Có tiền tỷ trong tay, người trẻ vẫn "bất lực" trước giá nhà Hà Nội

Đuối sức trước giá nhà

Bố mẹ anh Lê Hải Ninh, đều là giáo viên ở Hà Tĩnh, đã bán mảnh đất quê được gần 5 tỉ đồng với mong muốn mua cho con trai vừa tốt nghiệp đại học một căn hộ tầm trung ở Hà Nội. Họ còn tính toán để sau này em gái Ninh ra Thủ đô học cũng có chỗ ở ổn định. 

Thế nhưng, sau nhiều tháng tìm kiếm, gia đình vẫn chưa tìm được chốn an cư phù hợp. Câu chuyện của Ninh chỉ là một lát cắt trong bức tranh chung: giá nhà đô thị ngày càng vượt xa khả năng chi trả của các gia đình trẻ.

Tuy nhiên, sau nhiều tháng đi xem nhà, gia đình vẫn chưa tìm được lựa chọn phù hợp. "Căn hộ vừa túi tiền thì lại quá xa trung tâm, còn dự án thuận tiện thì giá đều vượt mức 5 tỉ đồng. Có lúc tôi nghĩ, cả đời dạy học cũng chưa lo nổi cho con một mái ấm ở thành phố", cô Thu, mẹ anh Ninh thở dài.

Không riêng Ninh, vợ chồng anh Hùng – chị Thảo (cùng quê Nghệ An) cũng rơi vào cảnh tương tự. Cả hai vợ chồng đều làm văn phòng ở Hà Nội, tích cóp được hơn 1 tỉ đồng và định vay thêm ngân hàng để mua căn hộ khoảng 3,5 tỉ đồng. Nhưng khi tìm hiểu, họ phát hiện mức trả góp hàng tháng gần 30 triệu đồng, vượt xa khả năng chi trả. "Nếu vay, gia đình sẽ kiệt quệ, không vay thì cả nhà vẫn tiếp tục ở trọ", anh Hùng ngậm ngùi.

Còn Lan, nhân viên truyền thông 26 tuổi, cho biết sau ba năm đi làm với mức lương hơn 15 triệu đồng, cô đành gác lại ý định mua căn hộ mini. "Giá tăng nhanh quá, mình tích lũy bao nhiêu cũng thấy chẳng đủ", Lan nói.

Giá nhà cao gấp nhiều lần thu nhập, đâu là lối ra?

Theo các nghiên cứu thị trường, giá căn hộ tại Hà Nội và TP.HCM đã tăng gấp 3 - 4 lần trong 10 năm, trong khi thu nhập bình quân mới chỉ tăng gần 2 lần. Căn hộ bình dân gần như biến mất khỏi thị trường. Hệ quả là thời gian tích lũy để mua nhà với người có thu nhập phổ thông có thể kéo dài tới 20–26 năm.

Theo báo cáo quý III/2025 của Savills Việt Nam, giá căn hộ tại Hà Nội tiếp tục leo thang. Giá sơ cấp trung bình đạt khoảng 65 triệu đồng/m², tăng hơn 12% so với cùng kỳ năm ngoái và gấp gần ba lần so với giai đoạn 2019–2020. Ở nhiều dự án nội đô, giá bán đã vượt mốc 100 triệu đồng/m², trong khi nguồn cung căn hộ bình dân gần như biến mất khỏi thị trường.

CBRE cũng ghi nhận thực trạng tương tự, khi cho biết mức giá căn hộ sơ cấp tại Hà Nội hiện đã vượt xa khả năng chi trả của phần lớn hộ gia đình trẻ. Tỷ lệ hấp thụ vẫn cao nhưng chủ yếu rơi vào phân khúc trung và cao cấp, trong khi phân khúc nhà ở vừa túi tiền gần như không còn hiện diện.

Trong một báo cáo mới đây, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) nhận định, với mức thu nhập trung bình tại Hà Nội khoảng 12–15 triệu đồng/tháng, một hộ gia đình phải tích cóp ít nhất 15–20 năm mới đủ khả năng mua một căn hộ thương mại diện tích 70 m². Sự chênh lệch lớn giữa giá nhà và thu nhập đang trở thành "rào cản" khiến giấc mơ an cư ngày càng xa tầm với của người trẻ và tầng lớp trung lưu.

TS Nguyễn Minh Hòa, chuyên gia đô thị nhận định, giá nhà ở Việt Nam đang cao hơn rất nhiều so với thu nhập trung bình. Ở các nước trong khu vực, tỷ lệ giá nhà/thu nhập thường ở mức 5–7 lần, trong khi tại Việt Nam có thể lên tới 20 lần. Đây là dấu hiệu cảnh báo về sự bất hợp lý của thị trường.

Các chuyên gia cho rằng, để kìm chế đà tăng giá, cần đồng bộ nhiều giải pháp: Tăng nguồn cung căn hộ vừa túi tiền, đặc biệt dưới 2 tỉ đồng, thay vì dồn vào phân khúc cao cấp. Phát triển mạnh nhà ở xã hội với chất lượng tốt hơn, cơ chế minh bạch. Cải cách thủ tục pháp lý, giúp dự án triển khai nhanh hơn, giảm chi phí đội giá. Chính sách tín dụng dài hạn cho người mua nhà lần đầu, giúp người trẻ tiếp cận vốn rẻ hơn.

TS Hòa nhấn mạnh: "Nếu không có giải pháp quyết liệt, giấc mơ an cư sẽ ngày càng xa vời, ngay cả với những gia đình đã chắt chiu cả đời tích cóp".