Lâm Đồng chú trọng giảm nghèo đa chiều bền vững

Giai đoạn 2021-2025, Chương trình mục tiêu quốc gia Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi tỉnh Lâm Đồng đã tạo ra bước chuyển biến sâu sắc, đặc biệt là công tác giảm nghèo đa chiều. Từ một tỉnh có tỷ lệ nghèo trong đồng bào DTTS ở mức cao, đến nay, các chỉ tiêu về giảm nghèo đều đạt và vượt kế hoạch, góp phần quan trọng thay đổi diện mạo vùng dân tộc, nâng cao chất lượng sống cho người dân

Báo cáo của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Lâm Đồng cho thấy, đến cuối năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) trên địa bàn tỉnh còn 5,47%, giảm mạnh so với mức 18,96% năm 2021. Dự kiến đến cuối năm 2025, tỷ lệ này tiếp tục giảm còn 3,47%, hoàn thành trước thời hạn mục tiêu giảm nghèo bình quân trên 3% mỗi năm theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, tỷ lệ hộ nghèo còn 1,91%; tỷ lệ hộ cận nghèo còn 3,56%, giảm tổng cộng 6,74% so với năm 2021.

Hướng đến sự phát triển toàn diện về con người

Theo đánh giá, thành công trong công tác giảm nghèo của Lâm Đồng là kết quả của sự phối hợp đồng bộ giữa các chính sách hỗ trợ sinh kế, đầu tư hạ tầng, phát triển giáo dục, y tế, văn hóa và đào tạo nghề. Nhiều xã vùng đồng bào DTTS đã được đầu tư đồng bộ về điện, đường, trường học, cơ sở y tế. Đến cuối năm 2024, 100% xã có đường ô tô đến trung tâm được nhựa hóa hoặc bê tông hóa, tỷ lệ hộ sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 96%, và 99,8% hộ được sử dụng điện lưới quốc gia. Thu nhập bình quân đầu người vùng đồng bào DTTS năm 2024 ước đạt 53,77 triệu đồng, tăng hơn 50% so với năm 2021. Chỉ số này cho thấy kết quả thực chất của quá trình giảm nghèo gắn với phát triển sản xuất, chuyển đổi sinh kế và hỗ trợ khởi nghiệp.

Nhờ chương trình giảm nghèo, nhiều hộ dân trong tỉnh đã tiếp cận, áp dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật trong nông nghiệp; chuyển từ sản xuất tự cung tự cấp sang mô hình sản xuất hàng hóa, tham gia hợp tác xã, tổ nhóm sản xuất, tạo ra giá trị kinh tế cao hơn, bền vững hơn. Một số huyện như Di Linh, Đạ Huoai, Đam Rông, Lâm Hà ghi nhận nhiều mô hình thoát nghèo tiêu biểu từ trồng cà phê, dâu tằm, rau, hoa công nghệ cao, nuôi ong, nuôi bò sinh sản…

Trong công tác giảm nghèo, tỉnh Lâm Đồng xác định, việc giảm nghèo không chỉ dừng lại ở tăng thu nhập mà phải là sự phát triển toàn diện về con người. Chính vì vậy, quá trình giảm nghèo luôn song hành với việc nâng cao chất lượng sống, từng bước rút ngắn khoảng cách giàu - nghèo giữa vùng DTTS với các khu vực khác trong tỉnh. Cụ thể:

Đối với lĩnh vực giáo dục, chỉ tiêu giáo dục vùng DTTS đều vượt mục tiêu đề ra: Tỷ lệ học sinh mẫu giáo 5 tuổi đến trường đạt 99,87%, tỷ lệ học sinh trung học cơ sở đến trường đạt gần 100%, tỷ lệ biết chữ từ 15 tuổi trở lên đạt 90,3%. Đặc biệt, tỷ lệ học sinh trung học phổ thông đến trường đạt 82,08%, vượt xa kế hoạch 60%.

Đối với lĩnh vực y tế, tỷ lệ phụ nữ sinh con tại cơ sở y tế đạt 100%, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng thể nhẹ cân giảm còn 13,8%. Hơn 92% đồng bào DTTS đã tham gia Bảo hiểm y tế, đảm bảo tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn dân.

Bên cạnh đó, nhóm lao động trong độ tuổi được đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu, điều kiện của người DTTS và đặc thù vùng đồng bào DTTS đạt mục tiêu đề ra là 50%. Riêng về bảo tồn và phát triển các giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc, 97% thôn đã có nhà sinh hoạt cộng đồng (kế hoạch 80%); tỷ lệ thôn có đội văn hóa, văn nghệ (câu lạc bộ) truyền thống hoạt động thường xuyên, có chất lượng đạt 60% (kế hoạch 50%).

Thúc đẩy người dân chủ động giảm nghèo

Một yếu tố then chốt tạo nên thành công trong công tác giảm nghèo tại Lâm Đồng là sự đồng thuận, chủ động tham gia của người dân. Từ việc lập kế hoạch, lựa chọn mô hình hỗ trợ đến việc giám sát thực hiện thì người dân, đặc biệt là đồng bào DTTS, đều được trực tiếp tham gia. Nhờ đó, tính minh bạch và hiệu quả được nâng cao, đồng thời góp phần thay đổi tư duy "trông chờ, ỷ lại" ở một bộ phận người dân.

Chương trình giảm nghèo của Lâm Đồng cũng đặc biệt quan tâm đến vấn đề bình đẳng giới và lồng ghép giới trong triển khai chính sách. Nhiều mô hình sản xuất có phụ nữ tham gia làm chủ, làm tổ trưởng tổ hợp tác. Phụ nữ DTTS ở Lâm Đồng ngày càng thể hiện vai trò chủ động trong phát triển kinh tế và hoạt động xã hội, góp phần nâng cao vị thế trong gia đình và cộng đồng.

Dù đạt nhiều kết quả đáng khích lệ nhưng báo cáo của tỉnh Lâm Đồng cũng thẳng thắn nhìn nhận một số vấn đề còn hạn chế trong công tác giảm nghèo như: tỷ lệ tái nghèo vẫn còn, một số địa phương thiếu quỹ đất hỗ trợ dân nghèo, tình trạng dân di cư tự do gây áp lực lên hạ tầng và dịch vụ xã hội. Mặt khác, tâm lý ỷ lại và tập quán canh tác lạc hậu vẫn còn tồn tại ở một bộ phận người dân. Song, với quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, sự nỗ lực của chính quyền địa phương các cấp cùng tinh thần vươn lên của người dân, mục tiêu giảm nghèo đa chiều bền vững cho đồng bào DTTS tỉnh Lâm Đồng nhất định thành công; cam kết không để người dân nào bị bỏ lại phía sau.