Lễ Vu lan và thông điệp chăm sóc sức khỏe tinh thần cho cha mẹ

Người con ở xa và khoảng lặng của cha mẹ

Chị Nguyễn Thị Thuỳ Linh (Hoàng Liệt, Hà Nội), quê ở Hải Phòng. Từ khi lập gia đình và lập nghiệp ở Hà Nội, dù có hai chị gái ở gần bố mẹ nhưng chị vẫn thường xuyên gửi quà và gọi điện về cho bố mẹ. Mỗi mùa Vu lan hay dịp lễ, tết chị thường đặt sẵn giỏ hoa quả, hộp quà hay sữa dinh dưỡng gửi về quê, coi đó là cách báo hiếu.

Nhưng một lần về thăm nhà, chị vô tình nghe mẹ nói với hàng xóm: "Con cái quan tâm thì bố mẹ vui rồi, nhưng nhiều khi cũng muốn chúng nó ở nhà ăn bữa cơm, trò chuyện cho đỡ buồn". Câu nói và sự mong muốn giản dị ấy khiến chị bàng hoàng.

"Tôi cứ nghĩ chỉ cần chu cấp đủ, cha mẹ sẽ yên tâm. Nhưng tôi quên rằng điều các cụ cần hơn cả là được gần gũi con cháu. Những lần sau về quê, tôi ngồi hàng giờ với mẹ để nghe bà kể chuyện hàng xóm, chuyện ngày xưa. Ánh mắt mẹ sáng hẳn lên. Tôi mới nhận ra, trò chuyện và đồng hành chính là món quà lớn nhất với cha mẹ", chị Thuỳ Linh chia sẻ.

Sức khỏe tinh thần – nền tảng cho tuổi già an vui

Theo TS. Khuất Thu Hồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển xã hội cho biết, một cuộc nghiên cứu quốc gia về người cao tuổi gần đây nhất chỉ ra rằng, gần 30% người cao tuổi khó để chia sẻ tâm tư, tình cảm với con cháu. Vì con cháu quá bận rộn. Đó là vấn đề mà chúng ta phải suy nghĩ rất nhiều.

Nhiều bậc cha mẹ, dù sống cùng con cháu, nhưng ít có thời gian trò chuyện, dẫn đến tâm trạng trống trải, buồn tủi.

Kết nối xã hội không chỉ là nhu cầu mà còn là "liều thuốc tinh thần" giúp người cao tuổi sống khỏe mạnh và hạnh phúc hơn. Người già có nhu cầu rất lớn về sự kết nối tinh thần. Một cuộc gọi thăm hỏi, một buổi cùng cha mẹ đi dạo, hay đơn giản là ngồi nghe cha mẹ nhắc lại những câu chuyện cũ… đều có tác dụng chữa lành, mang lại sự an yên. Đây chính là "liều thuốc tinh thần" quan trọng giúp cha mẹ sống vui, sống khỏe.

Với chị Nguyễn Thị Thuỳ Linh, nhận thức này đã thay đổi cách chị báo hiếu. Không chỉ gửi quà, chị chủ động thu xếp cuối tuần về quê, cùng cha mẹ đi chợ, cùng nấu bữa cơm gia đình. Buổi tối, ngồi dưới hiên nhà, nghe ông kể lại chuyện thời trai trẻ. 

"Mỗi khi tôi dành thời gian bên cha mẹ, tôi cảm thấy họ trẻ ra, hồn nhiên như ngày xưa. Tôi hiểu rằng, báo hiếu không phải lúc nào cũng cần những món quà đắt tiền, mà quan trọng là để cha mẹ thấy họ vẫn là một phần quan trọng trong cuộc đời mình", chị Linh xúc động nói.

Báo hiếu - không chỉ CHO, mà còn là CÙNG

Trong quan niệm truyền thống, chữ hiếu gắn liền với "phụng dưỡng", tức chăm lo vật chất, cơm áo, thuốc men. Nhưng trong xã hội hiện đại, cha mẹ nhiều khi đã có cuộc sống đủ đầy. Khi ấy, báo hiếu cần được hiểu rộng hơn: không chỉ cho, mà còn là cùng – cùng chia sẻ, cùng đồng hành, cùng gìn giữ những khoảnh khắc bình dị.

Một bát cơm ăn cùng cha mẹ, một chuyến về quê bất ngờ, hay một tin nhắn hỏi thăm mỗi tối… chính là sự "báo hiếu tinh thần". Đó là cách để cha mẹ cảm thấy an ủi, thấy mình không lạc lõng trong nhịp sống hối hả của con cháu.

Khi cha mẹ được chăm sóc về tinh thần, họ không chỉ sống khỏe mà còn sống có ý nghĩa. Sự hiện diện của con cái, dù ngắn ngủi, cũng mang lại giá trị to lớn hơn nhiều so với những món quà đắt đỏ.

Vu lan không chỉ là nghi lễ dâng hoa, tụng kinh, cúng dường. Ý nghĩa sâu xa nhất là nhắc nhở mỗi người con nhìn lại cách mình yêu thương cha mẹ. Trong guồng quay công việc, đôi khi ta quên rằng cha mẹ chỉ cần sự quan tâm giản dị: được nghe tiếng con, được thấy con về, được cảm nhận tình thương chân thành.

Vu lan năm nay đúng dịp cuối tuần, chị Linh dành thời gian về quê, tự tay nấu bữa cơm, thắp hương bàn thờ tổ tiên, và dành cả ngày trò chuyện cùng cha mẹ. "Tôi hiểu rằng, báo hiếu đẹp nhất chính là hiện diện, là đồng hành. Vì cha mẹ không cần gì hơn là được sống trong tình thương của con cái", chị Thuỳ Linh nói.

Vu lan là mùa của hiếu hạnh, của tình thân và sự tri ân. Nhưng báo hiếu không chỉ nằm ở mâm cao cỗ đầy hay những món quà gửi về, mà còn ở nụ cười, ánh mắt và những giây phút ấm áp bên cha mẹ.

Chăm sóc sức khỏe tinh thần cho cha mẹ – đó chính là thông điệp ý nghĩa nhất của mùa Vu lan hôm nay. Bởi món quà lớn nhất dành cho cha mẹ không phải là vật chất, mà là sự thấu hiểu, sẻ chia và đồng hành của con cháu trên hành trình tuổi già của ông bà, cha mẹ.