Bộ Công Thương yêu cầu Tiktok shop khẩn trương gỡ bỏ sản phẩm Phenylbutazone sau loạt bài của Báo PNVN

Cục TMĐT&KTS khẳng định, theo thông tin công bố chính thức của Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế và nội dung phản ánh của Báo Phụ nữ Việt Nam, Cục TMĐT&KTS yêu cầu Tiktok shop khẩn trương thực hiện các biện pháp ngăn chặn, thực thi các chế tài theo quy chế hoạt động của nền tảng để có biện pháp xử lý với các gian hàng vi phạm, đồng thời báo cáo kết quả xử lý theo quy định trước ngày 9/10/2025.

Tuy nhiên, theo ghi nhận của phóng viên vào ngày 10/10/2025, trên sàn thương mại điện tử (TMĐT) Tiktok vẫn còn nhiều gian hàng bày bán những sản phẩm Phenybutazone. Điều này đặt ra về năng lực quản lý của Tiktok shop khi đã có phản hồi của Cục Quản lý Dược và Cục TMĐT&KTS nhưng sản phẩm vẫn được bày bán công khai. Bên cạnh đó, Tiktok shop vẫn im lặng trước những thông tin mà Báo Phụ nữ Việt Nam gửi đến trước đó.

Cục TMĐT&KTS khẳng định, trong hoạt động TMĐT, các nền tảng TMĐT có trách nhiệm chủ động ngăn chặn các hàng hoá, dịch vụ thuộc danh mục cấm kinh doanh, đồng thời phải thường xuyên thực hiện cơ chế giám sát, rà soát và kiểm tra, gỡ bỏ các sản phẩm vi phạm theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước.

Đối với lĩnh vực kinh doanh dược phẩm trên không gian mạng, công tác này được thực hiện trên cơ sở phối hợp của cơ quan quản lý TMĐT, quản lý thị trường thuộc Bộ Công Thương, các cơ quan quản lý chuyên ngành về dược và an toàn thực phẩm của Bộ Y tế và các cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương nhằm bảo đảm việc kiểm soát được triển khai đồng bộ, đúng thẩm quyền.

Đối với một sản phẩm cụ thể có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng, khi có cảnh báo từ cơ quan chuyên môn, phản ánh từ Báo Phụ nữ Việt Nam về sản phẩm vi phạm, cơ quan quản lý nhà nước sẽ yêu cầu các nền tảng TMĐT, đặc biệt các nền tảng số lớn thực hiện rà soát toàn diện, chủ động phát hiện và ngăn chặn sản phẩm vi phạm, dừng đăng tải thông tin và gỡ bỏ nội dung vi phạm.

Đồng thời, Cục TMĐT&KTS nhận định, Tiktok shop là nền tảng cung cấp dịch vụ TMĐT xuyên biên giới, theo quy định tại khoản 5 Điều 67a Nghị định số 52/2013/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 85/2021/NĐ-CP), thương nhân, tổ chức nước ngoài có website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử tại Việt Nam có trách nhiệm phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước trong việc ngăn chặn các giao dịch hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật Việt Nam và thực hiện các nghĩa vụ về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, chất lượng sản phẩm, hàng hóa theo quy định của pháp luật Việt Nam; đồng thời có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ báo cáo theo quy định.

Trả lời Báo Phụ nữ Việt Nam, Cục TMĐT&KTS cho biết, dù pháp luật đã quy định nghĩa vụ xác thực thông tin người bán, nhưng một số sàn áp dụng biện pháp xác thực chưa bảo đảm, để lọt các trường hợp sử dụng thông tin giả mạo, hoặc lợi dụng danh nghĩa người nổi tiếng, người có ảnh hưởng để kinh doanh các mặt hàng vi phạm; (iii) mặc dù quy định pháp luật đã giao trách nhiệm cho chủ sàn giao dịch TMĐT, nhưng cơ chế quản lý trong một số trường hợp còn hạn chế về mức độ răn đe, dẫn đến tình trạng một số sàn xử lý các trường hợp vi phạm quy chế của sàn mang tính đối phó, không chủ động duy trì các biện pháp giám sát liên tục.

Áp dụng công nghệ AI và bổ sung chế tài đủ mạnh

Trong thời gian tới, Cục TMĐT&KTS sẽ hoàn thiện cơ chế phối hợp, tăng cường chia sẻ dữ liệu, áp dụng công nghệ AI để nhận diện, cảnh báo rủi ro sớm, đồng thời đề xuất bổ sung chế tài đủ mạnh trong các văn bản pháp luật có liên quan để ràng buộc trách nhiệm thực chất hơn đối với các chủ sàn trong công tác bảo vệ người tiêu dùng và quản lý sản phẩm trên môi trường số.

Đồng thời, Cục TMĐT&KTS khuyến cáo người dân không tự ý mua thuốc kê đơn trên các nền tảng TMĐT, đặc biệt trên các nền tảng mạng xã hội. Trường hợp phát hiện các đơn vị cho phép đặt hàng trực tuyến thuốc kê đơn thông qua các nền tảng TMĐT, người tiêu dùng cần thông báo ngay cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền để có biện pháp ngăn chặn kịp thời. Đối với trường hợp khách hàng cần mua những sản phẩm không phải thuốc kê đơn, cần chú ý thực hiện các bước sau: (i) kiểm tra tính chính xác, mức độ tuân thủ pháp luật TMĐT của các nền tảng TMĐT thông qua việc tra cứu thông tin tại online.gov.vn; (ii) nên lựa chọn các gian hàng đã được xác thực danh tính chính thức chuyên về dược, có dược sĩ tư vấn; (iii) thận trọng xem xét với các bình luận, nhận xét, đánh giá của người dùng để nhận biết thêm thông tin về những người bán; tránh các gian hàng có nhiều đánh giá ảo, bình luận không đúng nội dung sản phẩm; (iv) chủ động gửi phản hồi đánh giá về chất lượng sản phẩm và giao dịch.

Theo quy định pháp luật về TMĐT, chủ quản nền tảng TMĐT nói chung phải chịu trách nhiệm về việc yêu cầu người bán cung cấp thông tin về hàng hoá, dịch vụ đăng tải trên sàn; phải có cơ chế kiểm tra, giám sát để đảm bảo việc cung cấp thông tin của người bán trên sàn được thực hiện chính xác, đầy đủ; thực hiện thực hiện gỡ bỏ thông tin về hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật trong vòng 24 giờ kể từ khi nhận được yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.

Trong quá trình tổng kết thi hành văn bản pháp luật về TMĐT, Bộ Công Thương đã đề xuất Chính phủ trình Quốc hội Dự án Luật TMĐT năm 2025, theo đó bổ sung những quy định mới: yêu cầu nền tảng xuyên biên giới phải thành lập hoặc chỉ định đại diện pháp lý tại Việt Nam; xác định rõ trách nhiệm liên đới của nền tảng trung gian trong việc ngăn chặn, gỡ bỏ sản phẩm vi phạm; đồng thời thiết lập cơ chế phối hợp với cơ quan quản lý chuyên ngành để xử lý dứt điểm các hành vi vi phạm.

Việc ban hành Luật TMĐT sẽ tạo hành lang pháp lý đầy đủ và chặt chẽ hơn so với nghị định hiện hành, vừa đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, vừa nâng cao tính minh bạch của môi trường kinh doanh trực tuyến, đồng thời tạo điều kiện để các mô hình TMĐT mới, kể cả xuyên biên giới, phát triển đúng hướng và bền vững.