Các liên hoan rock Pháp lần thứ 2 bị hoãn vì Covid-19

Các quy định phòng chống dịch bệnh quá khắt khe, số lượng khán giả bị hạn chế tối đa, các buổi biểu diễn thử nghiệm lại bị chậm trễ, trong khi giới chuyên ngành hơn bao giờ hết muốn tìm cho ra một mô hình tổ chức sinh hoạt văn hóa "an toàn" trong thời Covid-19. Tất cả những yếu tố đó đã khiến cho các sự kiện liên hoan lần lượt hủy bỏ vào mùa hè năm nay. Theo RFI, có khoảng trên dưới 10 sự kiện liên hoan lớn (tính trung bình thu hút khoảng 100.000 khán giả), phần lớn là các festival nhạc rock, đã tuyên bố hoãn tới mùa hè năm 2022.

Các liên hoan nhạc rock Pháp "tắt tiếng"

Sau các sự kiện quan trọng như Solidays, Garorock, nhất là liên hoan Hellfest dành cho thể loại metal rock (thu hút mỗi năm từ 180.000 đến 230.000 khán giả), nay đến phiên các liên hoan lớn khác tại nhiều tỉnh thành khác của Pháp cũng bị hủy bỏ thêm một lần. Các liên hoan "Main Square" (115.000 khán giả) tổ chức xung quanh quảng trường lớn thành phố Arras, liên hoan Rock Art (80.000 người tham gia) ở thành phố Saint-Brieuc (vùng Bretagne), liên hoan Lollapalooza Paris tại thủ đô Pháp, cũng như festival Beauregard gần thành phố Caen (115.000 khán giả) đều không diễn ra vào mùa hè năm 2021.

Hồi đầu năm, một vài dấu hiệu trong giới chuyên ngành dự báo tình hình có thể trở nên khả quan hơn nhân dịp hè về, hai liên hoan lớn nhất ở Pháp là liên hoan điện ảnh Cannes và liên hoan sân khấu kịch nghệ Avignon đều tuyên bố duy trì sự kiện. Ông Olivier Py, Giám đốc điều hành Festival d'Avignon, chẳng những không chịu "đầu hàng" mà còn tuyên bố một kế hoạch đầy tham vọng qua việc dàn dựng một phiên bản "đặc biệt" xôm tụ hoành tráng từ ngày 5/7 cho đến 25/7/2021.

Thế nhưng, các biện pháp phong tỏa được tăng cường trên toàn lãnh thổ Pháp cho tới đầu tháng 5/2021. Làn sóng "thứ ba" của dịch Covid-19 tựa như một trận cuồng phong làm tắt ngúm mọi tia lửa hy vọng.

Theo bà Malika Seguineau, đại diện cho liên đoàn Prodiss, bao gồm giới sản xuất, các nhà phân phối, các ban quản lý nhà hát và liên hoan, hiện tượng hủy bỏ các sự kiện liên hoan mùa hè năm nay chỉ mới bắt đầu, danh sách sẽ càng dài thêm trong những ngày tháng tới. Kịch bản đáng buồn mùa hè năm 2021 đang lặp lại y hệt như năm 2020. Phần lớn là do chiến dịch tiêm phòng vaccine vẫn còn chậm, các quy định tổ chức liên hoan hè do chính phủ đặt ra vẫn còn thiếu thực tế.

72% khán giả không chịu ngồi xem nhạc rock

Các biện pháp như hạn chế số khán giả ở mức 5.000 người tối đa, các quy định giãn cách xã hội buộc khán giả phải ngồi cách nhau gần 2 mét thay vì đứng xem biểu diễn, chưa kể đến các lộ trình một chiều trong không gian cố định, tất cả những quy định ấy, theo hầu hết các ban tổ chức, đều không phù hợp với các liên hoan âm nhạc, nếu không muốn nói đi ngược lại với tinh thần "chung vui" hay tư tưởng tự do phóng khoáng của nhạc rock.

Tại Pháp, hầu hết các liên hoan nhạc rock mùa hè năm nay đều bị hủy bỏ do các ban quản lý không có đủ các điều kiện để quy tụ chỉ trong vòng vài tháng nhiều nghệ sĩ kể cả Pháp và quốc tế tham gia chương trình biểu diễn. Liên hoan Main Square tại Arras chẳng hạn, cho biết, phải mất 6 tháng, đôi khi cả một năm trời để mời một ngôi sao như nam danh ca Sting đến tham gia vào đầu tháng 7/2022, do các nghệ sĩ có uy tín và tên tuổi thường có lịch dày đặc và biểu diễn theo tour, đi một vòng các liên hoan, chứ ít khi nào đến dự một festival duy nhất.

Về phía liên hoan Art Rock ở thành phố Saint Brieuc (vùng Bretagne), ban tổ chức dự trù thay thế liên hoan mùa hè bằng một chương trình nhỏ hơn vào tháng 9/2021. Thế nhưng, việc hủy bỏ hai năm liền một sự kiện với hơn 80.000 người tham gia đã làm cho thành phố Saint Brieuc mất đến 6 triệu euro doanh thu, trong đó có khoảng 2 triệu tiền bán vé, phần lớn còn lại là lợi nhuận của ngành dịch vụ xung quanh sự kiện này.

Theo một cuộc thăm dò ý kiến tổ chức vào cuối tháng 3/2021 trong khuôn khổ liên hoan Eurockéennes (thu hút 128.000 khán giả hằng năm) tại thành phố Belfort, 72% khán giả đã cho biết, họ từ chối tham dự các buổi biểu diễn nhạc rock, nếu họ buộc phải ngồi xem với các quy định giãn cách xã hội. Điều đó khiến cho ban tổ chức lâm vào bế tắc và Giám đốc điều hành Jean-Paul Roland cuối tuần qua đã thông báo hủy bỏ liên hoan mùa hè năm nay và hẹn gặp lại giới hâm mộ vào năm 2022. Quyết định này có nguy cơ ảnh hưởng đến hai liên hoan lớn khác là Les Vieilles Charrues tại vùng Finistère (270.000 khán giả mỗi năm) và Francofolies tại thành phố La Rochelle (150.000 người tham gia) cho tới giờ này vẫn duy trì chương trình, cho dù ở một mức khiêm tốn hơn.

Liên hoan trực tuyến giống như ở Anh?

Theo bà Malika Seguineau, đại diện của liên đoàn Prodiss, vấn đề là nhiều liên hoan có nguy cơ biến mất do quỹ tài trợ khẩn cấp của chính phủ vẫn chưa đủ để bù đắp các thiệt hại kinh tế sau đợt hủy bỏ đầu tiên các liên hoan mùa hè năm trước. Trong số 30 triệu euro tiền tài trợ, khoảng 65% được dành giúp đỡ khẩn cấp cho tất cả các thể loại âm nhạc (cổ điển, jazz, pop rock, điện tử ....), phần còn lại được dành cho nghệ thuật đường phố và sân khấu kịch nghệ. Nói như vậy có nghĩa là các liên hoan nhạc rock cho dù có thu hút hàng trăm ngàn người tham gia, vẫn không được hỗ trợ nhiều cho lắm, nhất là các mảng hoạt động sân khấu với nhiều nguồn vốn tư nhân.

Tình hình tại nhiều nước châu Âu khác có thể tươi sáng hơn, cho dù việc hội tụ một dàn sao về biểu diễn cùng một chỗ vẫn là một bài toán nhức đầu, theo các ban tổ chức. Tại vương quốc Anh chẳng hạn, sau khi bị hủy bỏ, liên hoan Glastonbury đã được thay thế bởi một buổi biểu diễn khổng lồ phát trực tuyến vào ngày 22/5 của nhóm Coldplay với nhiều khách mời như Damon Albarn, Jorja Smith, Haim, Wolf Alice, Michael Kiwanuka ... Tuy dự trù kéo dài trong 5 tiếng đồng hồ, nhưng buổi trình diễn này hoàn toàn không có sự tham gia của công chúng. Các liên hoan nhạc rock vẫn có thể làm như vậy, nhưng mùa hè năm nay tại Pháp sẽ vắng khách tham gia liên hoan, cũng như sẽ không có không khí tưng bừng sinh hoạt của những kỳ lễ hội diễn ra ở ngoài trời.