ biến nhất là gan, phổi, dạ dày, vú và đại trực tràng. Song song, trung bình mỗi năm có khoảng 200.000 người bị đột quỵ, tức cứ 6 người thì có 1 người có nguy cơ mắc, với tỷ lệ bệnh nhân trẻ chiếm tới 10-15%. Do đó, nhu cầu tầm soát sớm để dự phòng biến chứng ngày càng gia tăng.
Ngày 9/10, tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông (Hà Nội) đã diễn ra Hội thảo với chủ đề "Ứng dụng CT Photon trong chẩn đoán tim mạch và ung bướu". Sự kiện do Bệnh viện Phương Đông phối hợp cùng Hội Điện quang và Y học hạt nhân Việt Nam tổ chức. Hội thảo đã giới thiệu công nghệ chụp cắt lớp thế hệ mới giúp phát hiện sớm tổn thương siêu nhỏ, giảm liều tia X và nâng cao hiệu quả điều trị cho người bệnh.

Chuyên gia trình bày tham luận tại hội thảo "Ứng dụng CT Photon trong chẩn đoán tim mạch và ung bướu".
Hội thảo quy tụ nhiều chuyên gia y tế trong và ngoài nước, tập trung vào hai lĩnh vực tim mạch và ung bướu - vốn là nguyên nhân gây mắc mới và tử vong hàng đầu tại Việt Nam. Các tham luận, báo cáo không chỉ mang giá trị học thuật mà còn nhấn mạnh tính ứng dụng trong thực tiễn lâm sàng, mở ra cơ hội tiếp cận công nghệ tiên tiến cho đội ngũ bác sĩ trong nước.
Chia sẻ tại Hội thảo GS.TS.BS Phạm Minh Thông - Chủ tịch Hội Điện quang & Y học Hạt nhân Việt Nam cho biết CT Photon (CT Photon Counting) là thế hệ chụp cắt lớp vi tính tiên tiến nhất hiện nay, với cơ chế khác biệt hoàn toàn so với CT truyền thống.
Nếu CT thông thường chỉ phân tích gián tiếp chùm tia X và giới hạn số lát cắt, thì CT Photon đếm trực tiếp từng photon, giúp tạo ra hình ảnh có độ phân giải và độ tương phản vượt trội, không giới hạn lát cắt. Nhờ vậy, bác sĩ có thể quan sát những tổn thương siêu nhỏ - từ mạch vành đến nốt ung thư chỉ vài milimet - vốn rất khó phát hiện bằng công nghệ cũ.
Trong tim mạch, CT Photon cho phép nhìn rõ cấu trúc mạch vành, đánh giá tình trạng tưới máu cơ tim, phát hiện mảng xơ vữa nguy cơ cao, kể cả ở bệnh nhân đã đặt stent hoặc có vôi hóa nhiều - vốn là hạn chế lớn của CT trước đây. Công nghệ này còn phân tích được chức năng tim, mở ra khả năng tầm soát sớm ở nhóm nguy cơ.

GS.TS.BS Phạm Minh Thông – Chủ tịch Hội Điện quang & Y học Hạt nhân Việt Nam.
Trong ung bướu, CT Photon giúp phát hiện tổn thương ở phổi, gan, tụy hay não từ giai đoạn sớm, đồng thời theo dõi đáp ứng điều trị và cá thể hóa phác đồ. Đây là lợi thế quan trọng trong bối cảnh ung thư tại Việt Nam ngày càng trẻ hóa và diễn tiến phức tạp.
Một ưu điểm đáng chú ý khác là CT Photon giảm đáng kể liều tia X và lượng thuốc cản quang. Điều này mang lại lợi ích lớn cho trẻ em, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, bệnh nhân suy thận hoặc những người cần chụp nhiều lần trong quá trình theo dõi.
Dù có nhiều ưu thế, GS Thông nhấn mạnh CT Photon không phải dành cho tất cả mọi người. Việc tầm soát phải dựa trên chỉ định cụ thể, đặc biệt ở nhóm có nguy cơ cao như bệnh nhân tim mạch, hút thuốc lá lâu năm, tiền sử gia đình có ung thư hoặc đột quỵ.
"Nếu lạm dụng, việc phơi nhiễm tia nhiều lần có thể làm tăng nguy cơ ung thư về lâu dài. CT Photon cần được sử dụng đúng mục đích, đúng đối tượng và có chỉ định rõ ràng của bác sĩ", GS Thông khuyến cáo.