Di chuyển gần 7.000km về Việt Nam điều trị bệnh ngưng thở khi ngủ

Từ Melbourne (Úc), nơi sinh sống suốt nhiều năm, chị Đ.K.P. quê Hải Phòng đã quyết định trở về Việt Nam để thăm khám và điều trị chứng ngưng thở khi ngủ. 

Chị K.P. cho biết hệ thống y tế Úc hiện đại, chi phí khám gần như không mất tiền, nhưng quy trình thăm khám lại mất rất nhiều thời gian. 

"Từ lúc con gái phát hiện tôi có dấu hiệu ngưng thở khi ngủ đến khi có kết quả đa ký giấc ngủ, tổng thời gian khoảng 1-2 tháng"- chị Đ.K.P. chia sẻ với phóng viên báo Phụ nữ Việt Nam.

Những năm gần đây, tình trạng của chị ngày càng nặng. Ban đêm ngủ không sâu giấc, tiếng ngáy to, các cơn ngưng thở kéo dài khiến chị liên tục tỉnh dậy. Ban ngày, chị rơi vào trạng thái mệt mỏi, lờ đờ, trí nhớ suy giảm. Nguy hiểm nhất là những lúc lái xe: "Có lần tôi suýt gây tai nạn vì buồn ngủ ngay khi đang chạy xe. Tôi phải tấp vào lề ngủ tạm 15 phút để tỉnh táo lại"- chị K.P. nhớ lại.

Tại Úc, bác sĩ đã chẩn đoán chị mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ và cấp cho chị máy CPAP (thiết bị được sử dụng để điều trị chứng ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn). Tuy nhiên, việc sử dụng gây nhiều bất tiện: gió mạnh thổi vào mặt, khó cử động khi ngủ, lại càng bất tiện khi di chuyển. Đeo máy khiến chị cảm giác mình như bệnh nhân nặng, đi đâu cũng ngại.

Chị quyết định trở về Việt Nam vì tin vào trình độ chuyên môn của bác sĩ ở Việt Nam. Đặc biệt quy trình khám cũng nhanh hơn, có thể trực tiếp trao đổi với bác sĩ để tìm hướng điều trị tối ưu. Chị kỳ vọng có thể tìm lại giấc ngủ trọn vẹn, từ đó có thể tiếp tục cuộc sống bình thường, an toàn và khỏe mạnh.

Sau khi được thăm khám và làm lại các xét nghiệm, kết quả tại Việt Nam tương đồng với chẩn đoán trước đó ở Úc. Tuy nhiên, điều chị K.P. mong đợi nhất là được tư vấn phương án phẫu thuật để cải thiện đường thở, giúp chị không phải phụ thuộc vào máy CPAP.

Việt Nam có gần 10 triệu người mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ

Theo TS.BS Đào Đình Thi, Trưởng khoa Nội soi, Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, ngưng thở khi ngủ là một rối loạn hô hấp phổ biến nhưng lại bị bỏ qua rất nhiều. Tại Việt Nam, ước tính có khoảng 8,5% người trưởng thành, tương đương gần 10 triệu người mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ, nhưng phần lớn không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đây là lý do căn bệnh được gọi là "kẻ đánh cắp sức khỏe thầm lặng".

Bác sĩ Thi lý giải, khi ngủ trương lực cơ giảm khiến đường thở dễ hẹp lại hoặc xẹp hoàn toàn. Người bệnh bắt đầu ngáy, sau đó ngừng thở trong vài giây đến vài chục giây. Khi oxy máu xuống quá thấp, cơ thể buộc phải "bật dậy" để thở bù, rồi lại chìm vào giấc ngủ và tiếp tục lặp lại vòng luẩn quẩn như ngáy – tịt đường thở – ngừng thở – giật mình tỉnh giấc.

"Cứ mỗi lần oxy giảm, cơ thể sẽ báo động và buộc bệnh nhân tỉnh dậy. Một đêm có thể xảy ra hàng chục, thậm chí hàng trăm lần. Người bệnh tưởng mình ngủ nhưng thực chất não bộ gần như không được nghỉ ngơi"- bác sĩ Thi phân tích.

Ở mức độ nặng, như trường hợp nữ bệnh nhân từ Úc trở về điều trị, mỗi giờ có đến hơn 40 lần ngừng thở. Nghĩa là gần như mỗi phút một lần đường thở bị tắc và cơ thể phải thức dậy để thở bù. "Cô ấy mô tả rõ ràng việc tự nghe thấy tiếng ngáy của mình rồi giật mình tỉnh giấc, lặp đi lặp lại suốt đêm. Với mức độ này, nguy cơ tim mạch và đột tử rất cao"- ông Thi nhấn mạnh.

Không chỉ gây mệt mỏi và buồn ngủ ban ngày, ngưng thở khi ngủ còn dẫn tới hàng loạt hậu quả tăng huyết áp, bệnh mạch vành, suy tim, thậm chí đột tử khi ngủ. Tác động xã hội cũng rất lớn – nhiều bệnh nhân ngủ gật khi lái xe, họp hành hay làm việc, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn nghiêm trọng.

Tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới thường cao hơn nữ giới khoảng 2–3 lần, nhưng bác sĩ Thi cho biết thực tế nhiều phụ nữ cũng mắc, ước tính khoảng 3 triệu phụ nữ Việt Nam mắc chứng này. Tuy nhiên, phần lớn không nghĩ mình bị bệnh vì quan niệm "chỉ đàn ông mới ngáy".

Theo TS.BS Đào Đình Thi, dấu hiệu điển hình nhất là ngáy to kèm các cơn ngừng thở, người bên cạnh thấy bệnh nhân "thở khựng lại", sau đó giật mình tỉnh dậy rồi lại tiếp tục ngáy. Người bệnh thường buồn ngủ ban ngày, đau đầu buổi sáng, giảm tập trung, dễ ngủ gật khi lái xe hoặc làm việc.

"Những trường hợp như vậy bắt buộc phải đi khám. Càng để lâu, nguy cơ tai biến tim mạch càng tăng. Đã có rất nhiều ca đột tử trong giấc ngủ mà nguyên nhân sâu xa chính là ngừng thở"- bác sĩ Thi cảnh báo.