Chuyên gia chỉ ra nguyên nhân và giải pháp xử lý tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế

Tại buổi tọa đàm "Các giải pháp để khắc phục tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế", do Cổng thông tin Chính phủ tổ chức ngày 12/8, TS. Nguyễn Huy Quang, nguyên Vụ trưởng Pháp chế (Bộ Y tế) cho rằng, tình trạng thiếu thuốc trong thời gian qua rất đáng quan tâm. Bởi lẽ, việc thiếu thuốc, vật tư tiêu hao gây ảnh hưởng đến chất lượng khám chữa bệnh. Điều này cũng ảnh hưởng đến tính công bằng cũng như vấn đề an sinh xã hội.

Theo TS Nguyễn Huy Quang, về khách quan, hơn 2 năm vừa qua, toàn thế giới đều ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 khiến chuỗi cung ứng toàn cầu liên quan đến chuỗi vận chuyển, logistic… Việt Nam phải trải qua giai đoạn phòng chống dịch COVID-19 và chịu ảnh hưởng của dịch bệnh, từ đó gây ra tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế trong nước.

Hơn nữa, do dịch Covid-19, người bệnh có nhu cầu khám chữa bệnh không đến khám được. Sau đó, người bệnh đến viện và tăng đột biến sau dịch khiến cung ứng thuốc, thiết bị không đảm bảo.

Trong khi đó, Việt Nam dồn toàn lực cho công tác phòng chống bệnh nên việc cung ứng thuốc, vật tư còn hạn chế.

Về nguyên nhân chủ quan, ông Quang cho rằng, các cơ chế về mặt pháp lý đang tồn tại nhiều vấn đề. Theo đó, do cơ chế chưa minh bạch nên các cơ sở không có hành lang pháp lý đầy đủ, gây tâm lý e dè trong việc thực hiện công tác đấu thầu. Tình trạng này có tác động của các đợt thanh, kiểm tra vừa qua nên tạo ra tâm lý e ngại.

Ngoài ra, do năng lực tham gia thực hiện hiện công tác đấu thầu từ TƯ đến cơ sở khám chữa bệnh còn hạn chế nhất định. Việt Nam thiếu những cán bộ am hiểu về lĩnh vực thuốc, đấu thầu; nhiều doanh nghiệp không tham gia thầu do giá thầu thấp, không đảm bảo doanh thu dẫn đến ảnh hưởng nguồn cung thuốc, vật tư y tế.

Về vấn đề này, Giám đốc BV Bạch Mai, PGS. Đào Xuân Cơ cũng cho rằng, nguyên nhân thiếu thuốc, vật tư y tế đều liên quan đến giá.

Cụ thể, giá trên cổng thông tin của Bộ Y tế do các doanh nghiệp khai và chịu trách nhiệm pháp lý và chưa bộ ngành nào chịu pháp lý về các mức giá này. Đây là điều e ngại cho các Giám đốc BV, người đứng đầu các cơ sở khi đánh giá về giá thuốc, thiết bị y tế.

Ông Cơ cũng đề nghị cần có các cơ quan liên ngành chịu trách nhiệm về giá, không để các doanh nghiệp tự công bố giá. Điều này nhằm tránh việc họ bắt tay thổi giá, tạo giá không hợp lý.

Ngoài ra, Chính phủ cũng đã chỉ đạo rất quyết liệt trong việc sửa đổi các văn bản pháp quy liên quan đến vấn đề mua sắm thuốc, vật tư, thiết bị y tế.

"Cần làm sao cho những văn bản pháp quy trở thành các công cụ hữu ích, tiện ích cho các cơ sở, bệnh viện, cơ sở y tế mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư y tế được thuận tiện, minh bạch, công khai", PGS. Đào Xuân Cơ chia sẻ.