Viên chức được ký kết hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác

Sáng 22/10, tiếp tục chương trình làm việc ngày 22/10, Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội khóa XV, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp (UBPLTP) đã trình bày Báo cáo tóm tắt dự án Luật Viên chức (sửa đổi).

Trình bày báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, nhiều ý kiến trong Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành quy định về chính sách phát triển đơn vị sự nghiệp công lập.

"Đây là nội dung kế thừa Luật Viên chức hiện hành và là cơ sở để Chính phủ ban hành nghị định về tổ chức và hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập; nếu không quy định nội dung này trong Luật thì không có cơ sở để Chính phủ quy định cụ thể, trong khi chưa xây dựng được Luật chung điều chỉnh về đơn vị sự nghiệp công lập sẽ tạo ra khoảng trống pháp lý về vấn đề này", ông Tùng thông tin.

Một số ý kiến trong UBPLTP đề nghị không quy định về đơn vị sự nghiệp công lập tại dự thảo Luật. Sở dĩ, theo phân tích của UBPLTP: Luật Viên chức chỉ nên điều chỉnh các quan hệ xã hội liên quan đến viên chức; các nội dung về tổ chức bộ máy, nơi làm việc của viên chức cần được quy định tại văn bản quy phạm pháp luật riêng về đơn vị sự nghiệp công lập. Đồng thời, tại Kết luận số 62-KL/TW ngày 02/10/2023 của Bộ Chính trị cũng như tại Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội giám sát chuyên đề về tổ chức và hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập năm 2024, đã đề nghị Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu, xây dựng Luật điều chỉnh chung đối với đơn vị sự nghiệp công lập và ngoài công lập.

Quy định này cũng bảo đảm đồng bộ, thống nhất với phương thức quản lý cán bộ, công chức được quy định tại Luật Cán bộ, công chức.

Về đổi mới cơ chế tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức theo vị trí việc làm (Điều 3, Luật Viên chức sửa đổi), Chủ nhiệm UBPLTP thông tin: cơ bản, UBPLTP tán thành với việc chuyển đổi phương thức quản lý viên chức theo vị trí việc làm.

Theo nhận định của UBPLTP, điều này phù hợp với xu thế cải cách khu vực công hiện nay, đáp ứng yêu cầu "đổi mới mạnh mẽ phương pháp tuyển dụng, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống chính trị" tại Kết luận số 121-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, góp phần tạo cơ sở pháp lý để thực hiện trả lương viên chức theo vị trí việc làm; bảo đảm đồng bộ, thống nhất với phương thức quản lý cán bộ, công chức được quy định tại Luật Cán bộ, công chức.

Đồng thời, UBPLTP đề nghị Chính phủ quan tâm chỉ đạo trong quá trình xây dựng danh mục vị trí việc làm bảo đảm thực sự khoa học, chất lượng.

Về việc viên chức được ký kết hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác mà không trái với thỏa thuận tại hợp đồng làm việc và pháp luật không cấm, UBPLTP thể hiện sự đồng tình cao. Chủ nhiệm Ủy ban cho rằng, việc này nhằm tận dụng năng lực, kinh nghiệm chuyên môn trong hoạt động nghề nghiệp của viên chức để đóng góp cho xã hội, tăng thu nhập chính đáng cho viên chức.

Đối với quy định viên chức làm việc tại đơn vị sự nghiệp khoa học và công nghệ công lập, cơ sở giáo dục đại học công lập có quyền làm việc tại doanh nghiệp do đơn vị sự nghiệp nơi làm việc thành lập/hoặc tham gia thành lập để thương mại hóa kết quả nghiên cứu do mình hoặc tổ chức đó tạo ra theo thỏa thuận trong hợp đồng làm việc, theo ý kiến thẩm tra của UBPLTP: đây là việc thể chế hóa tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, bảo đảm đồng bộ, thống nhất với quy định của Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Luật Nhà giáo.

UBPLTP cơ bản tán thành với quy định tại Điều 18 về thẩm quyền tuyển dụng viên chức. Theo UBPLTP, quy định này bảo đảm thống nhất với quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và phù hợp với chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đã và đang được thực hiện trong hệ thống chính trị thời gian qua; góp phần phát huy tính tự chủ, sáng tạo của các đơn vị sự nghiệp công lập, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của đơn vị.

Về hợp đồng làm việc đối với viên chức (Điều 20), UBPLTP đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát các quy định đặc thù của hợp đồng làm việc đối với viên chức, đặc biệt là nội dung khác với Bộ luật Lao động để quy định ngay tại dự thảo Luật, làm cơ sở cho Chính phủ quy định chi tiết.

Bên cạnh đó, UBPLTP cũng đề xuất việc bổ sung quy định mang tính nguyên tắc về việc đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc. Theo nhận định của UBPLTP, quy định này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền làm việc của công dân theo quy định của Hiến pháp, cần quy định cụ thể tại Luật.