“Vượt bẫy cảm xúc” để đối mặt, vượt qua nỗi đau

Susan David là chuyên gia tâm lý y khoa, bà có bằng tiến sĩ ngành Tâm lý học lâm sàng và văn bằng sau tiến sĩ về nghiên cứu cảm xúc con người của Đại học Yale, Mỹ. Bà cũng là một diễn giả và cố vấn được săn đón từ nhiều tổ chức lớn như Diễn đàn Kinh tế Thế giới, Liên Hợp Quốc, Google, Microsoft, NASDAQ và nhiều tổ chức quốc gia và đa quốc gia khác.

Các bài viết và nghiên cứu của bà đã được đăng trên The New York Times, Harvard Business Review, Washington Post, Wall Street Journal, Time. Hiện Susan David công tác tại trường Y Harvard.

Trong cuốn sách Vượt bẫy cảm xúc (tựa gốc Emotional Agility), Susan David cho rằng: Nhiều người có xu hướng "dán mặt cười" lên mọi thứ cảm xúc, luôn cố gắng tỏ ra tích cực dù bản thân đang gần như chạm đáy của nỗi buồn, lo lắng, và bất an. Theo tác giả, để tỏ ra tích cực mà phải phớt lờ đi cảm xúc thật của mình thì đó không phải là một cách hay. Thói quen "dán mặt cười" này khiến người ta dễ dàng trở nên hời hợt và đóng băng cảm xúc. Điều này dẫn đến hệ quả là vấn đề và cảm xúc vẫn còn đó, không được giải quyết một cách dứt điểm, và vì thế gây ra những hệ lụy không đáng có.

Ngay cả chính bản thân tác giả cũng từng rơi vào trải nghiệm chôn vùi cảm xúc tiêu cực chỉ để tỏ ra tích cực như vậy.

Đó là lúc bố của tác giả qua đời vì ung thư ở tuổi 42, khi Susan mới 16 tuổi. Chỉ vài ngày sau khi ông mất, Susan vẫn đến trường như thường lệ cùng lời nhắn nhủ của mẹ rằng hãy xem như mọi việc vẫn diễn ra bình thường. Thế nhưng, thực tế, cô bé Susan khi ấy lại thấy cõi lòng mình như đang vỡ vụn. Cho đến một ngày, cô giáo gợi ý các học sinh viết ra mọi thứ trong lòng vào cuốn nhật ký, như thể sẽ không có ai đọc được nó cả. Lúc này, Susan mới được sống thật với nỗi đau của mình. Và đó cũng chính là phút giây cô cảm thấy mình được cứu rỗi.

Trong cuốn sách của mình, Susan đã giúp người đọc nhận diện rất nhiều bẫy cảm xúc mà bà gọi đó là "những chiếc móc câu". Theo Susan, "Khi chúng ta cố gắng "thoát khỏi móc câu" bằng cách giết chết cảm xúc của mình, nạn nhân thật sự chính là hạnh phúc và sức khỏe của chúng ta". Hóa ra, không phải nuốt nước mắt vào trong rồi cố tỏ ra mạnh mẽ, mà là đón nhận, giải phóng được cảm xúc và thấu hiểu những suy nghĩ ẩn sâu bên trong mình mới chính là giải pháp giúp chúng ta có cuộc sống lành mạnh hơn.

Sau khi giúp độc giả thoát khỏi những chiếc "móc câu" cảm xúc tai hại, ở phần sau của quy trình, Susan hướng dẫn cách bạn hòa hợp suy nghĩ và cảm xúc với các giá trị, mục tiêu dài hạn và khát vọng của mình. Không những vậy, bà còn chỉ ra cho chúng ta biết năng lực Linh hoạt cảm xúc quan trọng như thế nào trên hành trình thoát khỏi những chiếc "móc câu". 

Dù Vượt bẫy cảm xúc là cuốn sách được viết bởi một chuyên gia tâm lý, bạn đọc cũng sẽ bắt gặp nhiều điều thú vị khi tác giả nhắc đến những khía cạnh thiên về tâm linh, như chánh niệm, từ bi, hiểu và thương… nhưng từ góc nhìn của khoa học.

Theo tác giả, cuốn sách không nhằm mục đích uốn nắn bạn đọc trở thành một người hoàn hảo, không mắc sai lầm. Ngược lại, nó giúp bạn nhận ra sự mong manh, vô thường chính là mảnh ghép còn thiếu, giúp vẻ đẹp của cuộc sống trở nên trọn vẹn nếu bạn biết đón nhận và hòa giải với chúng đúng cách.