Xác định truyền thông "đi trước 1 bước" để đồng hành cùng phụ nữ thoát nghèo bền vững

Báo Phụ nữ Việt Nam có cuộc trao đổi với bà Hà Thị Đóa - Phó Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Lào Cai, về những giải pháp hỗ trợ phụ nữ thoát nghèo bền vững.

- Thưa bà, tỉnh Lào Cai đã đạt nhiều thành tựu ấn tượng trong công tác giảm nghèo những năm qua. Vậy Hội LHPN tỉnh đóng góp vào kết quả này như thế nào?

Những con số giảm nghèo mà tỉnh Lào Cai đạt được khá ấn tượng. Tính đến năm 2025 giảm còn 2,68% hộ nghèo, trong đó, vùng đồng bào dân tộc thiểu số giảm hơn 25%, thực sự là nỗ lực rất lớn của toàn hệ thống chính trị. Đối với Hội LHPN, chúng tôi xác định phụ nữ là chủ thể quan trọng trong giảm nghèo bền vững.

Trong nhiệm kỳ qua, các cấp Hội đã tập trung vào ba nhóm nhiệm vụ chính để thúc đẩy công tác giảm nghèo, đó là cung cấp thông tin đầy đủ, dễ hiểu về chính sách giảm nghèo đến từng hội viên, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa; hỗ trợ phụ nữ tiếp cận vốn, khoa học kỹ thuật và các mô hình sinh kế phù hợp; nâng cao năng lực cho phụ nữ thông qua đào tạo nghề, khởi nghiệp và phát triển sản phẩm có thương hiệu như OCOP, VietGAP…

Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo do phụ nữ làm chủ tại nhiều địa phương giảm mạnh. Điều đáng quý hơn là phụ nữ thay đổi tư duy, biết chủ động tính toán sinh kế, tự tin tham gia phát triển kinh tế gia đình, từng bước tham gia các mô hình kinh tế tập thể như tổ hợp tác, tổ liên kết, hợp tác xã; thành lập doanh nghiệp do nữ quản lý.

- Được biết, truyền thông chính sách là điểm nổi bật của Hội LHPN tỉnh Lào Cai trong những năm qua. Vậy xin bà chia sẻ rõ hơn?

Đúng vậy, với phụ nữ vùng cao, khoảng cách thông tin luôn là rào cản lớn. Vì vậy, Hội LHPN tỉnh Lào Cai chúng tôi luôn xác định truyền thông phải đi trước một bước.

Triển khai thực hiện theo phương châm "đi từng ngõ, gõ từng nhà, gặp từng hội viên", kết hợp nhiều hình thức, như họp chi hội, sinh hoạt câu lạc bộ; loa truyền thanh thôn bản; các nền tảng mạng xã hội như nhóm Zalo, Facebook; truyền thông lồng ghép trong các lớp tập huấn, hội nghị thôn, bản, Tổ truyền thông cộng đồng.

Trong đó, nội dung tập trung vào những lĩnh vực chính như vay vốn ưu đãi, ứng dụng khoa học kỹ thuật, chuyển đổi cây trồng vật nuôi, kỹ năng quản lý tài chính, phòng chống tín dụng đen, bình đẳng giới trong phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới…

Toàn tỉnh hiện duy trì hàng trăm câu lạc bộ như "Phụ nữ tiết kiệm - phát triển kinh tế", "Phụ nữ giúp nhau thoát nghèo", "Gia đình 5 không, 3 sạch"…, tạo môi trường để chị em học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm, ứng dụng vào đời sống lao động sản xuất.

- Vốn và sinh kế luôn là nhu cầu lớn nhất đối với phụ nữ nghèo, Hội LHPN tỉnh Lào Cai đã hỗ trợ như thế nào để chị em tiếp cận nguồn lực này?

Hiện nay Hội LHPN tỉnh Lào Cai đang quản lý hàng trăm tổ tiết kiệm và vay vốn ủy thác với Ngân hàng Chính sách xã hội; Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; Quỹ hỗ trợ Phát triển Phụ nữ giúp hàng chục nghìn lượt phụ nữ nghèo, cận nghèo, mô hình phụ nữ phát triển kinh tế vay vốn hàng năm.

Điểm quan trọng chúng tôi hướng đến thực hiện là luôn theo sát từng tổ để đảm bảo sử dụng vốn đúng mục đích; tổ chức các buổi hướng dẫn kỹ thuật sản xuất, đặc biệt là trồng cây dược liệu, chăn nuôi lợn đen, gà đồi, rau an toàn,…; giúp chị em liên kết tiêu thụ sản phẩm.

Ngoài ra, các cấp Hội còn vận động nguồn xã hội hóa để tạo quỹ hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp, cung cấp giống, thiết bị, vật tư sản xuất cho hội viên. Nhờ đó, nhiều hội viên, phụ nữ sau một đến hai năm đã có thể thoát nghèo, thậm chí vươn lên khá giả.

- Bà có thể chia sẻ một số mô hình sinh kế hiệu quả tiêu biểu do Hội LHPN tỉnh Lào Cai đã triển khai?

Mỗi địa phương có điều kiện khác nhau, nên Hội xây dựng các mô hình linh hoạt, phù hợp với các điều kiện thực tiễn. Chẳng hạn như ở các địa phương như Bắc Hà, Sa Pa, Si Ma Cai, Trấn Yên, Văn Yên, Mù Cang Chải, Nghĩa Lộ…, chúng tôi đẩy mạnh một số mô hình trồng rau an toàn, trồng dâu nuôi tằm, du lịch cộng đồng. Ở các địa bàn vùng thấp thì chú trọng xây dựng các mô hình chăn nuôi, trồng cây hàng hóa phù hợp với nhu cầu thị trường.

Ngoài ra, ở một số địa bàn đồng bào người Mông, người Dao, người Tày, người Giáy, chúng tôi chú trọng phát triển nghề dệt thổ cẩm, đan lát, làm sản phẩm thủ công, hàng lưu niệm… bán cho khách du lịch.

Cho đến nay, đã có những mô hình phát triển tốt, tạo việc làm cho hàng chục lao động, thu nhập 4–7 triệu đồng/tháng. Nhiều chị em dân tộc thiểu số không chỉ tham gia sản xuất mà còn tự tin đứng ra quản lý tổ hợp tác, kinh doanh homestay, phát triển sản phẩm OCOP, VietGAP.

- Hoạt động hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp thời gian qua có những điểm gì đáng chú ý, thưa bà?

Chúng tôi coi khởi nghiệp là một hướng quan trọng để phụ nữ thoát nghèo bền vững. Do đó, Hội tổ chức Ngày Phụ nữ khởi nghiệp, cuộc thi "Ý tưởng phụ nữ sáng tạo khởi nghiệp", kết nối phụ nữ với các quỹ hỗ trợ vốn, các khóa đào tạo kỹ năng kinh doanh, marketing, chuyển đổi số.

Nhiều sản phẩm của phụ nữ Lào Cai đã được đưa lên sàn thương mại điện tử, tham gia hội chợ, được chứng nhận OCOP, VietGAP. Nhờ vậy, phụ nữ không chỉ sản xuất nhỏ lẻ mà dần biết xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn trong công tác giảm nghèo nói chung và giảm nghèo đối với hộ gia đình phụ nữ vùng cao nói riêng, chẳng hạn như hạ tầng một số nơi còn yếu, đường giao thông khó khăn; Sản xuất còn nhỏ lẻ, thiếu liên kết chuỗi; Tình trạng tái nghèo vẫn xảy ra khi có rủi ro thiên tai, dịch bệnh; 

Nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số còn hạn chế về ngôn ngữ, kỹ năng quản lý kinh tế. Bên cạnh đó, sinh kế của một bộ phận phụ nữ vẫn phụ thuộc nhiều vào hỗ trợ của Nhà nước. Vì vậy, mục tiêu của chúng tôi là giúp chị em tự tin, tự lực, tự vươn lên.

- Hội LHPN tỉnh Lào Cai sẽ tập trung vào những nhiệm vụ trọng tâm nào trong thời gian tới?

Trong thời gian tới, chúng tôi bám sát định hướng của Trung ương Hội và của tỉnh, tiếp tục triển khai một số nhóm nhiệm vụ, đó là tiếp tục truyền thông sâu rộng để phụ nữ nắm rõ các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về giảm nghèo, nông thôn mới, chuyển đổi số; đặc biệt là chú trọng triển khai, thực hiện hiệu quả Quyết định số 01/QĐ-TTg ngày 03/01/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án "Hỗ trợ hợp tác xã do phụ nữ tham gia quản lý, tạo việc làm cho lao động nữ đến năm 2030" và Quyết định số 2415/QĐ-TTg ngày 31/10/2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án "Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2025 – 2030".

Đẩy mạnh hỗ trợ sinh kế theo chuỗi giá trị, gắn với thế mạnh từng địa phương: dược liệu, chăn nuôi bản địa, du lịch cộng đồng…; Tăng cường đào tạo nghề, tập huấn kỹ thuật, nhất là nhóm phụ nữ dân tộc thiểu số; Nâng cao năng lực khởi nghiệp và phát triển kinh tế số, giúp phụ nữ tham gia thị trường rộng lớn hơn.

Chúng tôi tin rằng nếu phụ nữ được tiếp cận thông tin đầy đủ, có vốn, có kiến thức và được truyền cảm hứng, họ hoàn toàn có thể thoát nghèo bền vững và đóng góp tích cực vào sự phát triển của tỉnh.

Xin trân trọng cảm ơn bà!