Cứu mẹ con sản phụ bị sản giật nặng kèm bệnh thalassemia và cảnh báo của chuyên gia

Ngày 13/1, các bác sĩ khoa Phụ sản  - Bệnh viện E, Hà Nội cho biết, bệnh viện vừa cứu sống thành công sản phụ  N.T.T. (25 tuổi, trú tại xã Tả Thanh Oai, huyện Thanh Trì, Hà Nội) bị sản giật nặng kèm bệnh beta thalassemia.

Theo hồ sơ bệnh án, trưa ngày 7/1/2023, Khoa Cấp cứu - Bệnh viện E đã tiếp nhận sản phụ trong tình trạng ngất xỉu, co giật liên tục; huyết áp tăng, phù toàn thân, khó thở, suy hô hấp và nôn sặc không cầm, bụng đau âm ỉ.

 Ngay lập tức, các bác sĩ đã tiến hành cấp cứu, hội chẩn và chẩn đoán thai phụ mang thai con so, thai 37 tuổi bị sản giật nặng trên nền bệnh beta thalassemia. Các bác sĩ nhận định đây là ca bệnh khó với nguy cơ tử vong cao cho cả mẹ con, nhất là khi các bác sĩ không đo được nhịp tim của thai nhi qua máy monitor. Ngay sau đó, sản phụ được đưa vào phòng mổ.

Bác sĩ Ngô Văn Thanh (Khoa Phụ Sản, Bệnh viện E), người trực tiếp cấp cứu cho sản phụ cho biết, trước tình trạng nguy hiểm của sản phụ, ngay lập tức kíp mổ đã tiến hành mổ "bắt con".  "Trẻ vừa "bắt ra" nhưng con chẳng chịu khóc như trẻ khác, cứ mềm mềm, nhợt nhạt... Ngay lập tức, bé được chuyển cho các bác sĩ Nội nhi tổng hợp tiến hành hồi sức, ép tim. Sau 3 phút, trẻ òa khóc khiến các bác sĩ rất hạnh phúc. Con đã có phản xạ sơ sinh như khóc, vận động được tay chân, da hồng hào và tự thở", bác sĩ Thanh nhớ lại.

Bác sĩ Thanh cũng cho biết, người mẹ sau khi vượt cạn thành công đã được chuyển sang hồi sức tích cực tại Khoa Gây mê hồi sức. Sau 2 ngày theo dõi và chăm sóc đặc biệt, người mẹ đã được chuyển về Khoa Phụ sản để tiếp tục điều trị với tình trạng sức khỏe hồi phục tốt.

Sản giật chiếm tỷ lệ tử vong ở thai phụ rất cao

Theo các chuyên gia, sản giật là một biến chứng của tiền sản giật nặng. Thống kê tại Việt Nam cho thấy, sản giật chiếm khoảng 10,7 – 18,4% các trường hợp tử vong ở thai phụ.

Bác sĩ Thanh cho biết, sản giật là một trong những tai biến sản khoa nguy hiểm, có thể xuất hiện bất cứ thời điểm nào trong thai kỳ gây hôn mê sâu. Thậm chí, đe dọa tính mạng cả thai phụ và thai nhi nếu không được can thiệp kịp thời.

 Cơn co giật có thể xảy ra trước khi sinh, khi thai kỳ được 20 tuần, trong lúc sinh hoặc sau khi sinh. Đặc biệt, là đối với những thai phụ từng có dấu hiệu và triệu chứng của tiền sản giật. Cơn sản giật thường đi sau tiền sản giật, đặc trưng bởi huyết áp tăng cao xảy ra trong thai kỳ và sau khi sinh, phù toàn thân và có protein trong nước tiểu. Tuy nhiên, trường hợp sau sinh lại hiếm gặp hơn. Khi tình trạng bệnh của thai phụ tiến triển nặng, gây tác động lên não dẫn đến các cơn co giật, lúc này thai phụ đã mắc chứng sản giật.

Với trường hợp của sản phụ T., mức độ sản giật còn nặng và nguy hiểm hơn. Bởi thai phụ còn mắc mắc bệnh beta thalassemia (hay tan máu bẩm sinh) là một nhóm các bệnh di truyền làm giảm lượng hemoglobin bình thường trong hồng cầu. 

Theo bác sĩ Thanh, thai phụ mắc bệnh thalassemia có nguy cơ bị thiếu máu trầm trọng trong khi mang thai. Vì mang thai làm tăng nguy cơ huyết khối gấp 3 - 4 lần và bệnh thalassemia cũng là một tình trạng tăng đông, nên khuyến cáo là phải bảo đảm sự an toàn cho những phụ nữ có nguy cơ cao (như những người không thường xuyên được truyền máu, những người bị cắt lách trong khi mang thai và giai đoạn sau sinh).

Về nguyên nhân gây sản giật, các bác sĩ cho biết có thể xuất phát từ sự bất thường trong quá trình hình thành và chức năng của nhau thai. Lưu lượng máu truyền đến nhau thai giảm đi, khiến việc nuôi dưỡng thai nhi bị hạn chế có thể dẫn đến tiền sản giật và sản giật. Khi thai phụ gặp các biến chứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định thai phụ chấm dứt thai kỳ. Thai nhi có thể được sinh sớm và kế hoạch chăm sóc trẻ sinh non được chỉ định phụ thuộc vào thời gian mang thai, mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh, các bác sĩ khuyến cáo thai phụ cần thực hiện khám thai định kỳ đầy đủ và đúng lịch, nhất là những cột mốc khám thai quan trọng; Chú ý đến chế độ chăm sóc thai phụ. Trong đó, cần có chế độ ăn uống khoa học, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho thai phụ và thai nhi phát triển tốt. Thai phụ nên theo dõi, ghi lại sự thay đổi về huyết áp, cân nặng, nước tiểu… hàng ngày để sớm phát hiện bất thường.

Trong trường hợp thai phụ có các dấu hiệu bất thường, gia đình cần đưa thai phụ đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị can thiệp kịp thời, tránh sự cố đáng tiếc xảy ra.