Lạm dụng thuốc tránh thai 10 năm, người phụ nữ nguy kịch vì ruột non hoại tử

Mới đây, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn (TPHCM) tiếp nhận và điều trị cho bệnh nhân S. (44 tuổi), nhập viện trong tình trạng nguy kịch, đau bụng dữ dội.

Khai thác bệnh sử, người bệnh cho biết khoảng một tháng trước đã xuất hiện cơn đau bụng âm ỉ nhưng chủ quan không đi khám. Gần đây, cơn đau trở nên dữ dội, liên tục, khiến bà phải nhập viện tại một bệnh viện địa phương với chẩn đoán "u chưa rõ nguyên nhân".

Tại Bệnh viện, kết quả chụp cắt lớp vi tính (CT) cho thấy đoạn ruột non của bà S. đã bị hoại tử do không còn được máu nuôi dưỡng. Hình ảnh còn ghi nhận một cục máu đông lớn gây tắc nghẽn dòng chảy, cùng nhiều hạch ổ bụng phình to bất thường, làm dấy lên nghi ngờ về khối u.

ThS.BS CKII Nguyễn Trung Đương, Phó Trưởng khoa Ngoại Tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn, cũng là người trực tiếp điều trị cho bệnh nhân, cho biết, hoại tử ruột non thường xảy ra khi mạch máu nuôi bị tắc nghẽn bởi huyết khối. Khi máu không thể lưu thông, đoạn ruột nhanh chóng thiếu dưỡng chất, dẫn đến hoại tử, viêm phúc mạc và thậm chí sốc nhiễm trùng. Đây là tình trạng hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm. Trong trường hợp của bà S., một đoạn ruột non đã hoại tử, gây viêm nặng trong ổ bụng.

"Chỉ cần chậm trễ thêm vài giờ, người bệnh có khả năng rơi vào tình trạng sốc nhiễm trùng nguy kịch do tắc nghẽn mạch máu ở ổ bụng, đe dọa trực tiếp đến tính mạng", bác sĩ Đương cho hay.

Trước tình trạng nguy kịch của người bệnh, ê-kíp bác sĩ lập tức tiến hành phẫu thuật. Khi mở ổ bụng, các bác sĩ phát hiện một đoạn ruột non dài khoảng 50cm đã hoại tử do cục máu đông làm tắc nghẽn các mạch máu lớn dẫn về ruột và gan - khiến đoạn ruột này hoàn toàn mất đi nguồn nuôi dưỡng. Bên trong ruột còn chứa nhiều dịch máu đen, cho thấy tình trạng hoại tử nặng.

Các bác sĩ tiến hành cắt bỏ đoạn ruột bị hoại tử, nối lại các đoạn ruột lành để khôi phục chức năng tiêu hóa, đồng thời làm sạch ổ viêm nhằm ngăn nhiễm trùng lan rộng và bảo toàn tính mạng cho người bệnh.

Một tuần sau phẫu thuật, sức khỏe người bệnh ổn định, chức năng ruột cải thiện rõ rệt. Ban đầu, người bệnh được nuôi dưỡng bằng đường tĩnh mạch, sau đó tập ăn cháo loãng và hiện tại đã có thể ăn uống bình thường với thức ăn mềm, dễ tiêu hóa.

Không nên lạm dụng thuốc tránh thai

Qua trao đổi, bà S. cho biết đã dùng thuốc tránh thai đường uống trong thời gian dài mà không có sự theo dõi y khoa.

Theo ThS.BS CKII Nguyễn Trung Đương, loại thuốc tránh thai phổ biến hiện nay thường chứa hai thành phần chính là estrogen và progestin. Estrogen có thể làm thay đổi cân bằng đông - chống đông máu trong cơ thể, từ đó làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối tĩnh mạch. Khi cục máu đông gây tắc mạch nuôi ruột non, đoạn ruột sẽ thiếu máu nuôi, dẫn đến hoại tử, viêm phúc mạc, thậm chí tử vong nếu không can thiệp kịp thời.

Trên thực tế, huyết khối có thể do nhiều nguyên nhân khác như ung thư, tiểu đường, tăng huyết áp hoặc rối loạn đông máu di truyền. 

Tuy nhiên, trong trường hợp bà S., qua khai thác bệnh sử và xét nghiệm, bác sĩ không ghi nhận yếu tố nguy cơ nào khác ngoài việc dùng thuốc tránh thai kéo dài, nên đây được xem là nguyên nhân chính.

Theo bác sĩ, thuốc tránh thai là biện pháp phổ biến và an toàn nếu dùng đúng chỉ định và được theo dõi y khoa. Nhưng khi lạm dụng trong thời gian dài mà không kiểm tra sức khỏe định kỳ, nguy cơ biến chứng sẽ tăng cao.

Đặc biệt, hiện nay, ngoài mục đích tránh thai, nhiều phụ nữ còn sử dụng thuốc tránh thai đường uống để điều trị mụn, điều hòa kinh nguyệt hoặc giảm đau bụng kinh. Một số loại thậm chí có thể mua dễ dàng mà không cần kê đơn, làm gia tăng nguy cơ lạm dụng.

Bác sĩ Đương khuyến cáo thuốc tránh thai chỉ an toàn khi dùng đúng chỉ định và có sự theo dõi y khoa. Tuyệt đối không tự ý sử dụng, đặc biệt trong thời gian dài mà không theo dõi sức khỏe định kỳ. Sự chủ quan này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng.