Chuyên gia hướng dẫn cách nhận biết và phòng tránh thực phẩm nhiễm hóa chất

"Thực phẩm bẩn" là một thuật ngữ dùng để chỉ các thực phẩm bị nhiễm khuẩn, chất độc hại hoặc không đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Những thực phẩm này có thể gây hại cho sức khỏe của con người nếu tiêu thụ. Dù được quản lý, giám sát nhưng mối nguy từ thực phẩm bẩn, thực phẩm nhiễm hóa chất vẫn hiện hữu đối với người tiêu dùng.

Thạc sĩ Trương Nhật Khuê Tường, Giảng viên bộ môn Dinh dưỡng - Đại học Y Dược TPHCM, cho biết, các loại thực phẩm dễ nhiễm hóa chất có thể kể đến như rau xanh, hoa quả và các loại củ. Những loại thực phẩm này dễ nhiễm các loại hóa chất như thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học.

Bên cạnh đó, các báo cáo cũng cho thấy, dâu tây, táo, nho, khoai tây và cải xanh là những thực phẩm chứa tồn dư thuốc trừ sâu thuộc top đầu trong các loại thực phẩm được tiêu thụ hằng ngày.

Về hải sản, nghiên cứu của Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hòa Kỳ (FDA) cho thấy, một số loại cá như các ngừ, cá kiếm dễ bị nhiễm những kim loại nặng như thủy ngân, do các loại cá này có thể sống trong môi trường nước bị ô nhiễm hoặc do tích lũy sinh học qua chuỗi thức ăn.

Về những thực phẩm động vật, việc một số trang trại sử dụng hormone tăng trưởng, kháng sinh trong quá trình chăn nuôi gia súc, gia cầm cũng có thể dẫn đến tồn dư trong thịt, ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng.

Nghiên cứu khoa học cho thấy, dư lượng thuốc trừ sâu trong thực phẩm có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe như suy giảm miễn dịch; tổn thương gan, thận; thậm chí dẫn đến ung thư. Một nghiên cứu cho thấy, việc tiếp xúc với thuốc trừ sâu có thể gây ra các rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và hệ thần kinh. 

Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), nhiễm độc kim loại nặng, như thủy ngân từ cá có thể ảnh hưởng trầm trọng đến hệ thần kinh và sự phát triển của trẻ em.

Về cách nhận biết thực phẩm có hóa chất, theo chuyên gia dinh dưỡng Trương Nhật Khuê Tường, những thực phẩm có màu sắc quá sặc sỡ, bóng, màu không tự nhiên và có mùi hắc nhẹ có khả năng cao là thực phẩm có hóa chất. Tuy nhiên, những dấu hiệu này khó có thể nhận biết bằng mắt thường nếu không phải là chuyên gia.

Theo khuyến cáo, người tiêu dùng có thể tự kiểm tra hoặc phòng tránh thực phẩm nhiễm hóa chất bằng cách theo dõi thông tin thời sự để biết được các loại thực phẩm có nguy cơ nhiễm hóa chất tại thời điểm hiện tại; hoặc thông tin các địa phương có thực phẩm nhiễm hóa chất.

Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng cho thấy, việc ngâm và rửa thực phẩm trong muối loãng cũng có thể góp phần giảm dư lượng thuốc trừ sâu trên bề mặt trái cây, rau củ. "Đặc biệt, người tiêu dùng cần lựa chọn nguồn cung cấp thực phẩm tin cậy với nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng; có thể truy xuất nguồn gốc. Lựa chọn nhãn hàng uy tín với chứng nhận hữu cơ, đạt chuẩn thực phẩm an toàn", Thạc sĩ Trương Nhật Khuê Tường nhấn mạnh.