Điều cần biết khi điều trị bằng liệu pháp oxy cao áp

Ông Nguyễn Vinh, 68 tuổi, bị đột quỵ nhồi máu não. Ông được chuyển về khoa Lão khoa (Bệnh viện Phục hồi chức năng Hà Nội) trong tình trạng ý thức lơ mơ, liệt vận động nửa người bên trái, cơ lực bậc 0, rối loạn chức năng ngôn ngữ, rối loạn khả năng nuốt, nhận thức suy giảm kèm theo rối loạn giấc ngủ.

Ông Vinh đã được bác sĩ Chuyên khoa II Nguyễn Thị Việt Hà, Trưởng khoa Lão khoa, Bệnh viện Phục hồi chức năng Hà Nội, và ekip chỉ định điều trị phục hồi chức năng theo phác đồ kết hợp điều trị oxy cao áp liệu trình 60 phút/lần/ngày trong 1 tháng liên tục. 

Hiệu quả cho thấy sự cải thiện rõ về vận động. Cơ lực cải thiện từ bậc 0 lên bậc 3. Bệnh nhân có thể tập đứng và đi có trợ giúp, đồng thời cải thiện về giấc ngủ cũng như tri giác. Bên cạnh đó là sự cải thiện về khả năng độc lập trong sinh hoạt hàng ngày cũng như hiệu quả hồi phục thần kinh qua các thang điểm đánh giá chuyên biệt. Đến nay, sau 2 tháng điều trị theo phác đồ trên, ông Vinh đã dần phục hồi các chức năng về vận động, có thể đi lại bằng dụng cụ trợ giúp, đồng thời cải thiện khả năng độc lập trong sinh hoạt hàng ngày.

Bác sĩ Việt Hà cho biết, oxy có vai trò quan trọng, giúp duy trì sự sống của con người. Oxy tham gia trực tiếp vào mọi hoạt động của quá trình chuyển hóa, trao đổi chất của các tế bào trong cơ thể. Oxy cao áp được coi là phương pháp điều trị của y học hiện đại với việc không can thiệp xâm lấn lên cơ thể người bệnh khi được hô hấp bằng oxy tinh khiết nguyên chất hoặc hỗn hợp khí giàu oxy trong một thiết bị kín, có khả năng chịu áp lực cao gọi là buồng cao áp dưới điều kiện áp suất lớn hơn áp suất khí quyển (>1 Atmosphe). Tác dụng là bù trừ dần bất kì dạng thiếu oxy nào; đồng thời làm tăng dung tích oxy máu ngay cả khi chất vận chuyển oxy hemoglobin giảm thiểu cả số lượng và chất lượng. Việc phối hợp điều trị nhiều bệnh lý mà không ảnh hưởng đến các phương pháp điều trị khác. Điều này giúp đa dạng mô hình điều trị cũng như tiếp cận y học hiện đại an toàn và hiệu quả.

Phương pháp điều trị oxy cao áp có ý nghĩa khi vừa điều trị, vừa điều dưỡng, dễ tiếp cận, an toàn cho cả bệnh nhi và người già. Bởi đây là phương pháp tác dụng toàn thân nhưng lại không đưa chất lạ vào cơ thể nên hầu như không có tác dụng phụ, đặc biệt có tác dụng điều trị đồng thời nhiều bệnh và không làm ảnh hưởng đến các phương pháp điều trị khác.

Theo bác sĩ Việt Hà, liệu pháp này chỉ định tuyệt đối với các trường hợp bị ngộ độc oxyd carbon và các khí độc khác; bệnh giảm áp của thợ lặn và phi công; bệnh nhiễm trùng kỵ khí, hoại thư sinh hơi. Chỉ định tương đối hoặc hỗ trợ điều trị đối với các trường hợp bệnh bại não, tự kỷ, chậm phát triển trí tuệ ở trẻ em; điếc đột ngột; thiểu năng tuần hoàn não; các bệnh lý về thần kinh gây đau, suy nhược thần kinh; phục hồi chức năng các bệnh nhân đột quỵ não sau giai đoạn cấp. Những trường hợp bị viêm loét ngoài da lâu liền do nhiều nguyên nhân: bệnh tiểu đường, viêm tắc mạch, loét do tì đè nằm lâu ngày, bỏng, nhiễm trùng ngoài da; bệnh nhiễm trùng, hoại tử vô trùng, hoại tử sau xạ trị, đặc biệt hay gặp ở bệnh nhân sau xạ trị khối u vùng mặt, vòm hầu... cũng có thể được chỉ định liệu pháp này.

Những trường hợp chống chỉ định là bệnh apxe kín, tràn khí màng phổi; bệnh động kinh; sốt nhiễm trùng; hội chứng sợ khoang kín; bệnh nhân đang giai đoạn bệnh tim mạch chưa ổn định.

"Đã có nhiều ứng dụng thực tế cũng như các nghiên cứu về điều trị bằng oxy cao áp trong phục hồi chức năng sau đột quỵ não trên các nhóm bệnh nhân khác nhau. Kết quả cho thấy hiệu quả cải thiện rõ rệt về vận động, cảm giác, tri giác, ngôn ngữ cũng như giảm trạng thái lo âu, trầm cảm sau đột quỵ, cải thiện tình trạng mất ngủ cũng như rối loạn giấc ngủ của người bệnh. Ngoài ra, liệu pháp này cũng giúp giảm các biến chứng do đột qụy như co cứng cơ, phù thiểu dưỡng, loét các điểm tỳ đè do nằm lâu", bác sĩ Hà cho hay.