Đóa hoa mộc lan tỏa sáng giải Oscar 2021

Để mặt mộc lên thảm đỏ nhận giải

Phim "Nomadland" của Chloe Zhao ra về với 3 giải Oscar: Phim hay nhất, đạo diễn và nữ diễn viên xuất sắc nhất của năm 2021. Chiến thắng của Zhao có ý nghĩa quan trọng đối với phụ nữ châu Á ở Hollywood. Là một phần của nhóm nữ đạo diễn châu Á đang lên, Zhao đã và đang làm nên lịch sử khi trở thành người phụ nữ da màu đầu tiên được xướng tên đạo diễn xuất sắc nhất. Zhao là nhà làm phim được trao nhiều giải thưởng nhất từ trước đến nay trong một mùa giải. Trước Oscar 2021, Chloe Zhao đã giành tới 47 giải Đạo diễn xuất sắc trong mùa giải thưởng điện ảnh năm nay, trong đó bao gồm tất cả giải quan trọng nhất như Sư tử vàng tại Liên hoan phim Venice, Quả cầu vàng, BAFTA - Oscar nước Anh và DGA của Hiệp hội đạo diễn Mỹ. Nhiều người ca ngợi cô là "nguồn cảm hứng to lớn cho các cô gái trẻ châu Á", là "chiến thắng cho nữ giới ở khắp mọi nơi".

Sinh ra ở Bắc Kinh (Trung Quốc), lớn lên ở Anh và Mỹ, Chloe Zhao là người phụ nữ kết hợp cả Đông - Tây trong thế giới quan của mình. Zhao là một đứa trẻ nổi loạn, sinh ra trong nghèo khó. Người cha sau này đã gặp vận đổi đời khi trở thành giám đốc điều hành tại tập đoàn Shougang - một trong những "ông lớn" ngành thép Trung Quốc. Khi Zhao vào trung học, cha mẹ cô ly dị và người bố cũng sớm tái hôn với một nữ diễn viên. Ở tuổi 14, Zhao tìm đường sang Anh dù không biết ngoại ngữ. 

Quyết định đó đã thay đổi hoàn toàn cuộc đời cô gái trẻ táo bạo. Cô có cảm hứng trở thành đạo diễn khi xem Happy Together của Vương Gia Vệ. Năm 2000, Zhao chuyển tới sống ở Los Angeles (Mỹ) một mình. Để tiết kiệm tiền đi lại, thời sinh viên, Chloé Zhao dùng ván trượt đi học. Cô làm nhân viên phục vụ quán bar, bán quần áo, rửa bát ở nhà hàng để trang trải cuộc sống. Cũng tại đây, Zhao gặp Joshua James Richards - một anh chàng sinh viên từ Anh với niềm đam mê bất tận với công việc quay phim. Họ đã trở thành bạn thân rồi là bạn đời, cùng nhau làm nên những thước phim đáng nhớ về sau.

Cô chịu ảnh hưởng sâu rộng của điện ảnh châu Âu và Mỹ, nhưng khi bắt tay vào làm phim, cô trở về nguồn cội phương Đông để tìm niềm cảm hứng. Cô sinh ra và lớn lên trong cảnh giàu có ở những thành phố lớn, nên trong các bộ phim Zhao có xu hướng tìm về những miền đất xa xôi, bị lãng quên trong trái tim của nước Mỹ, nơi người ta sống cuộc đời du mục. Khoảnh khắc nhận giải Oscar, nữ đạo diễn nói về tuổi thơ lớn lên ở Trung Quốc, đọc thuộc những bài thơ, văn kinh điển của quê hương. Cô đã có một bài phát biểu cảm động nói về lòng tốt trong mỗi con người: "Tôi tìm thấy những điều tốt đẹp ở trong những con người mà tôi đã gặp ở mọi miền đất mà tôi từng có dịp đi qua trên thế giới này. Bộ phim này, chiến thắng này là để dành cho tất cả những ai có niềm tin và có nghị lực để tin vào điều tốt đẹp trong chính mình và trong mỗi con người đã, đang và sẽ gặp, không cần biết điều này có thể khó khăn tới mức nào".

Phim của Zhao giống như chính con người của cô, trên mọi thảm đỏ danh giá hay những nơi sang trọng bậc nhất, nữ đạo diễn luôn để mặt mộc, không một chút mỹ phẩm trên da, giống như cách cô luôn hướng tới việc khơi nguồn những gì đẹp nhất, sâu nhất trong mỗi con người mà chẳng cần tới bất kỳ lớp lang nào che phủ. Tự nhận mình là người theo chủ nghĩa vô thần, cô không bị ràng buộc bởi những ý thức tôn giáo nghiêm ngặt, thay vào đó có thể tự do hòa nhập và xem những nơi đặt chân đến là nhà. Cô thường lân la khắp mọi nơi từ các quán bar, các sự kiện cộng đồng đến trạm xăng… để trò chuyện với mọi người, nhằm tìm kiếm những chất liệu đời thường mà cô cảm thấy hấp dẫn để dựng thành phim.

Hình mẫu cho đạo diễn Hollywood đương đại

Chỉ trong vòng 6 năm, Chloe Zhao từ một nữ đạo diễn vô danh nay trở thành cái tên đình đám khi phim của cô xoay quanh những người bị gạt ra ngoài lề xã hội,. Năm 2015, bộ phim đầu tay của Chloe Zhao - "Songs My Brothers Taught Me" - ra mắt tại Liên hoan phim độc lập Sundance và được giới phê bình đánh giá cao. Tác phẩm này còn được đề cử "Phim đầu tay hay nhất" tại giải thưởng Tinh thần độc lập (Independent Spirit Award). Phim thứ hai là "The Rider" ra mắt năm 2017 đem về cho Zhao hơn 20 giải thưởng lớn nhỏ tại các liên hoan phim quốc tế. "The Rider" - Một tác phẩm mang đậm tính nữ, thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến con người như của Zhao đã chạm đến trái tim khán giả. Chính đạo diễn Hàn Quốc nhận xét Zhao sẽ góp phần định hình điện ảnh hiện đại trong 20 năm tiếp theo.

Đến phim điện ảnh "Nomadland", cô thực sự gây tiếng vang lớn. "Nomadland" lấy cảm hứng từ tác phẩm phi hư cấu năm 2017 của Jessica Bruder - "Nomadland: Surviving America in the Twenty First Century". Tuy nhiên, cô đã biến câu chuyện trở thành của riêng mình khi đặc tả một chuyến du hành đầy mê hoặc nơi miền Tây nước Mỹ. Chuyện phim giản dị và cảm động, kể câu chuyện về Fern (nữ diễn viên Frances McDormand), một người phụ nữ quyết định bước vào cuộc sống du mục trên chiếc xe tải nhỏ sau khi bị thất nghiệp và mất nhà. Kết hợp giữa chất trữ tình và chủ nghĩa hiện thực, bộ phim đem tới dư vị của tự do, chủ nghĩa sản xuất tiêu dùng, của tuổi già và ký ức hòa quyện trong cảnh quan bao la trải dài từ Arizona, California, Nebraska, Nevada, đến South Dakota. Đó còn là niềm đồng cảm với những hành trình rong ruổi trên đường, xuyên nước Mỹ rộng lớn, giữa khó khăn bộn bề của cuộc sống. Đó là niềm đồng cảm với nỗi cô độc của những con người đã mất tất cả. Nomadland được tạp chí Variety đánh giá là "tạo cảm giác như đang ngắm nhìn một hoàng hôn dài và tuyệt đẹp". 

Cô đại diện cho thế hệ đạo diễn nữ mới, làm được cả phim nghệ thuật hàn lâm lẫn phim "bom tấn" và được Hollywood trọng dụng. Cô đã sớm thử sức với một bộ phim kinh phí lớn - "The Eternals" thuộc vũ trụ điện ảnh siêu anh hùng của Marvel, bộ phim này quy tụ những nữ diễn viên như Angelina Jolie, Salma Hayek và Kumail Nanjiani. Chloe Zhao cũng sẽ tham gia dàn dựng bộ phim khoa học viễn tưởng "Dracula" cho hãng Universal Pictures.