Đệ nhất phu nhân Zimbabwe đối mặt với nhiều tội danh

Ông Robert Mugabe (93 tuổi) đã gửi thư từ chức lên quốc hội, kết thúc 37 năm cầm quyền. Phía quân đội Zimbabwe đã đồng ý cho ông rời Zimbabwe một cách an toàn như một điều khoản trong cuộc thương lượng trước đó. Tuy nhiên, số phận của cựu Đệ nhất phu nhân Grace Mugabe vẫn chưa thể chắc chắn khi quân đội nước này khẳng định bà Mugabe buộc phải ở lại Zimbabwe để luận tội.

 

“Các tướng lĩnh quân đội đã nhấn mạnh bà Grace phải bị truy tố. Đó vẫn là một vấn đề nóng cho đến tận lúc này. Họ cho biết có thể tha cho ông Mugabe nhưng bà Grace thì không”, nguồn tin từ lực lượng cận vệ của ông Mugabe cho biết.
Theo một thành viên trong gia đình, bà Grace Mugabe có thể sẽ bị bắt giam và đối mặt với nhiều tội danh bao gồm rửa tiền, chiếm đoạt tài sản quốc gia và can thiệp vào hoạt động chính phủ.

Bà Grace được gọi là “Gucci Grace” vì lối sống xa hoa và việc tiêu xài hoang phí. Một ngày ở Paris (Pháp), bà có thể mua sắm ít nhất 100.000 USD. Tháng trước, bà Grace đã tới một tòa án ở Harare để thu hồi hơn 1 triệu USD tiền trả cho một người Lebanon để mua một chiếc nhẫn kim cương 100-cara. Chi tiêu xa xỉ trong bối cảnh nền kinh tế Zimbabwe chật vật bởi nạn tham nhũng, hơn 60% dân số Zimbabwe sống nghèo khổ khiến bà Grace Mugabe trở thành tâm điểm chỉ trích.

 

Theo một số ước tính, vợ chồng bà Grace sở hữu số tài sản khoảng 1,5 tỉ USD, trong đó phần lớn đầu tư ở ngoài Zimbabwe. Con số này được trích dẫn theo một tài liệu ngoại giao của Mỹ năm 2001 mà sau này bị WikiLeak rò rỉ. Cũng có tin đồn rằng tài sản của bà Grace bao gồm "tất cả những tài khoản bí mật từ Thụy Sĩ, Channel Islands, Bahamas và lâu đài ở Scotland".

Bà Grace Mugabe được cho là đã mua nhiều bất động sản ở khu ngoại ô giàu có Sandton ở Johannesburg (Nam Phi) và có thông tin là ở cả Malaysia, Singapore và Dubai.

 

Tuy nhiên, nhà Mugabe bắt đầu giấu những khoản chi tiêu xa xỉ ở nước ngoài kể từ năm 2002 khi Liên minh châu Âu trừng phạt và tịch thu tài sản của một số quan chức cao cấp trong chính quyền sau những vụ đàn áp bạo lực những người đối lập, không cho giám sát bầu cử và đuổi nông dân da trắng ra khỏi trang trại của họ.

 

Nổi bật nhất là trang trại bò sữa Omega, một trong những trang trại sữa lớn nhất ở miền Nam châu Phi. Các chính trị gia đối lập cáo buộc, gia đình Mugabe thực sự làm chủ 14 trang trại ở khắp đất nước, vi phạm hiến pháp quy định giới hạn về sở hữu đất đai.

Giới quan sát còn cho rằng tham vọng chính trị của bà Grace Mugabe là nguyên nhân chính khiến Tổng thống Mugabe từ đỉnh cao quyền lực suốt từ những năm 1980 bỗng chốc tan tành mây khói. Sự sụp đổ của "triều đại" Mugabe bắt nguồn từ năm 2014 khi bà Grace bắt đầu tham gia chính trường.

Bà Grace luôn tác động tới các quyết định của chồng. Năm 2014, bà là người dẫn đầu việc sa thải Joice Mujuru - Phó Tổng thống và là người kế nhiệm tiềm năng cho vị trí Tổng thống Zimbabwe. Cũng trong năm đó, bà Grace Mugabe được bổ nhiệm làm Chủ tịch Liên đoàn phụ nữ đảng cầm quyền. Với việc bổ nhiệm này, bà Grace nghiễm nhiên giữ một ghế trong Bộ Chính trị quyền lực của Zimbabwe. Chính bà cũng tác động để chồng sa thải Phó Tổng thống Emmerson Mnangagwa (75 tuổi). Bà Grace quyết loại bỏ mọi đối thủ ngáng đường bà đi đến vị trí tổng thống thay người chồng già yếu.

Động thái này khiến quân đội thực hiện một số hoạt động quân sự nhằm chiếm quyền kiểm soát đất nước và gây sức ép buộc ông Mugabe phải rời khỏi ghế. Tổng thống Mugabe và phu nhân Grace cũng đã bị khai trừ khỏi đảng cầm quyền Zanu-PF ngày 19/11. Ngoài ra, bà Grace Mugabe cũng bị loại khỏi ban lãnh đạo Liên đoàn Phụ nữ của ZANU-PF.

Phó Tổng thống Emmerson Mnangagwa, người đã sang Nam Phi sau khi bị sa thải, sẽ trở về Zimbabwe và tiếp nhận vị trí tổng thống mới của Zimbabwe.