Khó tiếp cận dịch vụ kế hoạch hóa gia đình vì không biết tiếng phổ thông
Ảnh minh họa
Chị Mẩy, 27 tuổi, người dân tộc thiểu số ở miền núi phía Bắc, đã có 3 con nhỏ. Chị muốn tìm hiểu biện pháp tránh thai nhưng không hiểu hết tiếng phổ thông nên khi cán bộ y tế xã đến tuyên truyền, chị chỉ nghe loáng thoáng, không nắm rõ.
Vì thế, chị không sử dụng biện pháp nào và tiếp tục mang thai ngoài ý muốn. Gia đình khó khăn, việc nuôi con ngày càng vất vả, chị rơi vào tình trạng kiệt sức cả về thể chất lẫn tinh thần. Chị Mẩy có thể làm gì để cải thiện tình hình?
Trả lời:
Luật Bình đẳng giới 2006, Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em 2004 (hiện đã thay thế bởi Luật Trẻ em 2016) đều khẳng định: phụ nữ có quyền được chăm sóc sức khỏe sinh sản, được lựa chọn và quyết định về việc sinh con.
Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 nhấn mạnh: người bệnh có quyền được cung cấp thông tin rõ ràng, dễ hiểu, phù hợp với trình độ văn hóa, ngôn ngữ.
Việt Nam cũng tham gia nhiều cam kết quốc tế (như CEDAW - Công ước xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ), trong đó bảo đảm phụ nữ dân tộc thiểu số được tiếp cận dịch vụ y tế bình đẳng.
Phụ nữ có quyền được hăm sóc sức khỏe sinh sản. Ảnh minh họa
Về phía Nhà nước và ngành y tế, cần tăng cường các tài liệu tuyên truyền bằng song ngữ (tiếng phổ thông và tiếng dân tộc) để phụ nữ dễ tiếp cận. Bên cạnh đó, phát triển mô hình "cộng tác viên dân số" hoặc "nữ hộ sinh thôn bản" là người địa phương, biết tiếng dân tộc, để trực tiếp tư vấn.
Khi triển khai dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, cán bộ y tế phải giải thích rõ ràng, dễ hiểu và tôn trọng lựa chọn của phụ nữ.
Về phía phụ nữ và gia đình, chị em nên chủ động hỏi lại, nhờ người thông thạo tiếng phổ thông giải thích thêm. Có thể tham gia các buổi sinh hoạt cộng đồng do Hội phụ nữ, Đoàn Thanh niên hoặc Trạm Y tế cơ sở tổ chức để được tư vấn cụ thể.
Về phía tổ chức xã hội, Hội Liên hiệp Phụ nữ, các tổ chức phi chính phủ có thể hỗ trợ bằng cách biên soạn tài liệu truyền thông trực quan (tranh, ảnh, clip song ngữ) để dễ tiếp thu. Xây dựng các chương trình "Bạn đồng hành sức khỏe" để phụ nữ có nơi hỏi - đáp trực tiếp, không e ngại rào cản văn hóa.
Phụ nữ dân tộc thiểu số cần biết rằng mình có quyền lựa chọn và quyết định các biện pháp kế hoạch hóa gia đình. Nếu không hiểu thông tin, hãy mạnh dạn yêu cầu cán bộ y tế giải thích bằng ngôn ngữ dễ hiểu hoặc nhờ người dịch. Chủ động tiếp cận dịch vụ y tế sẽ giúp phụ nữ bảo vệ sức khỏe, nuôi dạy con tốt hơn và cải thiện chất lượng cuộc sống gia đình.
