Con gái có được chia tài sản thừa kế trong gia đình dân tộc thiểu số không?

Trong nhiều gia đình người dân tộc thiểu số tại vùng cao, khi cha mẹ mất, con trai thường được coi là người "kế tục hương hỏa", nên được thừa kế toàn bộ tài sản, còn con gái - nhất là nếu đã lấy chồng - thường bị gạt ra ngoài với lý do "đã theo chồng thì không còn quyền thừa kế nữa".

Tập quán này tồn tại lâu đời và gây ra nhiều thiệt thòi cho phụ nữ, đặc biệt là những người con gái neo đơn, hoặc những chị em phải tự nuôi con một mình.

Vậy câu hỏi là: Con gái có quyền được chia di sản thừa kế của cha mẹ không?

Câu trả lời từ pháp luật: Có, và được chia ngang bằng với con trai

1. Con gái là người thừa kế hợp pháp, bình đẳng với con trai

Theo Điều 651, Bộ luật Dân sự 2015, hàng thừa kế thứ nhất gồm: Cha, mẹ, vợ, chồng, các con của người chết - không phân biệt trai hay gái.

Tức là: Tất cả các con, không kể nam hay nữ, ruột hay nuôi hợp pháp, đều có quyền như nhau khi chia thừa kế. Kể cả trong gia đình dân tộc thiểu số, nếu không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp, thì con gái cũng được chia phần di sản bằng con trai.

2. Tập quán trái luật - không được Tòa án công nhận

Tập quán "con trai được hết, con gái không được gì" là trái với quy định pháp luật hiện hành, đặc biệt là các nguyên tắc về bình đẳng giới và quyền thừa kế cá nhân.

Điều 5, Luật Bình đẳng giới 2006: Nam, nữ bình đẳng trong thừa kế tài sản.

Do đó, nếu các con trai chia nhau hết tài sản và loại con gái ra, thì người con gái có thể khiếu nại đến chính quyền xã hoặc khởi kiện tại Tòa án để yêu cầu chia lại di sản đúng luật.

3. Trường hợp có di chúc chỉ cho con trai thì sao?

Nếu cha mẹ lập di chúc hợp pháp và ghi rõ chỉ cho con trai hưởng tài sản, thì người con gái có thể bị mất quyền thừa kế. Tuy nhiên, có 2 lưu ý quan trọng:

Di chúc phải hợp pháp, tức là lập đúng hình thức, có minh mẫn, không bị ép buộc.

Người con gái có thể yêu cầu chia "phần thừa kế bắt buộc" nếu thuộc diện được bảo vệ (ví dụ: Đang nuôi con nhỏ, khuyết tật, neo đơn...).

Phụ nữ cần làm gì để bảo vệ quyền thừa kế?

Phụ nữ cần nắm rõ quy định của pháp luật về quyền lợi chính đáng của mình, không chấp nhận tập quán bất công. Để đảm bảo quyền lợi của mình, phụ nữ cần giữ lại giấy tờ tùy thân, giấy khai sinh, sổ hộ khẩu để chứng minh quan hệ huyết thống với người để lại tài sản.

Trong trường hợp bị anh/em trai ngăn cản, chị em nên nhờ chính quyền xã/huyện hòa giải hoặc trợ giúp pháp lý miễn phí.

Trường hợp cần thiết không ngại đưa vụ việc ra Tòa án nhân dân, vì pháp luật đứng về phía bình đẳng giới.

Pháp luật Việt Nam bảo vệ quyền được thừa kế của cả nam và nữ, không phân biệt dân tộc, không lệ thuộc vào tập quán cũ.

Người con gái trong gia đình dân tộc thiểu số có quyền ngang bằng với con trai khi cha mẹ qua đời. Hãy mạnh dạn đòi lại quyền lợi chính đáng - vì đó không chỉ là quyền của bạn, mà còn là bước tiến để xóa bỏ bất công giới trong cộng đồng.

Khi quyền lợi chính đáng không được đảm bảo, chị em có thể tìm đến các địa chỉ sau để được hỗ trợ miễn phí:

Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước của tỉnh

Hội Liên hiệp Phụ nữ xã/phường

Phòng Tư pháp huyện

Các tổ chức phi chính phủ về quyền phụ nữ, dân tộc thiểu số