Trưởng buôn "nói không với thuốc lá"

Buôn nổi bật "nói không với thuốc lá"

Trưởng buôn Y Thin Byă cho biết: Buôn Ea Sar (xã Ea Knốp, tỉnh Đắk Lắk) hiện có 122 hộ dân, phần lớn là đồng bào dân tộc Ê Đê. Buôn được hình thành từ năm 2006, với khoảng 22 hộ dân về lập buôn, đến nay số hộ đã tăng gấp nhiều lần. Trong quá trình ấy, đời sống bà con dần được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm đáng kể qua từng năm. Năm 2024 có 54 hộ nghèo thì năm 2025 chỉ còn 35 hộ nghèo.

Một trong những điều đặc biệt ở buôn Ea Sar là hầu như không còn tình trạng hút thuốc lá. Người dân trong buôn đã ý thức rõ tác hại của thuốc lá và hạn chế tối đa việc sử dụng rượu bia.

Ông Y Thin Byă kể: "Chiều chiều, đàn ông trong làng thường ngồi quây quần trò chuyện, uống trà, thay vì hút thuốc hay uống rượu như ở nhiều nơi khác. Tôi vui vì điều đó. Bà con trong buôn không có tình trạng hút thuốc lá hay chè chén quá đà. Để có được điều đó, trước tiên tôi phải làm gương, từ việc nhỏ nhất là không hút thuốc, ít sử dụng rượu bia, cho đến việc chăm chỉ lao động, phát triển kinh tế".

Trưởng buôn Ea Sar cũng cho biết thêm, bản thân ông không bao giờ lãng phí thời gian vào việc ngồi uống rượu hay hút thuốc. Khi rảnh, ông lại ra vườn bón phân, tỉa cành cho cây cà phê, nghiên cứu thêm cây trồng phù hợp để tăng hiệu quả kinh tế. Hoặc phụ giúp con cái trông cháu. Ông bảo: "Không hút thuốc, không rượu bia quá đà vừa tốt cho sức khỏe, vừa tiết kiệm được tiền bạc. Đây cũng là cách để bảo vệ cho trẻ nhỏ, người thân tránh bệnh ung thư về phổi".

Câu chuyện về một buôn làng không khói thuốc, một cộng đồng đoàn kết cùng nhau vượt khó, phát triển kinh tế chính là minh chứng rõ ràng nhất cho sự lãnh đạo gương mẫu của ông.

Tận tụy với bà con dân làng

Không chỉ là người đi đầu trong công tác phòng chống tác hại của thuốc lá, ông Y Thin Byă còn nổi bật trong vài trò là cầu nối quan trọng giữa chính quyền và nhân dân. Ông thường xuyên truyền đạt chủ trương, chính sách của Nhà nước, nghị quyết của cấp ủy, chính quyền địa phương đến từng hộ dân. Ông cũng chủ động nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của bà con để phản ánh với cấp trên, kịp thời tháo gỡ những khó khăn vướng mắc.

Công việc của một trưởng buôn không hề đơn giản. Ông Y Thin Byă tham gia nhiều chương trình như hằng năm đi rà soát hộ nghèo, cận nghèo để hỗ trợ bò, hỗ trợ nhà ở, xóa nhà tạm, duy trì đội cồng chiêng truyền thống của buôn, vận động bà con tham gia phong trào thể dục thể thao. Ông cũng trực tiếp hòa giải mâu thuẫn, tranh chấp, giữ gìn an ninh trật tự và tình đoàn kết buôn làng…

Đặc biệt, ông là thành viên tích cực của Tổ truyền thông cộng đồng, góp phần nâng cao nhận thức của người dân về nhiều lĩnh vực: từ phòng chống bạo lực gia đình, đến phòng chống thuốc lá, rượu bia, bảo vệ môi trường, thực hiện nếp sống văn minh.

Ông Y Thin Byă cho biết: Trước đây, cuộc sống bà con trong buôn buôn Ea Sar còn nhiều khó khăn, chủ yếu trồng hoa màu ngắn ngày như bắp, mì, thu nhập bấp bênh. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương, trong đó có đóng góp của bản thân ông, bà con dần mạnh dạn chuyển đổi sang trồng cây ăn trái, đặc biệt là cà phê và vải. Mặc dù còn nhiều khó khăn như thiếu điện, giá cả thị trường bấp bênh, song sự thay đổi tư duy sản xuất đã mang lại tín hiệu tích cực.

Trưởng buôn Y Thin Byă luôn nhắc bà con rằng: "Muốn thoát nghèo, phải thay đổi nếp nghĩ, cách làm. Không thể mãi trông chờ, ỷ lại". Bản thân gia đình ông tiên phong chuyển đổi cây trồng, áp dụng kỹ thuật mới để làm gương cho cộng đồng. Dần dần, bà con cũng học theo và mạnh dạn hơn trong phát triển kinh tế.

Dù đạt nhiều kết quả, song ông Y Thin Byă vẫn còn nhiều trăn trở. Hiện nay, đường điện mới chỉ đến khu vực tập trung, còn các hộ dân sống rải rác phải tự kéo điện, tiềm ẩn nguy hiểm. Đường giao thông tuy đã được đầu tư ở trục chính nhưng đường nhánh vào các hộ dân vẫn là đường đất, gây khó khăn trong mùa mưa.

Ông bộc bạch: "Đời sống của người dân tuy đã khá hơn trước nhưng vẫn chưa bền vững, chưa thực sự vững chắc. Vẫn cần tiếp tục tuyên truyền, vận động bà con áp dụng khoa học kỹ thuật trong chăn nuôi, trồng trọt, xây dựng các mô hình kinh tế tập thể để có thể phát triển lâu dài".

Hình ảnh người Trưởng buôn giản dị, kiên trì, luôn nói đi đôi với làm, tiên phong trong các phong trào từ phòng chống thuốc lá đến phát triển kinh tế - xã hội, đã lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng. Ông Y Thin Byă không chỉ là điểm tựa tinh thần của bà con buôn Ea Sar mà còn là tấm gương sáng để nhiều địa phương khác học tập. Ông đang góp phần tạo dựng diện mạo mới cho buôn Ea Sar - một buôn làng khỏe mạnh, đoàn kết, văn minh và hướng tới tương lai no ấm, bền vững.