Worldschooling: Lối sống du mục thời kỹ thuật số của những gia đình ưa xê dịch

Colleen Mariotti, sinh ra ở Seattle (Mỹ), đã bán tất cả đồ đạc của mình vào năm 2013 và nộp đơn xin 2 quốc tịch ở Italia. Cô và gia đình chuyển đến đó với ý định bắt đầu ở Italia và sau đó sẽ đi chu du vòng quanh thế giới.

Sau khi chơi chán ở công viên, các con của cô tỏ ý nguyện được đi học trường công của Italia. Mariotti không chắc chắn nhưng tin tưởng các con của mình. Cô phát hiện ra rằng quá trình xin học cũng không hề khó.

Buổi tối ngày đầu tiên các con đi học, Mariotti ngồi lắng nghe chúng tỉ tê về chuyện ở trường lớp. Bọn trẻ đã theo giáo viên của mình đến một phòng ăn được bài trí đẹp mắt để dùng bữa trưa với nhiều món.

Trong vòng 1 giờ đồng hồ, chúng vừa ăn vừa nói chuyện. Mặc dù những đứa con của Mariotti không nói được tiếng Italia nhưng các bạn cùng lớp vẫn hồ hởi với chúng. Bữa ăn đã mở ra những cánh cửa mới cho bọn trẻ và ngôi trường sẽ vẫn là một ký ức đẹp trong nhiều năm tới.

Mariotti là thành viên của một nhóm được gọi là "trường học thế giới" (worldschool), một tập hợp con của một nhóm những người chọn lối sống "du mục kỹ thuật số" (Digital Nomad). Đây là cách gọi những người duy trì môi trường làm việc không cố định mà linh động theo đời sống cá nhân của họ, miễn là duy trì kết nối kỹ thuật số.

Lối sống du mục kỹ thuật số đã trở nên phổ biến trong nhiều năm nhưng tăng đột biến trong thời kỳ đại dịch Covid-19. Theo một ước tính của tạp chí Forbes, số lượng người theo đuổi lối sống "du mục kỹ thuật số" ở Mỹ đã tăng 50%, khoảng 11 triệu người vào năm 2020.

Worldschooling là một phong cách sống du mục kỹ thuật số dành cho các gia đình có trẻ nhỏ. Đối với nhiều người, lối sống này đã bắt đầu từ rất lâu trước khi xảy ra đại dịch Covid-19.

Worldschooling là gì?

Không có định nghĩa rõ ràng cho cụm từ này vì không chỉ có một cách duy nhất để làm điều đó. Một số gia đình đi du lịch không ngừng nghỉ, trở thành những người du mục kỹ thuật số như gia đình nhà Mariotti. Nhưng cũng có những người chọn trải nghiệm "du lịch bán thời gian", cho thuê nhà để đi du lịch, đi chán chê lại quạy về.

Cũng chẳng có có cách nào cụ thể để giáo dục bọn trẻ nhưng các gia đình theo đuổi lối sống du mục đều có chung niềm tin rằng trẻ em có thể học hỏi trực tiếp từ thế giới xung quanh. Bài học đó thì vô giá hơn bất kỳ lý thuyết nào trong sách vở.

Tạp chí Greenchild Magazine thì định nghĩa "Worldschooling là một lối sống cho phép trẻ em học hỏi từ thế giới xung quanh và thường liên quan đến du lịch. Ngày càng có nhiều phụ huynh chọn cho con mình vừa học vừa khám phá thế giới. Bởi nó khuyến khích việc học tập suốt đời do trẻ làm chủ và có thể thực hiện ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào.

Phong trào này đang ngày càng phổ biến vì 3 lý do:

- Phương tiện di chuyển dễ dàng

- Nền kinh tế toàn cầu đang phát triển

- Khả năng làm việc từ xa

Học tập đi kèm với trải nghiệm là "chìa khóa" của worldschooling. Nghiên cứu lịch sử, tìm hiểu các nền văn hóa, ngôn ngữ, ghé thăm các lâu đài, kim tự tháp, rừng nhiệt đới, đền thờ, sa mạc và sông băng... tất cả đều được học bằng trải nghiệm có thật của những đứa trẻ. Vậy thì, sách vở nào mô tả bằng!

Khi tham gia phong trào worldschooling, mỗi gia đình lại cho con học kiến thức cơ bản (học chữ cái, làm toán...) theo những phương pháp khác nhau, chẳng hạn học tại nơi ở hoặc sử dụng chương trình giảng dạy trực tuyến. Những người khác thuê giáo viên đi du lịch với họ hoặc thuê gia sư ở mỗi quốc gia họ đến thăm, hoặc hơn nữa là cho bọn trẻ tự học với nhau, đăng ký cho con cái của họ vào các trường học ở các nước trên khắp thế giới mà họ đi qua.

Kelly Malahy Rusch, phụ huynh của 3 đứa trẻ đang tuổi tiểu học, thích các trường nước ngoài mà chúng từng được theo học hơn là trường công ở quê nhà. Các con của cô đã theo học tại các trường học ở Ấn Độ, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Indonesia. Rusch và chồng trang trải học phí của các con bằng cách xin giảng dạy tại các trường học.

Những lợi ích hiện hữu

Chẳng còn nghi ngờ gì, worldschooling thực sự mang lại những ưu điểm tuyệt vời mà chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy, dù đã từng tham gia phong trào này hay chưa.

Không có bài tập về nhà. Bạn có bao giờ phát ngán khi nhìn vào đống bài tập về nhà khi còn nhỏ không? Con bạn có chán ghét đến nỗi chỉ cần nghe đến cụm từ này đã thấy sợ không? Vâng, với worldschooling thì chẳng có bài tập về nhà nào cả. Không cần thiết vì tất cả việc học đều là thực hành và kiến thức xuất hiện một cách tự nhiên, thông qua kinh nghiệm.

Cơ hội học tập đi đôi với thực hành. Ở hầu hết các trường học, trẻ em được học thụ động theo kiểu truyền thống, được phát sẵn các bài tập để điền vào và giáo viên giảng bài trong khi chúng ngồi yên và ghi chép. Thỉnh thoảng có thể có một số bài học thực hành trong một lớp khoa học hoặc thỉnh thoảng có một chuyến đi thực tế. Nhưng phần lớn đều là việc giáo viên nói với học sinh về thế giới chứ không phải trẻ em tự mình trải nghiệm thế giới.

Thời gian sử dụng màn hình ít hơn. Hầu hết các trường học truyền thống đều sử dụng màn hình và cho phép TV đi vào cuộc sống của trẻ em, "tấn công" chúng bằng những thông tin mà trẻ thường không thể xử lý được. Còn với worldschooling, chẳng có chiếc TV nào cả ngoài một thế giới bao la mở ra trước mắt chúng.

Không có bài kiểm tra hoặc điểm số. Các bài kiểm tra không đánh giá trí thông minh của con bạn cũng như thành tích của chúng. Với worldschooling, con của bạn được kiểm tra thông qua kiến thức ứng dụng dựa trên kinh nghiệm cũng như tài năng và năng khiếu đặc biệt của chúng.

Ít căng thẳng hơn theo thời gian. Không còn đồng hồ báo thức, không còn vội vã ở bất cứ đâu. Với worldschooling, trẻ em học theo tốc độ của riêng mình và có thể chậm hoặc nhanh tùy theo nhu cầu của trẻ. Tất cả những gì bạn phải làm là quan sát con mình.

Có những thách thức

Trong khi một số gia đình tham gia worldschooling dành hàng tháng hoặc hàng năm ở một địa điểm để hòa mình vào cuộc sống, thì những gia đình khác chuyển từ nơi này sang nơi khác để trải nghiệm cuộc sống tại càng nhiều quốc gia càng tốt. Đối với những gia đình đi nhanh như vậy, việc kết bạn và thiết lập thói quen có thể là một vấn đề đối với bọn trẻ.

Alanna Gallo, cựu giáo viên trường công ở Mỹ, đã bỏ việc để tìm kiếm một hệ thống giáo dục tốt hơn cho con cái của mình. Nhưng cô nói rằng cô đã xin rút hồ sơ của các con khỏi một trường học mà chúng theo học ở Cộng hòa Dominica, chỉ sau một tuần, vì lo ngại rằng bọn trẻ không được giám sát.

Sau đó, khi họ vẫn đang ở đây, 2 đứa con của cô bị bệnh và cô phải vật lộn với việc chăm sóc sức khỏe của các con ở một môi trường xa lạ. Cô đã tìm thấy một ngôi trường trong rừng mà những đứa con của cô đã phát triển tốt và sau đó là một trường Montessori ở Hy Lạp.

Mariotti đã đi du lịch được 8 năm. Trong một đạo tràng ở Indonesia, các con của cô tình nguyện làm giáo viên dạy tiếng Anh. Con lớn nhất của cô, 12 tuổi, nói: "Cháu nghĩ rằng có những giáo viên ở mọi nơi trên thế giới này". Các con của Mariotti tham dự một buổi lễ trăng tròn vào ngày cuối cùng của chúng ở Bali.

Đối với những đứa con của Mariotti và nhiều đứa trẻ khác, thế giới thực sự là lớp học của chúng!