Để học sinh vùng cao "nói không" với khói thuốc

Đón chào năm học mới, cùng với niềm háo hức được quay lại trường lớp sau một kỳ nghỉ hè dài, các em học sinh tại trường Trung học Phổ thông Minh Quang, xã Minh Quang, tỉnh Tuyên Quang, có thêm niềm vui khi được tham gia các buổi truyền thông để nâng cao nhận thức về bình đẳng giới và đặc biệt là phòng chống tác hại của thuốc lá được lồng ghép trong buổi sinh hoạt do Hội LHPN xã tổ chức.

Từng nội dung được cán bộ Hội LHPN và đại diện công an xã chia sẻ đều được xây dựng gần gũi và thiết thực đối với lứa tuổi học sinh. Cũng từ những buổi tuyên truyền như vậy, ở trường học, trong gia đình hay những khu vực cộng đồng trên địa bàn xã, hiếm ai có thể gặp hình ảnh các em học sinh lén lút chuyền nhau điếu thuốc. Đây là một nỗ lực không nhỏ của đội ngũ cán bộ nơi vùng cao này, để thuốc lá không bủa vây giới trẻ.

Để học sinh không tò mò với khói thuốc

"Với các nam sinh tuổi mới lớn như em thường dễ bị thu hút bởi sự tò mò và những điều được cho là "thể hiện bản lĩnh" khi cầm điếu thuốc trên tay. Cũng đã có những người bạn của em từng thử một vài lần và chia sẻ, lúc đầu hút thuốc có vẻ rất "ngầu"; nhưng sau đó rất khó chịu. Có bạn còn bị ho sặc sụa, chóng mặt, rồi ảnh hưởng đến sức khỏe. Hút thuốc lá cũng không được bố mẹ, thầy cô cho phép. Những lời chia sẻ thực tế của các bạn giúp em nhận ra: khói thuốc không chỉ gây hại cho người hút, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến những người xung quanh", em Ma Thanh Bình, một nam sinh trường Trung học Phổ thông Minh Quang, xã Minh Quang, tỉnh Tuyên Quang cho biết.

Em Ma Thanh Bình chia sẻ thêm, với bản thân em nhận thấy việc truyên truyền ngay từ trong nhà trường sẽ các em học sinh hiểu biết thêm về tác hại của thuốc lá, từ đó biết cách phòng tránh, giúp giảm thiểu được các tệ nạn xã hội, giảm được các ca nhiễm bệnh từ thuốc lá và giảm các nguy cơ gây mất an ninh, trật tự xã hội.

Là một lớp trưởng, em Nguyễn Hà Vi nhiều lần được tham gia các buổi truyền thông về phòng chống thuốc lá tại trường Trung học Phổ thông Minh Quang và các buổi truyền thông do địa phương tổ chức. Hà Vi giới thiệu, trong buổi truyền thông, nhà trường sẽ mời các chú công an đến để nói chuyện về tác hại cũng như hậu quả của thuốc lá. Sau những tuyên truyền đó, các bạn học sinh sẽ rút ra được những kiến thức và bài học sâu sắc về tác hại của thuốc lá.

Phòng ngừa từ sớm, từ xa

"Hiện nay, trên địa bàn xã Minh Quang, thuốc lá không phải là vấn đề "nóng" tại địa phương, bởi chúng tôi luôn có những tuyên truyền, phòng ngừa từ sớm. Các hoạt động tuyên truyền của chúng tôi tập trung chủ yếu vào lứa tuổi học sinh, để các cháu biết đến tác hại và biết cách phòng tránh thuốc lá. Khi có cháu nào có dấu hiệu hay sử dụng thuốc lá, chúng tôi sẽ có biện pháp thông báo cho gia đình, nhà trường và các cháu phải có những cam kết không tái phạm. 

Bên cạnh đó, chúng tôi thường xuyên kiểm tra các cửa hàng, tạp hóa, nhắc nhở chủ quán không bán thuốc lá cho học sinh. Điều quan trọng nhất vẫn là tuyên truyền làm sao để các em học sinh có ý thức từ chối. Nếu các em hiểu được tác hại của thuốc lá, các em sẽ tự nói "không". Khi một em lên tiếng, sẽ kéo theo nhiều em khác cùng tránh xa khói thuốc", Đại úy Trần Đăng Khoa, công an xã Minh Quang, tỉnh Tuyên Quang cho biết.

Chung tay cùng nhà trường và chính quyền, ở xã Minh Quang, Hội LHPN được xem là lực lượng nòng cốt trong việc lan tỏa thông điệp phòng chống tác hại thuốc lá.

Chị Nông Thị Thuận, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã, Chủ tịch Hội LHPN xã Minh Quang cho biết: "Trong mỗi buổi sinh hoạt chi hội, sinh hoạt tổ truyền thông cộng đồng, các hội nghị của thôn bản…, chúng tôi đều lồng ghép nội dung tuyên truyền về tác hại của thuốc lá. 

Bên cạnh đó, Hội LHPN xã còn có các hoạt động tuyên truyền phối hợp với nhà trường và đặc biệt, trong thời đại công nghệ thông tin, chúng tôi còn tận dụng các nhóm mạng xã hội của thôn như Zalo, Facebook… để tuyên truyền về tác hại của thuốc lá đối với hội viên, phụ nữ và gia đình của họ. Phụ nữ, đặc biệt là các bà, các mẹ, là người gần gũi nhất với con cái. Khi họ hiểu, họ sẽ nhắc nhở chồng con không hút thuốc trong nhà, không để con trẻ tập hút thuốc. Những thay đổi từ trong chính gia đình sẽ tạo nên sự thay đổi cho cả cộng đồng".

Cùng với Hội phụ nữ, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Tuyên Quang cũng tổ chức cuộc thi tuyên truyền măng non về phòng, chống tác hại của thuốc lá tỉnh Tuyên Quang năm 2025. Cuộc thi đã tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích để thiếu nhi trong toàn tỉnh giao lưu, học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm tổ chức các hoạt động truyền thông về công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá; giúp các em trau dồi kiến thức, phát huy khả năng sáng tạo, bày tỏ những ý tưởng, suy nghĩ, cảm nhận về công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá tại mỗi gia đình, trường học, địa phương và cộng đồng dân cư.

Nối dài các hoạt động tuyền truyền phòng chống thuốc lá

Rời xã Minh Quang, chúng tôi còn có dịp đi thực tế tại nhiều xã khác trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang như Thượng Lâm, Yên Phú… và ghi nhận một thực tế: Cuộc chiến chống tác hại thuốc lá nơi vùng cao không thể thành công nếu chỉ trông chờ vào một lực lượng mà đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ của lực lượng công an, y tế, Hội Phụ nữ, nhà trường và gia đình.

Nhằm giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá, tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá nhằm giảm bệnh tật và tử vong do sử dụng các sản phẩm thuốc lá gây ra, Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang đã ban hành Kế hoạch số 87/KH- UBND về việc thực hiện Chiến lược quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh.

Kế hoạch đề ra mục tiêu cụ thể: Giai đoạn 2024-2025: Giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong nhóm nam từ 15 tuổi trở lên xuống dưới 39%; nhóm nữ từ 15 tuổi trở lên xuống dưới 1,0%; Giảm tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá: tại nơi làm việc xuống dưới 30%; tại các nhà hàng xuống dưới 75%; tại quán bar, cà phê xuống dưới 80%; tại khách sạn xuống dưới 60%.

Giai đoạn 2026-2030: Giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong nhóm nam từ 15 tuổi trở lên xuống dưới 36%; nhóm nữ từ 15 tuổi trở lên xuống dưới 0,5%; Giảm tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá: tại nơi làm việc xuống dưới 25%; tại các nhà hàng xuống dưới 65%; tại quán bar, cà phê xuống dưới 70%; tại khách sạn xuống dưới 50%. Tiếp tục ngăn ngừa việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha và các sản phẩm thuốc lá mới khác trong cộng đồng.

Trong hành trình để con đường đến tương lai của học sinh không còn bị phủ mờ bởi làn khói thuốc, mỗi hành động nhỏ, như một cửa hàng từ chối bán thuốc cho trẻ, một người mẹ kiên trì nhắc con, những hoạt động tuyên truyền của các tổ chức Hội và các cấp chính quyền… đều góp phần tạo nên sự thay đổi lớn cho một thế hệ trẻ vùng cao khỏe mạnh, tự tin nói "không với thuốc lá".