Chuyển đổi số - cơ hội để ngành xuất bản Việt Nam phát triển

Hội thảo do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Hội Xuất bản Việt Nam, Học viện Báo chí và Tuyên truyền tổ chức, với sự tham dự của lãnh đạo một số ban, bộ, ngành Trung ương; các nhà xuất bản, cơ sở đào tạo, công ty in, phát hành sách cùng nhiều chuyên gia, nhà khoa học.

Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS.TS. Phạm Minh Tuấn, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam cho rằng, công nghệ số mở ra những cơ hội to lớn để đổi mới quy trình biên tập, xuất bản, phát hành; mở rộng thị trường, tăng cường tương tác với bạn đọc, đưa văn hóa Việt Nam lan tỏa ra thế giới.

Theo PGS. TS. Phạm Minh Tuấn, chuyển đổi từ xuất bản truyền thống sang xuất bản số không chỉ là thay đổi kỹ thuật, mà là sự chuyển biến căn bản trong tư duy làm nghề: từ “sản xuất ấn phẩm” sang “kiến tạo nội dung”; từ “xuất bản đơn tuyến” sang “phát triển hệ sinh thái tri thức mở”; từ “truyền đạt một chiều” sang “tương tác đa chiều” giữa nhà xuất bản, tác giả và bạn đọc. Trong đó, công nghệ là động lực - con người là trung tâm - tri thức và bản lĩnh chính trị là nền tảng.

Phát biểu đề dẫn hội thảo, PGS.TS. Vũ Trọng Lâm, Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cho biết, theo thống kê, năm 2024 cả nước có 57 nhà xuất bản, đã xuất bản 51.443 đầu sách, với tổng số 597 triệu bản in. Lĩnh vực xuất bản điện tử có bước tiến rõ rệt, với 54,3% nhà xuất bản tham gia, tăng 29,1% so với năm trước.

Những con số tích cực này cho thấy, trong bối cảnh mới, với sự cạnh tranh gay gắt của các phương tiện truyền thông nghe nhìn, mạng xã hội, ngành xuất bản đã tích cực, chủ động đổi mới, sáng tạo để phát triển.

Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật nhấn mạnh, bên cạnh những thời cơ, thuận lợi, kỷ nguyên số cũng đặt ra nhiều thách thức đan xen đối với ngành xuất bản, làm thay đổi thói quen đọc sách, phương thức phát hành cũng như thị hiếu của bạn đọc…

Tại hội thảo, các đại biểu tập trung làm rõ những vấn đề lý luận cốt lõi về chuyển đổi số, xu hướng phát triển ngành xuất bản và bài học kinh nghiệm quốc tế đối với Việt Nam; yêu cầu về chất lượng nguồn nhân lực và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong hoạt động xuất bản.

Nhiều ý kiến phân tích thực trạng hoạt động ngành xuất bản Việt Nam thời gian qua, đánh giá những kết quả đạt được, các khó khăn, hạn chế, những vấn đề đặt ra cũng như cơ hội phát triển trong kỷ nguyên số.

Bên cạnh đó, đề xuất định hướng và hệ thống các quan điểm, giải pháp trọng tâm, đột phá, có tính chiến lược nhằm phát triển của ngành xuất bản Việt Nam thời gian tới.

Các tham luận tại hội thảo nhận định, chuyển đổi số, ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghệ là xu thế tất yếu, đồng thời là cơ hội để ngành xuất bản Việt Nam phát triển lên tầm cao mới, trở thành một trong những mũi nhọn của công nghiệp văn hóa.

Muốn làm được điều đó, cần nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, các địa phương về vai trò của hoạt động xuất bản; đầu tư cho xuất bản là đầu tư cho tương lai, cho nền tảng phát triển bền vững của quốc gia.