2 ca ghép tạng đặc biệt lần đầu thực hiện tại Việt Nam

Ngày 25/12, GS. Trần Bình Giang, Giám đốc BV Việt Đức cho biết, BV vừa thực hiện thành công một loạt ca mổ lấy- ghép đa tạng từ người hiến chết não. Trong đó, có 2 ca ghép rất đặc biệt, lần đầu tiên thực hiện tại Việt Nam là ghép hai phổi đồng thì với mổ tim hở sửa chữa bệnh tim bẩm sinh (sửa tim – ghép phổi) và ghép đa tạng gan và thận đồng thì.

Theo GS. Trần Bình Giang, trường hợp đầu tiên là nữ bệnh nhân P.T.H. (30 tuổi) bị mắc bệnh tim bẩm sinh thông liên nhĩ lỗ lớn, phát hiện muộn nên bệnh đã chuyển sang giai đoạn cuối từ hơn 3 năm nay. Bệnh nhân không còn giải pháp điều trị và chắc chắn sẽ sớm tử vong do suy chức năng tim – phổi, nếu không được ghép phổi. 

Trước khi được ghép, người bệnh thường xuyên trong tình trạng thiếu ô xy, tím môi và đầu chi, bão hòa ô xy thấp, không lao động được. Bệnh nhân đã đăng ký vào chương trình ghép phổi của BV từ cuối năm 2018.

Cũng theo GS. Giang, với nữ bệnh nhân H. chỉ có 2 hướng điều trị. Hoặc là sửa chữa khuyết tật của tim bằng phẫu thuật tim hở đồng thì với ghép phổi (nếu chức năng của tim còn khá tốt) hoặc phải ghép đa tạng cả tim và phổi (nếu tim mất chức năng). 

Do chức năng tim của bệnh nhân H. khá tốt, nên được các bác sĩ chỉ định phẫu thuật theo hướng thứ nhất.

Ngày 17/12, ca mổ ghép phổi đặc biệt được thực hiện trong 12 tiếng. Ngay sau khi đưa phổi ghép hoạt động trở lại, các thông số huyết động và hô hấp đã lập tức trở lại kỳ diệu như người có phổi bình thường.

Hiện tại, người bệnh đã có thể tự thở, các xét nghiệm đánh giá chức năng phổi ghép tốt, tỉnh táo, tập phục hồi chức năng tại giường, ăn uống tiêu hóa tốt.

Bệnh nhân người Lào được ghép Gan- Thận

Trường hợp thứ hai là bệnh nhân M.S (59 tuổi, quốc tịch Lào) được ghép đồng thời gan - thận cho người bệnh suy gan - suy thận. Theo hồ sơ bệnh án, bệnh nhân điều trị đái tháo đường, cao huyết áp nhiều năm. Tháng 4/2019 phát hiện suy thận mãn kèm theo xơ gan (do rượu) đã được điều trị bảo tồn sau đó chuyển Việt Đức để xét ghép gan và thận.

Khi vào viện người bệnh đã suy cả gan và thận, phải chạy thận chu kỳ, đã xuất huyết tiêu hoá 02 lần được điều trị nội khoa. BV chẩn đoán bệnh nhân suy thận độ IV và chỉ định ghép gan và thận.

Sau khi có tạng hiến, BV quyết định sẽ ghép đồng thời (1 thì) cả gan và thận cho người bệnh từ người cho chết não để thay thế 2 tạng đã suy của người bệnh bằng 2 tạng mới.

Ngày 17/12, BV đã tiến hành lấy đa tạng từ một thanh niên 19 tuổi bị chết não do chấn thương sọ não nặng. BV đã tiến hành ghép phổi, ghép tim, ghép thận cho các người bệnh nhận tim, nhận phổi, nhận thận. Riêng M.S được nhận đồng thời gan và thận. Đây là lần đầu tiên bệnh viện triển khai kỹ thuật này và đặc biệt trong mổ phải tiến hành lọc máu liên tục để thay thế thận đã bị suy.

Sau 12 tiếng thực hiện với gần 100 chuyên gia trong lĩnh vực ghép tạng, ca mổ đã thành công. Gan và thận mới ghép của bệnh nhân đã hoạt động. Sau mổ không cần lọc máu, người bệnh tỉnh táo, rút nội khí quản sau 3 ngày. Hiện tại, người bệnh tự thở, các chức năng gan và thận đã dần phục hồi.

Theo GS. Giang, ghép đồng thời gan - thận là một kỹ thuật khó trong lĩnh vực ghép tạng, đòi hỏi có đủ kinh nghiệm trong ghép gan và thận. Việc thay thế cùng lúc 2 tạng sẽ kéo dài thời gian phẫu thuật, sử dụng nhiều kỹ thuật phức tạp (như lọc máu liên tục trong mổ) và đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng giữa các nhóm phẫu thuật.