pnvnonline@phunuvietnam.vn
Chàng trai lặng thầm lan toả nét đẹp làng nghề xứ Huế
Đào Hữu Quý luôn mang trong mình tình yêu đối với ẩm thực và văn hóa Huế.
Tốt nghiệp trường Đại học Kinh tế Huế, Đào Hữu Quý (sinh 1993) làm công việc đầu tiên là kế toán tại thành phố Hồ Chí Minh. Sau 5 năm làm việc tại nơi đất khách quê người, nỗi nhớ quê hương ngày một lớn dần, cộng thêm công việc văn phòng khiến anh cảm thấy bản thân bị gò bó, Quý quyết tâm nghỉ việc trở về mảnh đất Cố đô và trở thành người mẫu áo dài.
Với Quý, những ngày đi xa mới thấy quê hương thật đẹp và cũng từ đó trong anh nảy nở tình yêu da diết hơn, muốn góp phần quảng bá, lan toả nét đẹp quê nhà. Anh nhận thấy, theo dòng phát triển, nhiều ngành nghề mới phát sinh, song song với đó là sự lụi tàn của các ngành nghề cũ, trong đó gồm cả các nghề truyền thống. Bởi vậy, anh muốn góp phần gìn giữ nét đẹp của làng nghề truyền thống Huế.
Nhìn thấy được sức mạnh của mạng xã hội, Quý thử thách bản thân bằng việc trở thành "nhà sáng tạo nội dung" (content creator), nhồi nặn sức hút của vẻ đẹp truyền thống Huế thành những video về văn hóa Huế… đăng lên mạng xã hội, khởi đầu là các món ăn độc lạ của Cố đô.
Trong cuộc sống bộn bề, Quý là người luôn quan sát, tìm tòi và tư duy. Yêu thích mảng làng nghề truyền thống của quê hương, Quý nhận thấy bên những làng nghề nổi tiếng như hoa giấy Thanh Tiên, tranh làng Sình,… thì Huế còn có những nghề, làng nghề truyền thống gần như bị bỏ quên, không có thông tin… đang dần mai một. Từ đó, chàng trai trẻ bắt đầu nghiên cứu về những làng nghề ấy, đi sâu vào tìm hiểu lý do vì sao những nghề ấy không có người nối nghề cũng như nỗi trăn trở của lớp người trước muốn truyền nghề cho đời sau mà không có được.
Quý lặng lẽ đi tìm thông tin của các làng nghề như làng hạt nổ Mậu Tài, làng nón Triều Sơn, làng Địa Linh nơi làm ông Công ông Táo,… Anh đến tận nơi, tìm gặp từng hộ gia đình vẫn đang còn duy trì nghề, tâm sự với người làm nghề. Những lăn lộn thực tế để có thể tự thân trải nghiệm, nhờ đó anh hiểu được sự vất vả của người làm nghề truyền thống, gánh nặng cơm áo và trách nhiệm giữ nghề trên vai họ... Từ trong lòng cuộc sống thực và lo âu cái đẹp của làng nghề truyền thống sẽ bị mai một đã hối thúc anh thực hiện những video về làng nghề…
Với Hữu Quý, những video về các món ăn hay làng nghề đang mai một được anh đăng lên mạng xã hội không phải để "câu like" hay "tăng view" hay chỉ để mọi người "cưỡi ngựa xem hoa" rồi bỏ qua mà còn muốn "nhắc nhẹ" mọi người về bản sắc dân tộc. Mong muốn nó trở thành một món ăn tinh thần mà với người già có thể là khơi gợi kỷ niệm tạo sự nuối tiếc, với người trẻ là tò mò thích thú để tìm quen những sản phẩm đặc trưng đã âm thầm lưu truyền qua bao đời nay của vùng đất.
Luôn tâm niệm "không ai làm thì mình làm", dẫu biết để vực dậy một làng nghề truyền thống thì sức ảnh hưởng của một cá nhân là không đủ nhưng Hữu Quý không nản lòng mà càng tâm huyết hơn trong mỗi sản phẩm của mình. Để có một video hoàn thiện anh mất khá nhiều ngày tìm hiểu, sau đó đến tận nơi vừa quan sát, vừa tham gia làm và quay trọn quá trình đó. "Cũng tùy vào ngành nghề mà thời gian quay dài ngắn khác nhau, như ở làng Địa Linh, sau khi làm đất xong, mình đợi nung mất một tuần rồi mới quay lại để tiếp tục làm công đoạn gỡ tượng, cứ thế cho đến khi những bức tượng ông Công ông Táo hoàn thiện thì video mới chấm dứt. Mất thời gian nhưng có những khung hình chân thật khiến mình an tâm." Quý cười nói.
Những ngày đầu ngoài nhiệt huyết Quý chẳng có kinh nghiệm gì, nhiều lần tìm đến nơi nhưng lại bị người dân từ chối vì sợ phiền hà, một số nơi thì muốn bảo vệ bí mật của nghề nên cũng vất vả. Cũng có nhiều trường hợp oái oăm khi các nghệ nhân chỉ đơn giản làm các công việc "cha truyền con nối", không nắm rõ thông tin, lịch sử làng nghề. Có lúc quay được những hình ảnh đẹp của các công đoạn làm nghề rồi thì họ lại ngại khi phải nói trước máy quay khiến cho việc làm video trở ngại.
Quý chia sẻ: "Người Huế chân chất nên rất… dễ ngại, nhất là khi đứng trước ống kính. Các bác thợ thạo tay nghề, tỷ mỷ nhiệt tình giải thích từng công đoạn làm nghề bỗng lúng túng, ấp úng… khi thấy mình đang quay lại cuộc nói chuyện là bình thường". Những lúc ấy, ngoài nhẫn nại chính là tình yêu công việc, yêu những sản phẩm truyền thống ẩn nấp hình ảnh quê hương đã giúp anh vượt qua. Anh biết, nếu không để các nghệ nhân mở lời thì sẽ không có những câu chuyện hay về làng nghề… Dần dần, các video của anh ngày càng được nhiều người biết đến hơn. Khi thấy sau mỗi clip đều có người liên lạc để hỏi chỗ mua các sản phẩm nghề truyền thống ấy, giúp cho những người thợ có thêm thu nhập, Quý biết mình đã làm đúng.
Bên cạnh các video ẩm thực, làng nghề truyền thống, hiện Hữu Quý đang hướng đến làm thêm về cổ phục, anh tâm sự: "Y phục Triều Nguyễn rất phong phú. Trong tương lai gần, mình muốn để cho các bạn trẻ và những người yêu lịch sử có thể hiểu rõ thêm về nét văn hóa này".
Quý cho biết anh cũng sẽ tiếp tục tìm hiểu thêm về các món ăn, làng nghề đang ẩn dấu, giúp nó tồn tại bằng cách lan toả trên mạng xã hội. Với Quý, anh quan niệm đó là tình yêu quê hương, góp sức để bồi đắp tình yêu ấy là hạnh phúc, niềm vui của chàng trai trẻ.