pnvnonline@phunuvietnam.vn
Cứu sống thai phụ bị thoát vị hoành bẩm sinh hiếm gặp
Bác sĩ thăm khám cho thai phụ
Theo đó, vào ngày 29/1, thai phụ N.T.M.T. (21 tuổi ngụ tỉnh Đồng Tháp) được chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM) trong tình trạng thai 33 tuần, suy hô hấp, tụt huyết áp, có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng của mẹ và thai nhi.
Trước tình trạng nguy cấp của thai phụ, Bệnh viện đã kích hoạt quy trình báo động đỏ tổ chức hội chẩn liên chuyên khoa ngay tại cấp cứu. Song song đó, Bệnh viện cũng tiến hành hội chẩn liên viện với chuyên khoa sản Bệnh viện Hùng Vương nhằm có được phương án tốt nhất để cứu kịp thời cả mẹ và bé.
Với sự hội chẩn chuyên sâu, xác định đây là trường hợp bị thoát vị hoành trái bẩm sinh nghẹt kiểu Bochdalek, thoát vị hoàn toàn dạ dày, toàn bộ ruột non và đại tràng ngang lách, tụy lên phổi trái trên bệnh nhân đang mang thai 33 tuần.
Sau đó, ê-kíp hội chẩn của Bệnh viện Chợ Rẫy đã quyết định sử dụng thuốc hỗ trợ não và hỗ trợ trưởng thành phổi để đảm bảo bé có diễn biến tốt hơn về sau; đặt sonde giải áp dạ dày để cải thiện tình trạng căng cứng thiếu máu của khối thoát vị. Đồng thời dùng kháng sinh mạnh liều cao để hỗ trợ về mặt nhiễm trùng phổi cho thai phụ.
Trong quá trình hội chẩn, ê-kíp đã rất đắn đo vì các khối thoát vị này nếu để lâu thì khả năng hoại tử sẽ rất cao, gây ảnh hưởng và rất khó để cứu được người mẹ, ngược lại nếu phẫu thuật ngay để cứu sống người mẹ thì sẽ khó giữ được thai nhi. Chúng tôi đã tiến hành hội chẩn khẩn đa chuyên khoa để đưa ra phương án tốt nhất dự phòng các tình huống có thể xảy ra. Vì vậy, khi các tình huống xảy ra, ekip đã có dự phòng nên việc cứu sống được cả mẹ lẫn con cũng là sự may mắn, nỗ lực của cả ekip.
ThS.BS Trần Vũ Đức, khoa Ngoại tiêu hóa - Bệnh viện Chợ Rẫy
Thai phụ được phẫu thuật ngay trong đêm, ca mổ diễn ra trong hơn 4 giờ, hoàn toàn bằng phẫu thuật nội soi nhằm hạn chế kích thích đến tử cung để bảo tồn thai nhi đủ thời gian tác dụng của thuốc hỗ trợ trưởng thành phổi.
Ê-kíp thành công giải áp cho khối thoát vị hoành, toàn bộ dạ dày, toàn bộ ruột non, đại tràng lách và đuôi tụy, các tạng thoát vị chưa có dấu hiệu hoại tử; chỉ có một phần của mặt trước dạ dày bị bầm máu và khâu tăng cường, khâu phục hồi lại cơ hoành trái cũng như đặt lưới chống dính hai mặt ngăn sự tái phát, đặt dẫn lưu màng phổi hỗ trợ phổi trái.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân được chuyến đến khoa Hồi sức cấp cứu trong trạng thái còn suy hô hấp nặng, thở máy và tiên lượng phải đặt ECMO (tim phổi nhân tạo). Đồng thời, thai nhi có dấu hiệu của suy thai sau 36 giờ.
Bệnh viện Chợ Rẫy đã khẩn trương hội chẩn với Bệnh viện Hùng Vương và quyết định tiến hành phẫu thuật mổ bắt thai. Quá trình phẫu thuật kéo dài trong 40 phút, thành công cứu sống bé gái nặng 2kg. Em bé được đưa về tiếp tục theo dõi tại phòng nhi Bệnh viện Hùng Vương, còn người mẹ tiếp tục nằm ở khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy. Sau 1 ngày tình trạng người mẹ cải thiện rõ và được xuất viện sau 6 ngày.
Sau 1 tháng tái khám, ThS.BS Trần Vũ Đức, khoa Ngoại tiêu hóa Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, bệnh nhân đã ăn tốt, không đau bụng, các vết mổ đã cắt chỉ và lành tốt; hai phổi nở tốt, các tạng trong ổ bụng nằm đúng vị trí… Em bé cũng khỏe mạnh, bú bình tốt và lên cân đều.
PGS.TS.BS Lâm Việt Trung, Phó giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, thoát vị hoành bẩm sinh kiểu Bochdalek nghẹt ở thai phụ rất hiếm gặp. Theo thống kê của y văn, hơn 100 năm qua, thế giới mới ghi nhận chỉ khoảng 160 bệnh nhân. Và đây cũng là trường hợp đầu tiên ở Bệnh viện Chợ Rẫy.
Theo bác sĩ Trung, việc chẩn đoán được thoát vị hoành trên thai phụ cũng không phải dễ dàng. Gần đây, với sự phát triển của phẫu thuật nội soi đã góp phần giúp giảm được tỷ lệ tử vong ở người mẹ và thai nhi.
Bác sĩ khuyến cáo, nhóm phụ nữ đang mang thai khi có những dấu hiệu bất thường như khó thở, ăn uống kém, nôn ói hay các triệu chứng liên quan đến bệnh lý về dạ dạy, ruột thì nên đến cơ sở y tế, nhất là cơ sở y tế tương đối chuyên sâu để chủ động kiểm tra sức khỏe thai kỳ, phát hiện sớm và kịp thời điều trị.