Làng đào Nhật Tân nhộn nhịp chuẩn bị vụ Tết Nguyên đán 2026

Mặc những cơn gió lạnh từ sông Hồng thổi về hun hút, dưới những tán đào trơ cành, chưa kịp hé nụ, hàng trăm lao động thời vụ làng đào Nhật Tân đang lặng lẽ mưu sinh.

Từ sáng sớm, trong các vườn đào ven sông Hồng đã rộn ràng tiếng người. Tiếng trò chuyện, tiếng gọi nhau í ới hoà với tiếng đào đất, tiếng cưa máy…, tạo nên không khí lao động khẩn trương cho vụ đào Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026.

Mỗi người mỗi việc. Cánh chị em chăm chú với công việc nhẹ nhàng hơn như tuốt là đào, tưới nước, bón phân, làm cỏ. Phía đối diện, cánh đàn ông đang ra sức vần một gốc đào cổ thụ đã được đánh vào chậu lên xe ba gác để đưa về vườn cho giai đoạn chăm sóc tiếp theo…

Cố gắng làm việc lo cho cái tết đủ đầy

Công việc tuốt lá đào tưởng chừng giản đơn nhưng lại đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn. Chỉ cần một cái bẻ tay mạnh, một mầm hoa non bị gãy, làm giảm giá trị của cây đào. Bởi vậy, những người làm công việc này luôn phải giữ sự tập trung cao độ, làm chậm nhưng chắc.

Đang chăm chú, tỉ mẫn tuốt từng lá đào, chị Lý Thị Thu (45 tuổi, quê Cao Bằng), cho biết, đây là năm thứ hai chị theo chồng xuống làng đào Nhật Tân làm thuê theo mùa vụ. Dịp cuối năm, các chủ vườn nhiều việc, đây là khoảng thời gian quan trọng để kiếm thêm thu nhập có cái Tết ấm no hơn cho các con ở quê nhà.

"Tiền công tính theo giờ là 50.000 đồng. Nếu đủ ngày làm 8 tiếng, thu nhập được 400.000 đồng", chị Thu kể. Ở quê, vợ chồng chị chủ yếu làm nương rẫy, thu nhập bấp bênh, mấy năm nay chồng chị Thu xuống Hà Nội làm thuê. Ba người con còn đang tuổi ăn tuổi học, khi thấy chồng gọi về báo có việc làm, chị lại gửi các con cho người thân, hai vợ chồng khăn gói xuống Hà Nội làm thêm.

Chồng chị Thu nhận những việc nặng hơn như đào gốc, vận chuyển cây, còn chị tuốt lá. "Hai vợ chồng mà có việc đều thì mỗi ngày cũng được gần một triệu đồng, có đồng ra đồng vào để lo cho con", chị Thu chia sẻ.

Bên cạnh tuốt lá, những công việc nặng nhọc khác như đào đất, vun gốc, đưa cây vào chậu cũng cần rất nhiều nhân công, đặc biệt đòi hỏi người có sức khỏe. Anh Bùi Văn Diện (28 tuổi, quê Lạc Sơn, Phú Thọ), cùng mấy người bạn đang hì hụi đào đất trong vườn đào. Theo anh Diện, ở quê dịp này ít việc, anh cùng mấy người trong xóm xuống Hà Nội kiếm việc làm thêm và làng đào Nhật Tân là địa chỉ quen thuộc.

"Mùa này làng đào nhộn nhịp lắm, chủ vườn cần nhiều nhân công. Bọn em làm được hơn một tuần rồi, việc nặng nhưng tiền công cũng được trả khá hơn, từ 500.000 – 600.000 đồng một ngày. Bọn em cố gắng tranh thủ làm để có cái Tết tươm tất hơn", anh Diện tâm sự.

Không chỉ lao động ngoại tỉnh, mùa đào dịp cuối năm còn thu hút nhiều phụ nữ ở các xã ngoại thành Hà Nội. Chị Nguyễn Thị Hằng (35 tuổi, Đông Anh) lần đầu tiên đi tuốt lá đào theo lời rủ của người quen trong xóm. Những ngày đầu, chị còn lóng ngóng, làm chậm, phải quan sát các chị làm lâu năm để học theo.

"Quan trọng nhất là phải nhẹ tay, tuốt đúng chiều, không được làm gãy nụ. Làm vài hôm là quen", chị Hằng chia sẻ. Với chị, vài tuần làm việc cũng mang lại khoản tiền không nhỏ để trang trải chi tiêu cuối năm.

Ở một góc vườn khác, bà Nguyễn Thị Hoàn (64 tuổi), người làng Nhật Tân, đã gắn bó với công việc này hàng chục năm. "Từ bé đã theo bố mẹ ra vườn. Tuốt lá phải đúng lịch, đúng giống. Đào phai khác, đào bích khác, không phải cứ thích là tuốt được đâu", bà Hoàn chia sẻ về kinh nghiệm chăm sóc đào. Với bà, công việc này không chỉ là kế sinh nhai mà còn là một phần ký ức của làng đào ven sông Hồng.

Những lao động thời vụ ấy, dù đến từ đâu, đều có chung một mong muốn, kiếm thêm thu nhập, lo cho gia đình khi Tết đến gần. Họ làm việc lặng lẽ, không hoa mỹ, nhưng chính đôi bàn tay của họ đã góp phần tạo nên sắc xuân cho mỗi gia đình.

 Canh bạc lớn của chủ vườn đào

Nếu như người lao động mưu sinh từng ngày dưới gốc đào, thì với các chủ vườn, mỗi mùa Tết lại là một canh bạc lớn. Bà Nguyễn Thị Hồng (70 tuổi), chủ vườn đào Côi Hồng, với hơn 400 gốc đào và là người có kinh nghiệm trồng đào hơn 40 năm, cho biết, trồng đào không chỉ là nghề mà là cả quá trình tích lũy kinh nghiệm và chấp nhận rủi ro.

"Năm nay nhuận hai tháng, đào già dăm, già mắt hơn mọi năm nên phải nuôi lại. Tuốt lá không thể vội, phải căn thời điểm rất kỹ", bà Hồng nói. Theo bà, chỉ cần lệch vài ngày là hoa nở sớm hoặc muộn, coi như mất Tết.

Về chi phí nhân công, bà Hồng cho biết, tiền công ngày càng cao. "Nếu thuê tuốt lá hay làm việc nhẹ như làm cỏ, tưới nước thì cũng 300 - 400 nghìn một ngày. Việc nặng như đào đất, chuyển cây vào chậu là 500 nghìn một ngày, có khi phải thuê khoán thì còn lên đến cả triệu đồng", bà chia sẻ.

Dù chi phí cao, chủ vườn vẫn buộc phải thuê, bởi không có nhân công thì không thể kịp tiến độ. Không chỉ trả công, nhiều nhà vườn còn phải lo chỗ ăn ở tử tế cho lao động. "Người ta cũng là người lao động, làm việc vất vả. Mình phải đối xử đàng hoàng thì người ta mới gắn bó", bà Hồng nói.

Cũng theo bà Hồng, năm vừa qua, lũ lụt cũng có một số nhà vườn bị ngập, phải trồng lại nhưng gia đình bà may mắn hơn chỉ thiệt hại nhỏ. Vào thời điểm này, khách chưa đến xem hoa nhiều, theo xu hướng chi tiêu tiết kiệm hơn của người dân, thị trường đào Tết năm 2026 khó có sự tăng giá mạnh. 

"Giá đào phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời tiết thuận lợi, hoa nhiều nở đúng dịp và còn phụ thuộc từng loại gốc to nhỏ, đặc biệt gốc cổ thụ thì có giá cao. Muốn định giá chính xác đào thì phải đến tận nơi, xem từng cây, từng dáng. Không thể nói chung chung được", bà Hồng chia sẻ.

Theo bà, cây đào để bán được dịp Tết phải trải qua rất nhiều công đoạn, từ ghép mắt, nuôi cây, hãm đào, tuốt lá, chăm sóc… Mỗi công đoạn đều tiềm ẩn rủi ro. "Có cây ăn mắt, có cây không ăn, có cây phải nuôi hai ba năm mới được, chứ không phải năm nào cũng được hết", bà nói thêm.

Cùng chung nỗi lo, bà Vũ Thị Sự (75 tuổi), người trồng đào lâu năm ở làng đào Nhật Tân, cho biết, trồng đào là nghề "làm nhiều mà rủi ro cũng nhiều". "Mang cây về trồng chưa chắc đã sống hết, ghép có cây được cây không. Đào được như ý là cả một quá trình", bà Sự nói.

Những năm gần đây, thời tiết thất thường khiến việc trồng đào càng thêm khó. "Đào bích năm nay chưa ai dám tuốt sớm, thời tiết mong manh lắm. Chỉ cần rét đậm hoặc nắng ấm bất thường là hỏng hết", bà Sự chia sẻ.

Với các chủ vườn, chi phí tăng, rủi ro lớn nhưng họ vẫn bám nghề bởi đó là truyền thống của làng. "Làm đào vất vả, nhưng bỏ thì không đành. Cả đời gắn với cây đào rồi", bà Hồng nói.

Những cánh hoa đào bung nở rực rỡ trong mỗi gia đình dịp Tết là thành quả biết bao mồ hôi của người lao động và những toan tính, đánh cược của chủ vườn. Làng đào Nhật Tân mỗi độ cuối năm là nơi những phận người cần mẫn mưu sinh dưới gốc đào, mong chờ một mùa xuân đủ đầy.