5 nhóm giải pháp để phụ nữ và trẻ em gái không bị bỏ lại phía sau trong chuyển đổi số

Chuyển đổi số đang làm thay đổi căn bản cách con người học tập, lao động và kết nối xã hội. Với phụ nữ và trẻ em gái, đây là cánh cửa để tiếp cận tri thức, tham gia thị trường lao động linh hoạt, khởi nghiệp trong nền kinh tế số và khẳng định tiếng nói trong cộng đồng.

Những cơ hội ấy thể hiện rõ khi các nền tảng trực tuyến giúp học sinh, sinh viên, nhất là các em gái vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số tiếp cận giáo dục bình đẳng hơn... Phụ nữ cũng tận dụng công nghệ để làm việc từ xa, kinh doanh online, đưa nông sản đến người tiêu dùng, vừa tăng thu nhập vừa khẳng định vị thế. 

Môi trường số cũng mở ra cơ hội khởi nghiệp sáng tạo và là diễn đàn để phụ nữ, trẻ em gái tìm kiếm hỗ trợ, chia sẻ kinh nghiệm, lên tiếng bảo vệ quyền lợi và an toàn của mình…

Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội thì còn rất nhiều thách thức đặt ra mà phụ nữ và trẻ em gái đang phải đối diện. Khoảng cách số giữa thành thị và nông thôn, miền núi rất lớn. Tỷ lệ hộ gia đình có máy tính và internet ở vùng khó khăn thấp hơn nhiều so với thành phố, khiến nhiều em gái dân tộc thiểu số đứng trước nguy cơ bị tụt hậu trong học tập và phát triển.

Môi trường mạng cũng tiềm ẩn rủi ro ngày càng phức tạp, từ những vụ lừa đảo trực tuyến, giả danh cơ quan công an để chiếm đoạt tiền, cho đến tình trạng quấy rối và xâm hại trẻ em gái trên mạng, gây hoang mang trong dư luận.

Hạn chế kỹ năng số là một trở ngại lớn. Nhiều phụ nữ trung niên ở nông thôn chưa quen sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán số hay thương mại điện tử, dẫn tới việc họ khó nắm bắt cơ hội từ nền kinh tế số.

Định kiến giới vẫn còn tồn tại quan niệm truyền thống khiến phụ nữ ít được khuyến khích theo đuổi các ngành công nghệ. Tỷ lệ nữ sinh theo học công nghệ thông tin còn thấp, phản ánh sự chênh lệch đáng kể trong tiếp cận nghề nghiệp tương lai. Nếu những thách thức này không được giải quyết, khoảng cách giới trong xã hội số sẽ càng bị nới rộng

Trước thực tế ấy, ông Nghiêm Hà Hải, Phó Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện (Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch) đã gợi mở 5 nhóm giải pháp nhằm bảo đảm sự tham gia bình đẳng, an toàn và hiệu quả của phụ nữ, trẻ em gái trong kỷ nguyên số:

Thứ nhất, cần thực hiện tốt việc lồng ghép bình đẳng giới vào chiến lược chuyển đổi số quốc gia cũng như các chính sách phát triển nguồn nhân lực.

Thứ hai, cần tăng cường đào tạo kỹ năng số cơ bản và nâng cao cho phụ nữ và trẻ em gái, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Tiếp đến, cần bảo đảm an toàn môi trường mạng, đẩy mạnh tuyên truyền và xây dựng cơ chế pháp lý, có công cụ giám sát hiệu quả, đồng thời giáo dục kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ em gái.

Giải pháp tiếp theo, cần hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp số, tạo điều kiện để phụ nữ tiếp cận vốn, công nghệ, thị trường và kết nối mạng lưới khởi nghiệp.

Cuối cùng, thay đổi nhận thức xã hội, xóa bỏ định kiến giới. Khuyến khích phụ nữ và trẻ em gái học tập, nghiên cứu và tham gia nhiều hơn các ngành nghề công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Chuyển đổi số là xu thế tất yếu của thời đại, nhưng thành công của tiến trình này chỉ thực sự trọn vẹn khi phụ nữ và trẻ em gái không bị bỏ lại phía sau. Năm nhóm giải pháp gợi mở trên nhằm bảo đảm, trong xã hội số, mọi người đều được bảo vệ, khuyến khích sáng tạo và phát huy đầy đủ tiềm năng của mình, đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của đất nước.